Vì sao cơm nguội có hại cho sức khỏe
Hầu hết các gia đình Việt Nam đều hay giữ lại cơm nguội để hâm nóng, rang hoặc hấp cho bữa sau. Tuy vậy, cách bảo quản và tái sự dụng cơm nguội sao cho vừa đảm bảo cho sức khỏe vừa có lợi về mặt kinh tế thì không phải ai cũng biết. Việc bảo quản cơm không đúng cách sẽ khiến một số loại vi khuẩn phát triển, khi xâm nhập được vào cơ thể sẽ sinh bệnh.
Gạo chứa sẵn một loại vi khuẩn có tên khoa học là bacillus cereus. Vi khuẩn này nhiễm từ đất và dù có nấu chín cơm cũng không thể tiêu diệt được do chúng sẽ thích nghi dưới dạng một bào tử khác; nhưng chúng sẽ không phát triển nếu không có điều kiện thích hợp. Vậy nên cơm mới nấu là tuyệt đối an toàn.
Cơm nguội để trên 6 giờ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn này phát triển, sản sinh ra loại độc tố cực có hại cho đường tiêu hóa. Nếu cơm không được bảo quản tốt, các vi khuẩn trong không khí cũng tập trung lại đây sẽ khiến người ăn vào mắc phải một số triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, đi ngoài, chóng mặt, đau đầu… Đặc biệt, đối với người già và trẻ em, chức năng tiêu hóa kém có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Việc chế biến lại cơm nguội cũng rất có hại bởi thành phần chính của cơm là tinh bột mà trong điều kiện nhiệt độ từ 60oC trở lên sẽ diễn ra quá trình 'hồ hóa tinh bột'. Dạng bột hồ do tinh bột nở ra ảnh hưởng rất lớn đến tiêu hóa. Vì vậy, thường xuyên ăn cơm nguội chế biến lại có thể dẫn đến khó tiêu hóa, về lâu dài có thể bị ung thư dạ dày.
Trước tin đồn về việc ăn cơm nguội có thể gây ung thư hoặc ngộ độc, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết: “Cơm nguội hoàn toàn an toàn và không có nguy cơ ung thư hay gây ngộ độc nếu được nấu chín và bảo quản đúng cách trong vòng một ngày (24 giờ)”.
“Tất nhiên, cũng phải nhấn mạnh một vấn đề rằng, ăn cơm nguội dù vẫn an toàn và được hâm nóng lại, nhưng chắc chắn chất dinh dưỡng sẽ không được bằng cơm mới nấu”, PGS Thịnh cho biết.
Tiến sĩ Thịnh cho biết thêm, nhiều người dân cho rằng, việc ăn cơm rang ở các hàng quán nguy cơ xảy ra ngộ độc cao là hoàn toàn có cơ sở. Bởi, tình trạng sử dụng cơm nguội để chiên rang ở các cửa hàng ăn uống là rất phổ biến, việc họ có sử dụng cơm nguội lâu ngày hay không khó mà kiểm chứng được.
Tuy nhiên, việc ăn cơm rang thường xuyên là điều không nên vì thực tế cơm rang cùng dầu mỡ có thể gây những triệu chứng khó tiêu cho người sử dụng. Chưa kể việc bảo quản cơm nguội và vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm ở những quán cơm bình dân còn rất nhiều vấn đề cần phải được lưu tâm.
Bảo quản cơm đúng cách
Để phòng tránh những nguy cơ có thể xảy ra, các bà nội trợ nên nấu lượng cơm vừa đủ cho gia đình trong mỗi bữa ăn để vừa đảm bảo dinh dưỡng, ngon miệng vừa tiết kiệm. Nếu trong trường hợp còn thừa cơm sau bữa ăn, cần chú ý những điểm sau để tránh tối đa các nguy cơ phát triển vi khuẩn có hại trong cơm nguội:
- Làm nguội cơm nhanh bằng cách dùng quạt hoặc ngâm nồi cơm vào nước lạnh rồi cho vào hộp đậy nắp kín, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh.
- Cơm để bên ngoài quá 5 giờ và để trong tủ lạnh quá 24 giờ thì không nên sử dụng.
- Không chế biến (hâm, rang…) lại cơm nguội quá 2 lần để đảm bảo dinh dưỡng và không bị hồ hóa tinh bột.
- Nếu hấp bằng nồi cơm điện có thể thêm một chút nước hoặc hấp lên trên cơm mới nấu. Hấp bằng lò vi sóng có thể giúp cơm đủ nóng mà không bị khô.
Nha Trang