Giá đội lên vài chục lần
Bà Nguyễn Thị Đảm sống cùng con gái ở quận Bình Tân, TP.HCM. Bị một số bệnh về hô hấp, xoang… hai mẹ con bà Đảm kiên trì chữa trị bằng y học cổ truyền đã 2 năm nay. Chạy hết viện này sang viện khác, mỗi tuần hai mẹ con lại đi khám một lần, bác sĩ cho mỗi người 7 thang thuốc về tự sắc uống. Tuần nào nhẹ thì hết 600.000 – 700.000 đồng, có tuần mỗi người hết cả triệu đồng. Tính ra, mỗi tháng, cả hai mẹ con hết khoảng 5,5-6 triệu đồng tiền thuốc đông y.
Trong đơn của bà Đảm có vị thuốc tên Sài Hồ. Tại Bệnh viện y học cổ truyền TP.HCM, khi mua vị thuốc ấy, bệnh viện bán 971.000 đồng/kg. Giá này được niêm yết công khai ở ngay cửa nhà thuốc. Một vị thuốc khác có tên Đảng sâm, giá bán là 661.000 đồng/kg.
Dược liệu bán tại bệnh viện cao gấp mấy chục lần giá gốc bán ra từ nhà nhập khẩu.
Trao đổi với phóng viên qua điện thoại, ông Lê Hoàng Sơn, Giám đốc Bệnh viện y học cổ truyền TP.HCM, khẳng định khi thực hiện đấu thầu, giá gói thầu đã được UBND TP.HCM thông qua, bệnh viện không có bất cứ sai sót gì. Doanh nghiệp thắng thầu là Công ty TNHH đông dược Hòa Phú, trụ sở tại Hóc Môn, TP.HCM.
Theo tìm hiểu của phóng viên, để thắng thầu, Công ty đông dược Hòa Phú ký hợp đồng mua bán với Công ty TNHH Thiên Ân Dược, trụ sở tại Hà Nội. Tuy nhiên, thực tế Công ty đông dược Hòa Phú đã không hề mua bất cứ một lô hàng nào từ Công ty Thiên Ân Dược. Cùng thời điểm này, một cửa hàng cũng có tên Hòa Phú, trụ sở tại đường Triệu Quang Phục, Quận 5, TP.HCM lại mua hàng của Công ty Thiên Ân Dược. Bà Nguyễn Thị Thuyết, Giám đốc Công ty Thiên Ân Dược khẳng định chỉ bán cho cửa hàng Hòa Phú số lượng rất nhỏ.
“Công ty đông dược Hòa Phú thực chất ký hợp đồng mua bán với chúng tôi chỉ là để có một bộ hồ sơ với nguồn gốc trên giấy tờ đàng hoàng, rồi đem dự thầu”, bà Thuyết nói. Nhờ qua một khâu trung gian là cửa hàng Hòa Phú, rồi đến Công ty đông dược Hòa Phú cung ứng vào bệnh viện, giá vị thuốc Sài Hồ từ mức 11.000 đồng/kg mà Công ty Thiên Ân Dược bán cho cửa hàng Hòa Phú đã nhảy lên 971.000 đồng/kg khi Bệnh viện y học cổ truyền bán cho người bệnh, tức chênh lệch gấp 88 lần. Vị thuốc Đằng sâm, mức chênh lệch cũng tới 37 lần. Nhiều vị thuốc khác trong tình trạng tương tự. Điều lạ là với mức chênh lệch như thế, nhưng Bệnh viện y học cổ truyền TP.HCM vẫn được treo biển quảng cáo là điểm bán thuốc bình ổn giá của năm 2015.
Chất lượng: Kiểm tra đâu sai phạm đó
Cuối tháng 12/2015, trong một đợt kiểm tra và truy quét dược liệu nhập lậu, kém chất lượng, ban chỉ đạo 389 Quốc gia đã yêu cầu các cơ quan chức năng ở kiểm tra kho hàng của Công ty đông dược Hòa Phú. Tại thời điểm kiểm tra, dược liệu chứa trong kho của công ty này không có nhãn mác xuất xứ rõ ràng. Cơ quan chức năng lấy mẫu kiểm nghiệm chất lượng, kết quả là có 59,5% số mẫu không đạt.
Báo cáo về chất lượng dược liệu cung ứng vào một số bệnh viện tại TP.HCM của Cục Y dược cổ truyền.
Theo một báo cáo của Cục Y dược cổ truyền, cơ quan này đã lấy mẫu dược liệu của Công ty Hòa Phú cung cấp vào các bệnh viện ở TP.HCM trong ba năm từ 2013-2015, thì số mẫu không đạt chất lượng từ 50-80%. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, Sở Y tế TP.HCM lại không kiên quyết xử lý mà vẫn cho doanh nghiệp cung cấp thuốc kém chất lượng thắng thầu. Trao đổi với nhóm phóng viên, bà Nguyễn Thu Hằng, Giám đốc Công ty đông dược Hòa Phú, thừa nhận chỉ lấy một lượng hàng từ cửa hàng Hòa Phú, ngoài ra còn lấy hàng ở cửa hàng Mỹ An Đường Hai (TP.HCM) và các nơi khác. Các mẫu thuốc kém chất lượng là từ các nguồn khác chứ không phải nguồn từ Công ty Thiên Ân Dược.
Kiên Giang tiếp tục cho thắng thầu
Trong khi Cục Y dược cổ truyền đã có các báo cáo thông tin chi tiết về những dấu hiệu kinh doanh dược liệu giả nguồn gốc xuất xứ, đưa dược liệu kém chất lượng vào bệnh viện trong nhiều năm qua, thì điều bất ngờ là Công ty Đông dược Hòa Phú lại vừa tiếp tục được Sở Y tế tỉnh Kiên Giang cho thắng thầu gói thầu cung ứng dược liệu vào Bệnh viện Y học cổ truyển tỉnh Kiên Giang và các khoa y học cổ truyền tại các bệnh viện công trên toàn tỉnh này. Ông Trưởng phòng Nghiệp vụ Dược, Sở Y tế tỉnh Kiên Giang khẳng định với nhóm phóng viên là đã xét thầu kỹ lưỡng. Nguồn gốc dược liệu, căn cứ trên hồ sơ dự thầu, là của Công ty Thiên Ân Dược. Công ty đông dược Hòa Phú lấy hàng qua đơn vị trung gian là cửa hàng Hòa Phú. Gói thầu này trị giá 25 tỷ đồng, cung ứng từ nay đến tháng 4/2017.
Bạch Hoàn