Theo Tiến sĩ Đỗ Tuấn Anh, Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, trong những năm gần đây, việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý sỏi mật có nhiều tiến bộ, song tỷ lệ bệnh nhân nhập viện vì bệnh lý sỏi mật chưa có xu hướng giảm xuống.
Sỏi mật là tình trạng lắng đọng sắc tố mật hình thành nên bùn mật hoặc viên sỏi trong lòng đường mật, gây ứ trệ và tắc nghẽn sự lưu thông mật. Đây là một trong những bệnh lý túi mật thường gặp nhất ở các nước nhiệt đới.
Qua kinh nghiệm thăm khám cho các bệnh nhân, Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, có một số trường hợp người bệnh có sỏi túi mật, sỏi trong gan mà không có triệu chứng rõ ràng nhưng khi có những triệu chứng đau kéo dài ở vùng mạn sườn phải: đau âm ỉ hoặc đau dữ dội lan ra sau lưng hoặc vùng thượng vị; sốt cao, vàng da, nước tiểu vàng… thì cũng là lúc bệnh sỏi mật gây biến chứng nặng.
Riêng sỏi ở đường mật chính, bao gồm sỏi ống mật chủ, sỏi ống gan chung và đoạn đầu ống gan phải-trái, cho dù mới chớm xuất hiện cũng gây ra các triệu chứng trầm trọng hơn sỏi trong túi mật. Đây cũng là loại bệnh lý hay gây các biến chứng nguy hiểm như sốc nhiễm trùng đường mật, viêm phúc mạc mật, hoại tử đường mật và cần can thiệp phẫu thuật càng sớm càng tốt.
Tiến sĩ Đỗ Tuấn Anh cho biết, ở mỗi người, biểu hiện của sỏi mật không giống nhau. Bên cạnh đó, vị trí của sỏi cũng dẫn đến những dấu hiệu khác nhau của bệnh. Tuy nhiên, một số triệu chứng điển hình của sỏi mật phải kể đến như đau hạ sườn phải. Cơn đau thường xảy ra ở hạ sườn bên phải hoặc vùng thượng vị lan lên vai phải và ra sau lưng. Tính chất đau thường âm ỉ hoặc dữ dội tùy theo vị trí sỏi xuất hiện.
Siêu âm miễn phí các bệnh lý sỏi mật cho người dân. Ảnh: Dương Ngọc/TTXVN |
Người bệnh sỏi mật có thể bị sốt, cảm lạnh do nhiễm trùng đường mật hoặc viêm túi mật. Người bệnh thường sốt cao trên 38 độ kèm cảm giác rét run, vã mồ hôi nhiều sau khi cơn sốt hạ xuống.
Một số bệnh nhân sỏi mật gặp triệu chứng sợ đồ dầu mỡ, ợ chua, đầy bụng, ăn không tiêu… Những triệu chứng này dễ nhầm sang một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, đau dạ dày nên nhiều người áp dụng cách điều trị không phù hợp. Ngoài ra người bệnh còn bị vàng da. Tùy vào tiến triển của sỏi mật mà mức độ vàng da của người bệnh khác nhau. Triệu chứng này thường kèm theo hiện tượng ngứa nhiều.
Tiến sĩ Đỗ Tuấn Anh nhấn mạnh, sỏi mật gây tổn thương nghiêm trọng tới túi mật và lá gan. Việc phát hiện những triệu chứng sẽ hỗ trợ chữa bệnh hiệu quả, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do sỏi mật gây ra biến chứng cấp tính như thấm mật phúc mạc và viêm phúc mạc mật, viêm tụy cấp do sỏi, chảy máu đường mật, sốc nhiễm khuẩn đường mật; các biến chứng mạn tính như xơ gan mật, ung thư đường mật...
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân nên thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện và điều trị sớm bệnh lý sỏi mật. Cách tốt nhất để phòng ngừa sỏi mật là có chế độ ăn uống cân đối dinh dưỡng, nhiều rau xanh, hạn chế bia rượu, đồ uống có ga, tập thể dục thường xuyên…