Vaccine chứa thành phần kháng nguyên của vi sinh vật gây bệnh. Các thành phần khác như chất bảo quản, chất pha loãng... có trong hầu hết các loại vaccine và đã được sử dụng qua nhiều thập kỷ trong hàng tỷ liều vaccine. Mỗi thành phần vaccine phục vụ một mục đích cụ thể và đều được kiểm tra về độ an toàn trong quá trình sản xuất.
Kháng nguyên
Tất cả các loại vaccine đều chứa thành phần kháng nguyên tạo ra phản ứng miễn dịch. Kháng nguyên có thể là một phần của vi sinh vật gây bệnh, có thể là toàn bộ sinh vật ở dạng suy yếu hoặc không hoạt động.
Chất bảo quản
Các chất bảo quản ngăn ngừa vaccine bị nhiễm bẩn sau khi đã mở lọ, nếu lọ được sử dụng để tiêm chủng cho nhiều người. Một số vaccine không có chất bảo quản vì chúng được đựng trong lọ một liều và sẽ bỏ đi sau khi tiêm một liều duy nhất. Chất bảo quản phổ biến nhất là 2-phenoxyethanol, an toàn khi được sử dụng trong một số loại vaccine, nhiều sản phẩm chăm sóc trẻ em.
Các thành phần trong vaccine giúp cho chúng hoạt động an toàn và hiệu quả. - Ảnh: freepik. |
Chất ổn định
Chất ổn định ngăn chặn các phản ứng hóa học xảy ra trong vaccine và giữ cho các thành phần vaccine không dính vào lọ vaccine. Chất ổn định có thể là đường (lactose, sucrose), axit amin (glycine), gelatin và protein.
Chất hoạt động bề mặt
Chất hoạt động bề mặt giữ cho tất cả các thành phần trong vaccine được hòa trộn với nhau. Chúng ngăn ngừa sự lắng đọng và kết tụ các nguyên tố ở dạng lỏng của vaccine, thường được sử dụng trong các loại thực phẩm như kem.
Phần dư
Phần còn lại là một lượng nhỏ các chất khác nhau được sử dụng trong quá trình sản xuất. Các chất này tùy thuộc vào quy trình sản xuất được sử dụng và có thể bao gồm protein từ trứng, men hoặc kháng sinh. Các dấu vết còn lại của các chất này có thể có trong vaccine ở số lượng nhỏ đến mức chúng cần được đo dưới dạng phần triệu hoặc phần tỷ.
Chất pha loãng
Chất pha loãng là chất lỏng được sử dụng để pha loãng vaccine đến nồng độ chính xác ngay trước khi sử dụng. Chất pha loãng được sử dụng phổ biến nhất là nước vô trùng.
Chất bổ trợ
Một số vaccine cũng chứa chất bổ trợ. Chất bổ trợ giúp cải thiện phản ứng miễn dịch bằng cách giữ vaccine tại chỗ tiêm lâu hơn hoặc kích thích các tế bào miễn dịch tại chỗ. Chất bổ trợ có thể là một lượng nhỏ muối nhôm (như nhôm photphat, nhôm hydroxit hoặc kali nhôm sunfat). Theo WHO, nhôm đã được chứng minh là không gây ra vấn đề sức khỏe lâu dài.