1. Chân dung Bác sĩ Paul Gachet, 83 triệu USD, 1990
Chân dung Bác sĩ Paul Gachet (tháng 6/1890), được bán với giá 83 triệu USD tại nhà Christie’s, New York, ngày 15/5/1990. |
"Chân dung Bác sĩ Paul Gachet" vẫn giữ kỷ lục là bức họa Van Gogh đắt nhất, mặc dù đã được bán cách đây khá lâu vào năm 1990. Tại nhà Christie’s, bức họa đã được bán với mức giá 83 triệu đô la, mức đấu giá cao nhất cho một tác phẩm của bất kỳ nghệ sĩ nào. Tính cả lạm phát, giá trị của bức họa sẽ tương đương với 180 triệu đô la ngày nay.
Không nghi ngờ gì nữa, đây là một trong những bức chân dung đẹp nhất của Van Gogh. Bác sĩ Gachet là nhân vật quan trọng trong cuộc đời của Vincent, người đã chăm sóc cho danh họa sau khi ông tự bắn mình ở Auvers-sur-Oise.
Năm 1990, bức họa đến tay một người mua ở Tokyo - và vào thời điểm đó các nhà sưu tập Nhật Bản đang cạnh tranh gay gắt những tác phẩm của những tên tuổi lớn theo trường phái Ấn tượng và Hậu ấn tượng.
"Chân dung Bác sĩ Paul Gachet" đã được mua bởi doanh nhân Ryoei Saito, người sau đó tuyên bố rằng ông muốn bức tranh được hỏa táng cùng với thi thể của mình. May mắn thay, điều này đã không xảy ra vào cái chết của ông vào năm 1996. Thay vào đó, bức họa của Van Gogh đã được bán riêng cho Wolfgang Flöttl, một nhà quản lý đầu tư người Áo. Sau khi ông đối mặt với các vấn đề tài chính, bức chân dung đã đổi chủ một lần nữa và hiện thuộc sở hữu của một tỷ phú châu Âu không tiết lộ danh tính.
2. Người lao động trên cánh đồng, 81 triệu USD, 2017
"Người lao động trên cánh đồng" (tháng 9/1889), được bán với giá 81 triệu USD tại nhà Christie’s, New York, ngày 13/11/2017. |
Được vẽ trong khi Van Gogh đang sống trong trại tị nạn bên ngoài xã Saint-Rémy-de-Provence (miền Nam nước Pháp), tác phẩm được lấy cảm hứng từ khung cảnh từ phòng ngủ khiêm tốn của ông. Một người thợ cày đang làm việc dưới ánh mặt trời gay gắt. Như hầu hết các bức tranh Van Gogh xuất hiện trên thị trường, bức tranh phong cảnh này đã được bán cho một người mua ẩn danh.
3. Chân dung tự họa không có râu, 72 triệu USD, 1998
Bức chân dung tự họa không có râu của Van Gogh, (tháng 9/1889), được bán với giá 72 triệu đô la tại nhà Christie’s, New York, ngày 19/11/1998. |
Bức tự họa đã tăng vọt lên 72 triệu USD khi được bán đấu giá vào năm 1998. Những bức chân dung tự họa của Van Gogh được đánh giá cao và chỉ một số ít còn lại thuộc sở hữu tư nhân. Van Gogh đã vẽ bức họa trong trại tị nạn ở Saint-Rémy-de-Provence như một món quà cho mẹ ông nhân dịp sinh nhật lần thứ 70 của bà. Phòng trưng bày Courtauld đã cố gắng mượn "Bức chân dung tự họa không có râu" cho triển lãm Van Gogh hiện tại của mình, nhưng phi vụ dường như vẫn chưa thành công, và bức họa vẫn bị che giấu trong một bộ sưu tập ẩn danh của châu Âu.
4. Cabin gỗ giữa những cây ô liu và cây bách, 71 triệu USD, 2021
Cabin gỗ giữa những cây ô liu và cây bách (tháng 10/1889), được bán với giá 71 triệu USD tại nhà Christie’s, New York, ngày 11/11/2021. |
Đây là một trong những tác phẩm Van Gogh bán được gần đây nhất, với giá 71 triệu USD vào tháng 11 năm ngoái. Một bức tranh phong cảnh nổi bật và ít được biết đến, được thực hiện ở vùng nông thôn bên ngoài trại tị nạn. Mặc dù người mua giấu tên, nguồn tin của The Art Newspaper nhận định bức tranh đã được Hugo Nathan, cố vấn nghệ thuật Beaumont Nathan ở London, bán cho một khách hàng tư nhân.
