Việc tiếp tục lùi thời gian thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu phụ, chợ biên giới trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đến cuối tháng này theo như phía Trung Quốc thông báo, làm ảnh hưởng trực tiếp đến các tư thương, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản.
Ngành chức năng tỉnh Lạng Sơn đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền, thông báo cho các doanh nghiệp tỉnh phía trong để có biện pháp phù hợp khi tiêu thụ hàng hóa, giảm thiểu thiệt hại. Tuy nhiên về lâu dài các cấp, ngành và chính các Doanh nghiệp cần sớm tìm giải pháp tháo gỡ.
Đến sáng ngày 9/2, tại bến xe Tân Thanh, cửa khẩu Tân Thanh, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn vẫn còn trên 180 xe container thanh long đang cố bám trụ lại. Việc Trung Quốc tiếp tục lùi thời gian thông quan tại các cửa khẩu phụ đến tận cuối tháng này đã khiến hàng trăm lái xe vận chuyển hàng hóa nông sản xuất khẩu đang chờ tại đây vô cùng lo lắng.
Anh Nguyễn Hữu Thanh, lái xe tỉnh Tiền Giang than phiền, để giữ cho quả thanh long được tươi các lái xe phải cho chạy máy lạnh cả ngày đêm với chi phí tiền dầu mỗi ngày lên đến gần 1 triệu đồng. Dù tốn kém và chất lượng quả tươi sẽ bị ảnh hưởng nhưng nhiều lái xe vận chuyển hàng thuê cũng không còn cách nào khác.
"Bây giờ chủ hàng vẫn cứ kêu lên đây đỗ xe, nên tôi cứ đỗ chứ chưa biết là ngày nào thông quan" - anh Thanh cho biết.
 La liệt xe hàng nằm chờ thông quan tại Lạng Sơn. |
Những ngày qua, tỉnh Lạng Sơn và các ngành chức năng đã tích cực hội đàm với phía bạn, bàn các biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu và phòng chống dịch bệnh. Tuy nhiên, chiều 7/2, Tổng Lãnh Sự quán Việt Nam tại Nam Ninh, Trung Quốc đã có thông báo về việc lùi thời gian hoạt động trao đổi cư dân biên giới tới cuối tháng thay vì ngày 10/2 như dự định.
Lý do được đưa ra là Hải quan Nam Ninh, Trung Quốc không đủ nhân sự vì nhiều cán bộ đang bị cách ly do dịch bệnh. Đối với các cơ quan hữu quan đứng chân trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn cũng luôn tích cực kết nối với các doanh nghiệp để kịp thời cập nhật thông tin và thông báo việc lùi thời hạn thông quan ảnh hưởng bởi dịch nCoV.
Ông Vy Công Tường, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn cho biết: "Về phía cơ quan Hải quan ngay sau khi nhận được văn bản của Sở ngoại vụ thông báo của Trung Quốc tạm dừng hoạt động xuất khẩu, chúng tôi đã niêm yết công khai văn bản của Sở ngoại vụ.
Đồng thời tuyên truyền đến người dân và doanh nghiệp, đặc biệt đối với doanh nghiệp thường xuyên xuất khẩu hàng nông sản qua địa bàn chúng tôi cũng thông tin để doanh nghiệp thông tin lại với các bạn hàng các tỉnh phía nam là không đưa hàng ra cửa khẩu".
Một số Doanh nghiệp xuất khẩu nông sản có xe hàng chờ tại các cửa khẩu phụ cũng đã chủ động tìm giải pháp để thông quan hành hóa qua đường chính ngạch tại các cửa khẩu chính như cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, hoặc quay đầu xe đưa hàng về các tỉnh phía sau bán tại thị trường nội địa nhằm giảm thiểu thiệt hại.
