ABS dự báo đến năm 2034, số người trên 65 tuổi ở Australia sẽ nhiều hơn đáng kể so với số trẻ em. Đây là điều đáng lo ngại bởi theo các nhà nhân khẩu học, Australia sẽ phải đối mặt với 2 thách thức chính, đó là dân số già và lực lượng lao động hạn chế.
Hai nhà nhân khẩu học, Tiến sĩ Amanda Davies và Tiến sĩ Vladimir Canudos Romo, làm việc Đại học Quốc gia Australia, cho biết các quốc gia rơi vào tình trạng tương tự như Australia đã bắt đầu giải quyết trực tiếp những vấn đề này, và Australia cần học hỏi kinh nghiệm từ họ.
Theo Tiến sĩ Amanda Davies, Nhật Bản là một ví dụ điển hình về một quốc gia có tốc độ già hóa dân số cao hơn Australia. Nước này đã chủ động lập kế hoạch cho tương lai và thử nghiệm sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong không gian làm việc để chuẩn bị cho dân số ngày càng già. Đã có rất nhiều công ty công nghệ đang phát triển trong không gian đó... Robot và dịch vụ AI để kiểm tra sức khỏe và phúc lợi của mọi người, nhắc nhở con người uống thuốc, trò chuyện với họ để giúp họ duy trì hoạt động trí óc. Theo họ, người Nhật không chỉ quan tâm đến số lượng người trong lực lượng lao động mà còn quan tâm đến vấn đề năng suất.
Tiến sĩ Canudos Romo cho biết ở Nhật Bản, 40% người trong độ tuổi từ 65-75 vẫn đang làm việc. Họ sử dụng AI để thực hiện những công việc mà không cần đến sức lực của một thanh niên, ví dụ như robot. Cấu trúc văn hóa của Australia cũng có thể thay đổi trong 5 năm tới nếu tỷ lệ sinh vẫn ở mức hiện tại. Tiến sĩ Canudos Romo cho biết di cư là một giải pháp đối với Australia trong 60 năm qua khi nói đến tình trạng thiếu lao động. Di cư là một thành phần quan trọng trong cách quốc gia châu Đại Dương này định hình lực lượng lao động của mình.
Tiến sĩ Peter McDonald, làm việc tại Đại học Melbourne, cũng đồng tình với ý kiến trên khi cho rằng nếu không có người di cư, dân số Australia sẽ bắt đầu giảm trong khoảng 10 năm nữa. Miễn là tỷ lệ sinh vẫn ở mức 1,6 và tình trạng di cư vẫn tiếp tục như trong thập kỷ qua, Australia không gặp vấn đề về kinh tế-nhân khẩu học.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Davies cho biết để duy trì mức độ di cư - khoảng 220.000 người mỗi năm – Australia sẽ phải học cách cạnh tranh trên trường quốc tế để thu hút người di cư trong bối cảnh rất nhiều quốc gia khác còn tiến bộ hơn. Theo Tiến sĩ Davies, Australia có nguy cơ bị tụt hậu nếu các cuộc thảo luận về vấn đề di cư bị trì hoãn cả một thế hệ.
Các nhà nhân khẩu học cho rằng các chính trị gia cần bắt đầu xem xét tương lai của Australia sẽ như thế nào với tỷ lệ sinh giảm và hậu quả của nó đến các thế hệ sau. Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt và nhà ở hiện nay, họ cho rằng tỷ lệ sinh ở Australia sẽ không sớm thay đổi trừ khi chính phủ hành động ngay từ bây giờ. Tiến sĩ McDonald cho rằng điều quan trọng là phải bắt đầu ưu tiên các chính sách dân số không chỉ vì sự thịnh vượng của nền kinh tế mà còn vì cấu trúc xã hội của Australia. Australia cần tiếp tục cải thiện các chính sách về công việc và gia đình, chẳng hạn như cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em với chi phí phải chăng, nhưng quan trọng hơn là vì hạnh phúc của các bà mẹ hơn là tăng tỷ lệ sinh. Trong những năm tới, chính phủ cần theo dõi chặt chẽ tỷ lệ sinh để đảm bảo rằng Australia không rơi vào bẫy sinh sản thấp.