5. Đại lộ Les Alyscamps, 66 triệu USD, 2015
"Đại lộ Les Alyscamps" (tháng 11/1888), được bán với giá 66 triệu đô la tại nhà Sotheby’s, New York, ngày 5/5/2015. |
Năm 2003, bức tranh phong cảnh đã được bán tại nhà Christie’s với giá 12 triệu USD, nhưng khi trở lại đấu giá vào năm 2015, một người mua giấu tên đã trả 66 triệu USD - nhiều hơn gấp 5 lần. Giá của những tác phẩm của Van Gogh gần như luôn tăng.
6. Hoa Anh túc và hoa Cúc, 62 triệu USD, 2014
"Hoa anh túc và hoa cúc" (tháng 6/1890), được bán với giá 62 triệu USD tại nhà Sotheby’s, New York, ngày 4/11/2014. |
Đây là một bức tranh tĩnh vật đầy màu sắc và ấn tượng, được hoàn thành chỉ vài tuần trước khi nghệ sĩ qua đời ở xã Auvers-sur-Oise (đô thị Paris). Bức tranh được bán với giá 62 triệu USD, thuộc về chủ sở hữu công ty giải trí Trung Quốc Wang Zhongjun.
Wang cũng là một nghệ sĩ nghiệp dư thích vẽ tranh tĩnh vật. Ông nhận xét rằng số tiền cuối cùng "hơi thấp hơn tôi tưởng". Việc đấu giá của Wang là một dấu hiệu cho thấy thị trường Van Gogh đã thay đổi đáng kể như thế nào trong vài năm qua — từ Bắc Mỹ và Châu Âu sang Đông Á (Trung Quốc, Hongkong và Hàn Quốc).
7. Phong cảnh trong cơn bão, 54 triệu USD, 2015
"Phong cảnh trong cơn bão" (tháng 4/1889), được bán với giá 54 triệu USD tại nhà Sotheby’s, New York, ngày 5/11/2015. |
Bức tranh được vẽ ở Arles sau khi Van Gogh cắt tai và chỉ vài tuần trước khi ông chuyển đến trại tị nạn. Bức vẽ thể hiện một đồng cỏ đầy hoa mùa xuân với một cặp đôi đang tản bộ ở phía bên trái, dưới một nền trời màu sắc ấn tượng. Bức tranh đã kiếm được 54 triệu USD vào năm 2015.
8. Hoa mống mắt "Irises", 54 triệu USD, 1987
"Irises" (tháng 5/1889), được bán với giá 54 triệu đô la tại nhà Sotheby’s, New York, ngày 11/11/1987. |
Đây có lẽ là bức tranh đầu tiên được Van Gogh thực hiện tại trại tị nạn. Năm 1987, "Irises" được bán tại nhà Sotheby’s với giá 54 triệu USD, thuộc về doanh nhân người Úc Alan Bond. Nhưng ông phải đối mặt với vấn đề tài chính và không có khả năng thanh toán, vì vậy quyền sở hữu vẫn thuộc về nhà đấu giá. Năm 1990, nhà Sotheby’s sau đó đã bán tác phẩm Van Gogh này cho Bảo tàng J. Paul Getty ở California trong một thỏa thuận tư nhân. Mặc dù mức giá mà bảo tàng phải trả chưa bao giờ được tiết lộ, nhưng có lẽ vẫn nằm trong khoảng số tiền đấu giá. Hiện "Irises" là một trong những điểm nổi bật của bộ sưu tập của Getty.
9. Chàng trai và bông bắp, 47 triệu USD, năm 2021
"Young Man with a Cornflower" (tháng 6/1890), được bán với giá 47 triệu đô la tại nhà Christie’s, New York, ngày 11/11/2021. |
"Chàng trai và bông bắp" được vẽ ở Auvers-sur-Oise, đã gây nên sự ngạc nhiên lớn vào tháng 11 năm ngoái, khi được bán đấu giá với số tiền vượt qua ước tính từ 5 triệu đến 7 triệu USD, đạt 47 triệu USD. Một tác phẩm với biểu cảm khác thường, được vẽ vào những tuần cuối đời của Van Gogh ở Auvers-sur-Oise. Danh tính của người mua vẫn chưa được tiết lộ, nhưng đã nhận được sự quan tâm đáng kể từ các nhà sưu tập Viễn Đông.
