Ghi nhận tại các bệnh viện trong những tháng đầu năm 2024, số lượng bệnh nhân trẻ dưới 40 tuổi bị đột quỵ tăng 25-30%, tăng rất nhiều lần so với các năm trước. Phần lớn các bệnh nhân nhập viện muộn sau 6 giờ khởi phát của bệnh. Nguyên nhân do chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu nhận biết ban đầu của bệnh.
Trường hợp chị N.Q.N 28 tuổi, ngụ tại Bình Thạnh – Nhân viên văn phòng, liên tục bị đau đầu mấy ngày liên tiếp kèm uể oải, mắt mờ và buồn nôn, chị N chủ quan là do thời tiết thay đổi cơ thể bị cảm sốt nên ra tiệm thuốc gần nhà mua thuốc uống, thế nhưng khi vừa về đến nhà thì chị N ngã xuống đất. Người nhà vội đưa đi bệnh viện cấp cứu thì được bác sĩ chẩn đoán chị N bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ. May mắn là chị N giữ được mạng sống nhưng cơ thể bị liệt một bên. Để phục hồi lại như ban đầu, chị N phải tập vật lý trị liệu, uống thuốc theo toa điều trị một thời gian dài.
Báo động gia tăng đột quỵ ở người trẻ
Từ đầu năm đến nay thì bệnh nhân đột quỵ vào các bệnh viện đều tăng. Bệnh viện Nhân Dân 115 tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái, các bệnh viện khác như Quân y 175, Chợ Rẫy hoặc Bệnh viện đột quỵ và tim mạch Cần Thơ cũng ghi nhận tương tự.
Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ đã can thiệp cấp cứu thành công cho trường hợp nhồi máu cơ tim cấp cho anh V.P.H, 25 tuổi (quê Đồng Tháp). Mẹ của anh H cho biết, tối hôm trước ngày nhập viện, anh H. đi nhậu về than mệt, tay chân tê cứng, nói năng khó khăn. Tuy nhiên cứ nghĩ là do say, nên đi ngủ. Đến khoảng 5 giờ sáng cơn đau không thuyên giảm mà càng tăng lên, đau ngực lan ra tay trái và cằm trái, đau kèm vã mồ hôi, khó thở nên gia đình đã đưa đến Bệnh viện S.I.S Cần Thơ.
 |
 |
Một bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện S.I.S Cần Thơ. |
Tại đây, các bác sĩ tiến hành đo điện tim ghi nhận hình ảnh nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên thành trước (dấu hiệu nghi ngờ của tắc động mạch liên thất trước – một mạch máu lớn trong tim), kèm theo đó xét nghiệm men tim tăng cao 157PG/Ml (gấp 5 lần bình thường). Ngay sau đó, anh H. được đưa vào phòng can thiệp, chụp động mạch vành ghi nhận tắc đoạn giữa động mạch liên thất trước.
ThS.BS Nguyễn Mạnh Cường – Trưởng khoa Nội tổng hợp nhận định, bệnh nhân được can thiệp đặt 01 stent phủ thuốc, giúp tái thông đoạn động mạch liên thất trước – một mạch máu lớn trong tim. May mắn bệnh nhân được can thiệp thời, giảm được nguy cơ suy tim nặng và rối loạn nhịp tim.
Được biết, sau can thiệp bệnh nhân tiếp tục được điều trị nội khoa kết hợp. Bệnh nhân được xuất viện sau 5 ngày điều trị.. Qua trường hợp trên, bác sĩ Cường cũng đưa ra cảnh báo, tiền sử hút thuốc lá, kèm uống rượu bia cùng với đó là công việc thường xuyên thức khuya, căng thẳng là yếu tố gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim ở bệnh nhân trẻ tuổi.
Hậu quả của đột quỵ sẽ để lại nhiều di chứng nặng nề. Nếu may mắn được cứu sống, bệnh nhân cũng phải duy trì việc uống thuốc gần như là suốt đời và ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe mà còn hệ lụy về kinh tế…
Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bị đột quỵ, bao gồm các yếu tố không thể thay đổi và các yếu tố bệnh lý. Chỉ 3 tháng đầu của năm 2024, Bệnh viện S.I.S Cần Thơ đã tiếp nhận 1.710 ca đột quỵ; trong đó, chỉ có 26 ca cấp cứu giờ vàng.
 |
Bác sĩ Bệnh viện S.I.S Cần Thơ đang cấp cứu bệnh nhân |
Đột quỵ ở người trẻ tăng 2% mỗi năm
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng – Chủ tịch Hội Đột Quỵ TP.HCM, kiêm trưởng khoa bệnh lý mạch máu não Bệnh Viện Nhân Dân 115 đánh giá, có những bệnh nhân trẻ nhập viện trong tình trạng huyết áp cao, liệt nữa người. Kết quả cận lâm sàng cho thấy bệnh nhân bị đột quỵ xuất huyết não. Đây là dạng đột quỵ chỉ chiếm 15-20% nhưng khả năng cấp cứu thành công thấp, di chứng nặng nề hơn so với nhồi máu não.
