Luật sư Lê Thị Diệp, Trưởng văn phòng luật sư Gia An (Đoàn luật sư Hà Nội) tư vấn cho độc giả Nguyễn Diệu (Hà Nội) như sau:
Hiện, trong Bộ luật Hình sự chưa có điều luật nào quy định cụ thể về việc xử lý trách nhiệm hình sự người có hành vi chăn dắt, ép buộc người khác đi ăn xin. Tuy nhiên, trong Nghị định 144/2013 có quy định hình thức xử phạt chính đối với người có hành vi ép buộc, chăn dắt người già và trẻ em đi ăn xin.
Cụ thể, người nào ép buộc người cao tuổi lao động hoặc làm những việc trái quy định của pháp luật thì bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng theo khoản 2, Điều 20 của Nghị định 144.
Cũng tại khoản 3 Điều 27 của Nghị định trên thì người nào ngược đãi, lợi dụng trẻ em vì mục đích trục lợi: tổ chức, ép buộc đi ăn xin sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 15 triệu đồng.
Ngoài ra nếu chứng minh được những kẻ chăn dắt có hành vi đánh đập, bắt người già, trẻ em nhịn ăn thì họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 110 Bộ luật Hình sự về tội Tội hành hạ người khác.
Tùy theo tính chất, mức độ, người vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm.
Hiện nay tình trạng tình trạng chăn dắt người già và trẻ em đi ăn xin, bán hàng rong, bán vé số… đang ngày càng phổ biến nên theo tôi cần sớm có một điều luật riêng trong Bộ luật Hình sự với tội danh: Lợi dụng người già và trẻ em để trục lợi. Bởi khi đó mới có cơ sở để xử lý, ngăn chặn những người có hành vi chăn dắt, ép buộc người già và trẻ em đi ăn xin, bán vé số…