Điện Kremlin ngày 25/4 cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã ra tuyên bố chung nhân kỷ niệm 75 năm cuộc gặp lịch sử giữa quân đội Liên Xô và quân đội Mỹ trên sông Elbe, Đức trong Chiến tranh thế giới thứ Hai.
Tuyên bố chung nêu rõ: "Ngày 25/4/2020 đánh dấu kỷ niệm lần thứ 75 cuộc hội ngộ lịch sử giữa các binh sỹ Liên Xô và Mỹ, những người đã bắt tay nhau trên cây cầu bị phá hủy bắc ngang sông Elbe," đồng thời nhấn mạnh sự kiện này báo trước thất bại của chế độ phátxít.
Theo tuyên bố, tinh thần cuộc hội ngộ trên sông Elbe là một hình mẫu về cách hai nước có thể gạt bỏ những bất đồng, xây dựng lòng tin và hợp tác với nhau để theo đuổi mục đích lớn hơn, đồng thời là biểu tượng cao nhất của những nỗ lực to lớn của các nước, các dân tộc cùng thống nhất trên một mặt trận chung chống phátxít.
Tuyên bố chung cũng bày tỏ lòng tôn kính và tri ân trước tinh thần dũng cảm của tất cả những người đã cùng nhau chiến đấu đập tan chế độ phátxít, khẳng định "chiến công anh dũng của họ không bao giờ có thể quên," đặc biệt trong bối cảnh cả thế giới đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng của thế kỷ XXI.
Hai lãnh đạo Nga và Mỹ đưa ra tuyên bố chung hiếm hoi trên trong bối cảnh quan hệ giữa Moskva và Washington căng thẳng thời gian qua liên quan tới vấn đề Ukraine, Syria, kiểm soát vũ khí cho đến cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016.
Lần gần đây tuyên bố chung đánh dấu sự kiện trên sông Elbe được đưa ra là vào năm 2010 khi chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama nỗ lực cải thiện quan hệ với Nga.
Trước đó, ông Trump bày tỏ hy vọng đến Moskva để dự lễ kỷ niệm sự kiện lịch sử trên, đồng thời mong muốn thúc đẩy hợp tác với Nga.
Sự kiện những người lính Hồng quân Liên Xô và binh lính Mỹ, từ hai hướng hành quân, hội ngộ tại sông Elbe 75 năm trước là coi là một trong những cột mốc quan trọng của cuộc Chiến tranh thế giới thứ Hai, là biểu tượng cho tình đoàn kết và các nỗ lực của phe Đồng minh trong cuộc chiến đấu chung chống phátxít.
Bằng việc hội quân tại sông Elbe, các binh sỹ Mỹ và Liên Xô đã thành công trong việc chia cắt quân đội phátxít Đức thành hai phần, đưa cuộc chiến tranh đến gần ngày kết thúc hơn.
Ngay sau cuộc hội ngộ này, tối 27/4/1945, từ Moskva, Washington và London, Liên Xô, Mỹ và Anh đồng thời ra tuyên bố tái khẳng định quyết tâm của 3 nước thuộc phe Đồng minh cùng chiến đấu chống phát xít cho tới thắng lợi cuối cùng./.
