Trao đổi với báo chí về tình hình mưa lũ trong thời gian tới, ông Trần Quang Năng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết (Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia) cho biết, trong 3-4 ngày vừa qua, tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã xảy ra mưa lớn trên diện rộng. Tính đến nay, đợt mưa lớn này đã bước vào giai đoạn cao điểm nhất.
Bắt đầu từ hôm nay (25/5), mưa lớn sẽ có xu hướng giảm dần. Tuy nhiên, ở khu vực miền núi Bắc Bộ vẫn còn mưa dông trên diện rộng. Cục bộ có những điểm có nguy cơ mưa to. Thời gian mưa tập trung vào chiều tối đến đêm.
Do mưa lớn đã xảy ra trong thời gian qua và có khả năng xảy ra mưa dông nhiều ngày tới, nên ở vùng núi và trung du Bắc Bộ cần đề phòng các loại hình thời tiết nguy hiểm như lốc, sét, mưa đá, gió giật mạnh, lũ quét, sạt lở, ngập úng tại các khu vực trũng.
Tháng 5 có nhiều đợt tăng cường không khí lạnh từ phía bắc đẩy rãnh áp thấp xuống phía nam, gây mưa dông ở các tỉnh phía bắc, làm nền nhiệt độ giảm thấp. Nguyên nhân là do rãnh áp thấp bị nén kết hợp với hội tụ gió trên cao.
Từ đầu năm 2022 ghi nhận đợt mưa lớn trái mùa ở khu vực Nam Trung Bộ gây thiệt hại về người và tài sản. Năm 2022 do ảnh hưởng bởi La Nina, nguy cơ thiên tai sẽ diễn ra phức tạp, khốc liệt và khó dự đoán hơn năm 2021. Trong đó, mưa lớn có thể tập trung nhiều, dồn dập vào thời điểm cuối năm. Những cơn bão cũng có khả năng sẽ có quỹ đạo và cường độ bất thường.
Đề phòng mưa bão xảy ra dồn dập cuối năm
Ông Trần Quang Năng cũng cho biết, dự báo từ nay đến cuối năm 2022, trên khu vực Biển Đông có khoảng 10-12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó có 5-7 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta; cần đề phòng bão xảy ra dồn dập và có cường độ mạnh trong các tháng cuối năm.
Trong các tháng mùa mưa bão, lượng mưa tại Bắc Bộ có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm (tập trung từ tháng 7 đến tháng 9). Trong khi đó, tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ lượng mưa có xu hướng thiếu hụt so với trung bình nhiều năm.
Từ khoảng tháng 10 và 11, khu vực ven biển Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, lượng mưa có xu hướng gia tăng. Cảnh báo nguy cơ xảy ra mưa, lũ dồn dập tại các tỉnh miền Trung trong tháng 10 và 11. Ngoài ra, cần đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.
Trước các hiện tượng thiên tai bất thường do biến đổi khí hậu kể trên, đại diện Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, trong ngắn hạn, cơ quan này theo dõi chặt chẽ các loại hình thiên tai, ban hành các bản tin dự báo, cảnh báo sớm khi thiên tai có dấu hiệu xuất hiện và cập nhật theo sát diễn biến thiên tai để các cơ quan hữu quan và người dân có kế hoạch chủ động ứng phó.
Trong dài hạn, Trung tâm sẽ đề xuất việc bổ sung, tăng cường các quan trắc khí tượng thủy văn ở vùng biển, vùng núi chưa có hoặc còn thưa số liệu; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để cải tiến các mô hình dự báo, kể cả ứng dụng cả trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo thiên tai khí tượng thủy văn.
Bên cạnh đó, cơ quan khí tượng quốc gia sẽ tiếp tục nghiên cứu đánh giá đầy đủ hơn về tác động của biến đổi khí hậu đến sự bất thường và sự gia tăng cường độ của các thiên tai để có thể bổ sung thông tin vào các mô hình, phương án dự báo.