Trong ngày 8/2, tại bến xe Tân Thanh đã có khoảng 40 xe contennơ rời bến. Vây là chiến dịch giải cứu thanh long, dưa hấu lại bắt đầu ở các tỉnh. Tại thành phố Lạng Sơn, các cơ quan, hội, đoàn thể, nhóm thiện nguyện cũng tích cực vào cuộc để giải cứu phần nào nông sản hoa quả khi các chủ hàng quay đầu xe về nội địa tiêu thụ.
 Chiến dịch giải cứu nông sản lại bắt đầu... |
Chị Nguyễn Thùy Linh, cán bộ Chi cục Kiểm Lâm tỉnh Lạng Sơn cho biết: "Hiện tại biên giới Trung Quốc đóng cửa, mặt hàng dưa và thanh long ứ rất là nhiều. Đoàn thanh niên cũng đã liên hệ, trong đợt đầu tiên tiêu thụ 10 tấn, nếu được những ngày sau sẽ tiêu thụ thêm dưa. Và cũng liên hệ được 10 điểm như thế tại thành phố Lạng Sơn với giá dưa là 4.000 đồng/kg".
Để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã chỉ đạo tập trung vào tiêu thụ nội địa, tăng cường chế biến và tạm phân phối ở kho lạnh. Thị trường thương mại mới cũng sẽ được chú trọng trong thời gian tới.
Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết: "Tháng 2/2020 sẽ có một đoàn đi Dubai của Bộ Nông nghiệp, đi Mỹ. Tháng 3 sẽ đi Brazil, tháng 4 sẽ đi Nga và các thị trường châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và tất cả các thị trường ngách đều được phát huy một cách tối đa nhất".
Trong điều kiện hiện tại, Bộ Công Thương một mặt yêu cầu Cục Xuất nhập khẩu tiếp tục vận động các chủ hàng ở biên giới chuyển sang xuất khẩu theo đường chính ngạch với các lô hàng đủ điều kiện - tức là có đủ bao bì, có đủ truy xuất nguồn gốc xuất xứ để được giải tỏa; tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu; phối hợp với Bộ NN và PT&NT cùng chính quyền các địa phương khuyến cáo không tiếp tục đưa hàng lên biên giới để tránh ùn tắc. Dịch bệnh có thể kéo dài, cần điều tiết kế hoạch sản xuất phù hợp gắn với đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, kích thích tiêu dùng trong nước hỗ trợ bà con nông dân.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết: "Chúng ta cần tiếp tục đề nghị Bộ Nông nghiệp hướng dẫn các tỉnh tiếp tục tái cơ cấu nông nghiệp, và các tỉnh nên thận trọng hơn trong khâu sản xuất, làm sao điều tiết được sản lượng sản xuất.
Ví dụ như bây giờ là thôi đừng tìm cách kích thích cây để tăng sản lượng nữa. Nếu mà trồng thanh long thì hãy để thanh long lớn bằng ánh sáng tự nhiên, đừng chiếu đèn cả ban đêm. Lúc này thị trường đang có vấn đề thì chúng ta đừng cố gắng tăng sản lượng. Điều này cần có sự hướng dẫn từ Bộ Nông nghiệp điều tiết lại sản xuất một số mặt hàng.
Đặc biệt là câu chuyện quả vải ở Bắc Giang. Nếu nCoV kéo dài đến vụ vải là cả vấn đề lớn. Thế cho nên đối với vải, dưa hấu, thanh long Bộ Nông nghiệp nhắc nhở việc điều tiết tiến độ sản xuất và sản lượng sản xuất trước bối cảnh thị trường đang có những diễn biến hết sức phức tạp như vậy…".
Như vậy, việc tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, sản xuất theo thị trường, liên kết sản xuất, khuyến khích tăng cường các các doanh nghiệp và các hiệp hội chế biến và chế biến sâu về các mặt hàng nông sản sẽ là những giải pháp căn cơ mà các Doanh nghiệp, nhà sản xuất cần phải sớm tính toán để tránh bị động khi chỉ phụ thuộc vào một thị trường cố định./.