10. Hoa hướng dương, 40 triệu USD, năm 1987
"Hoa hướng dương" (tháng 1/1889), được bán với giá 24 triệu bảng Anh (40 triệu đô la) tại nhà Christie’s, London, ngày 30/3/1987. |
"Hoa hướng dương" được bán vào năm 1987, khi sự bùng nổ về giá nghệ thuật chỉ mới bắt đầu. Đó là một trong bảy bức tĩnh vật hoa hướng dương mà Van Gogh đã vẽ ở Arles.
Khi xuất hiện tại Christie’s, số tiền 24 triệu bảng Anh (40 triệu USD) được trả, cao gấp ba lần so với bất kỳ tác phẩm nghệ thuật nào từng được đưa ra đấu giá (với mức lạm phát bây giờ, mức giá sẽ tương đương hơn 100 triệu USD). Đây cũng là lần đầu tiên mức giá kỷ lục được trả cho một bức tranh Hiện đại, thay vì một Bức tranh cổ. Bên mua là công ty bảo hiểm Yasuda có trụ sở tại Tokyo. Công ty sau đó được tiếp quản bởi công ty Sompo và tác phẩm của Van Gogh hiện là "ngôi sao" thu hút tại Bảo tàng Nghệ thuật Sompo.
"Hoa hướng dương" đã được chứng minh là một khoản đầu tư đúng đắn và đáng kinh ngạc. Nếu bức họa được tung ra thị trường một lần nữa, "Hoa hướng dương" được ước tính sẽ có giá trị vài trăm triệu USD.
Tiềm năng lọt vào top 10
Hai bức tranh Van Gogh khác của Van Gogh cũng thu về 40 triệu USD là "L'Arlésienne, Madame Ginoux" (tháng 2/1890) được bán vào ngày 2/5/2006 và "Cây trong Vườn Tị nạn" (tháng 10/1889) được bán vào ngày 13/5/2019 (cả hai đều tại phiên đấu giá của nhà Christie's, New York).
Một số bức tranh Van Gogh đã được bán riêng với giá tương đương với giá bán đấu giá, bao gồm "Chân dung của Joseph Roulin" (tháng 1/1889), được Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại của New York mua lại vào năm 1989; một phiên bản của "Cánh đồng lúa mì và cây bách" (tháng 6/889), được Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan của New York mua lại vào năm 1993; và "Cô gái và cánh đồng lúa mì" (tháng 6/1890), được mua bởi ông chủ sòng bạc Steve Wynn vào năm 1999 và hiện thuộc sở hữu của nhà quản lý quỹ đầu cơ Steven Cohen.
Điều thú vị là tất cả các tác phẩm được đề cập trong bài viết đều được vẽ trong khoảng hai năm cuối cùng của cuộc đời Van Gogh, khi ông làm việc ở Provence hoặc Auvers-sur-Oise. Chính những tác phẩm muộn này đã thu về những khoản tiền khổng lồ. Và tất cả ngoại trừ "Hoa hướng dương" đều được bán ở New York, một dấu hiệu cho thấy nhu cầu chính cho đến gần đây là từ Châu Mỹ chứ không phải Châu Âu.
Vào ngày 12/5, nhà Christie’s tại New York sẽ chào bán tác phẩm "Champs près des Alpilles" (Cánh đồng gần Alpilles, tháng 11/1889), một quang cảnh được vẽ ở ngoại ô Saint-Rémy-de-Provence. Mặc dù không có ước tính chính thức nào được công bố, nhưng nhà đấu giá hy vọng bức họa sẽ kiếm được khoảng 45 triệu USD. Nhà Christie’s gần đây đã đưa bức tranh đến Đài Bắc và Hongkong, một dấu hiệu cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của Đông Á.
"Cánh đồng gần Alpilles" có nguồn gốc nổi tiếng, có thể tạo thêm hứng thú cho những người mua tiềm năng: bức họa từng thuộc sở hữu của Yves Saint Laurent và đối tác của ông ta là Pierre Bergé. |