Gỗ trắc dây chất đống như củi khô. |
Đua nhau chặt cây mặt quỷ
Thời gian gần đây, nhiều người ở huyện miền núi Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa đua nhau vào rừng chặt cây mặt quỷ (còn gọi đu đủ rừng) bán cho thương lái Trung Quốc (TQ). Cây có chiều cao 1 - 1,2m, to cỡ bắp tay trở lên được mua với giá 80 nghìn đồng. Dù chẳng biết đu đủ rừng có tác dụng gì nhưng thấy thu được nhiều tiền nên hàng trăm người dân xã Sơn Thái hè nhau đi chặt!
Một số người ở huyện cũng bỏ tiền gom cây, bán lại cho thương lái TQ kiếm chênh lệch. Những lần giao dịch đầu, thương lái TQ trả tiền sòng phẳng nên ngày càng có nhiều người thu gom với số lượng tăng dần. Được hơn 1 tháng thì thương lái TQ đột nhiên mất hút. Dù chưa có thống kê chính xác lượng cây mặt quỷ đã thu gom, tuy nhiên có cả chục đầu nậu dính bẫy. Người ít nhất cũng gom khoảng trăm cây, nhiều nhất hơn 1.000 cây như ông Cảnh ở Khánh Vĩnh, ông Ninh ở thị xã Ninh Hòa. Theo Hạt Kiểm lâm huyện Khánh Vĩnh, đu đủ rừng chủ yếu mọc ven suối, không phải cây thân gỗ nên không thể xử lý theo luật. Ngành kiểm lâm chỉ ngăn chặn đồng thời thu giữ một số cây do người dân khai thác chưa kịp vận chuyển.
Gỗ trắc thành củi khô
Tương tự, tại thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) khi “cơn sốt” khai thác, buôn bán trắc dây “hạ nhiệt”, chúng tôi được biết có không ít đầu nậu phải “nếm trái đắng” bởi thương lái TQ đột ngột dừng thu mua. Ông Trần Văn Tuấn (xã Ninh Vân, Ninh Hòa) ngao ngán kể: “Cách đây hơn 2 tháng thấy thương lái TQ thu mua trắc dây giá cao, có lúc lên đến 20.000 đồng/kg, tôi đã gom tiền mua để bán lại. Những chuyến đầu làm ăn có lãi, ham quá, tôi bỏ thêm cả trăm triệu gom hàng. Nào ngờ khi đưa ra Đà Nẵng giao cho thương lái TQ thì chẳng thấy họ đâu!”. Số trắc dây của ông Tuấn đang “chôn chân” ở Đà Nẵng còn hơn 5 tấn, thiệt hại cả trăm triệu đồng.
Một số đầu nậu khác ở thị xã Ninh Hòa cũng đứng ngồi không yên bởi đã trót gom hàng. Ông Thái (phường Ninh Hiệp) là một trong số đó. Tuy có nghề và khá cẩn trọng nhưng số trắc dây ông “ôm” chưa bán được còn hơn 3 tấn sau khi thương lái TQ biến mất. Hiện tổng số còn tồn ở thị xã khoảng 20 tấn, được khai thác cách đây hơn 2 tháng tại một số đảo ở vịnh Vân Phong, khu vực hòn Hèo...; nếu không được thu mua, nó chẳng khác gì củi khô! Ông Lê Văn Đỏ - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thị xã Ninh Hòa - cho biết, tình trạng khai thác, vận chuyển trắc dây trái phép ở thị xã rộ lên trong tháng 4 và 5-2014. Thời gian đó, lực lượng kiểm lâm và ngành chức năng thu giữ lượng lớn trắc dây khai thác, vận chuyển, cất giấu trái phép. Từ cuối tháng 5 đến nay, thương lái TQ không thu mua nữa nên tình hình tạm lắng.