Sau khi nhập viện, người bệnh được ê-kíp trực kiểm soát huyết áp, điều trị nội khoa bảo tồn. Bệnh nhân sẽ được chụp lại mạch máu để đánh giá nguyên nhân gây xuất huyết não có liên quan thêm đến dị dạng mạch máu hay không.
Bác sĩ Thắng cảnh báo, điều đáng buồn là có khoảng 90% ca bệnh xuất huyết não liên quan đến tăng huyết áp - yếu tố hoàn toàn có thể kiểm soát một cách dễ dàng nhưng chưa được quan tâm. Quá trình trao đổi với bệnh nhân, bác sĩ Thắng nhận thấy nhiều người không biết về tình trạng tăng huyết áp của cơ thể, hoặc biết nhưng không uống thuốc đều đặn.
“Có người bệnh cho rằng, tăng huyết áp không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và công việc của mình. Tỷ lệ bệnh nhân xuất huyết não đang tuân thủ điều trị tăng huyết áp là cực kỳ thấp”, ông bày tỏ.
Do số lượng bệnh nhân đột quỵ quá đông, Khoa Thần kinh của bệnh viện phải “gánh” giúp khoảng 50 - 60 trường hợp đã điều trị ổn định hoặc không cần xử lý cấp, giảm áp lực cho Khoa Bệnh lý mạch máu não.
 |
Bệnh viện Nhân dân 115 là cơ sở y tế tiếp nhận lượng bệnh nhân đột quỵ cao nhất cả nước. |
Thống kê hiện nay cho thấy, Bệnh viện Nhân dân 115 đang là cơ sở y tế tiếp nhận lượng bệnh nhân đột quỵ cao nhất cả nước, khoảng 20.000 ca/năm. Bác sĩ Thắng nhấn mạnh, việc duy trì công tác cấp cứu đột quỵ liên tục đòi hỏi phải có ê-kíp với số lượng nhân viên đủ cho nhiều kíp trực. Quan trọng hơn, sự phối hợp giữa các bác sĩ khoa Cấp cứu, khoa Đột Quỵ, Can thiệp Thần kinh, Ngoại Thần kinh và Hồi sức Thần kinh phải luôn nhịp nhàng và nhanh chóng.
Vì sao đột quỵ có xu hướng trẻ hóa về độ tuổi?
Theo Bác sĩ Nguyễn Văn My – Hiện đang công tác tạị trung tâm tiêm chủng Long Châu cho rằng: Nhiều người vẫn có quan niệm chủ quan rằng đột quỵ chỉ là căn bệnh của người già. Tuy nhiên đột quỵ đang dần trở nên phổ biến và xuất hiện ở độ tuổi trẻ hơn do những thói quen không tốt của giới trẻ như:
- Ăn uống không lành mạnh: Những thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo như thức ăn nhanh, nội tạng động vật, thực phẩm ngọt nhiều đường, … có nguy cơ khiến mỡ máu tăng cao. Đồng thời những tác nhân này sẽ bám vào thành mạch máu rất dễ khiến gây tắc nghẽn. Trong khi đó, những thực phẩm trên là một trong những món sở trường của giới trẻ hiện nay và là nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi hàng đầu.
- Uống nhiều bia rượu: Chất cồn trong rượu bia là một trong những nguyên nhân gây tăng khả năng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ. Kết hợp với bia rượu là việc sử dụng đồ nhậu nhiều dầu mỡ, chất béo khiến cho nguy cơ mắc bệnh đột quỵ ở người trẻ tuổi ngày càng cao. 90% các cơn đột quỵ xảy ra đều do điều này.
- Làm việc quá sức: Khi làm việc quá sức sẽ gây những áp lực lớn lên não. Trong môi trường sống hiện đại, giới trẻ có xu hướng theo đuổi công việc cộng với những áp lực, căng thẳng khiến cho huyết áp tăng cao, cơ tim co bóp mạnh. Khi dòng máu chảy về não tăng đột ngột gây nguy cơ hình thành cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu não hoặc xuất huyết não.
- Tình trạng thừa cân: Chế độ dinh dưỡng không hợp lý gây nên tình trạng thừa cân ở giới trẻ. Khi cơ thể tiêu thụ lượng thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo thì nguy cơ tăng cân ngày càng cao. Đặc biệt với dân văn phòng, do tính chất công việc ít vận động khiến cho cân nặng tăng không kiểm soát dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch, máu nhiễm mỡ.
- Lười vận động: Một trong những nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ tuổi là do lười vận động. Đây là lý do các bác sĩ khuyến cáo người trẻ phải chăm tập thể dục. Hoạt động nhiều khiến cho cơ thể đánh tan mỡ thừa, giải độc cơ thể, giảm mỡ máu và giúp ổn định cân nặng, giúp giảm nguy cơ đột quỵ ở người trẻ tuổi.
Vậy nên, việc tìm hiểu về đột quỵ ở người trẻ không những chỉ giúp phòng ngừa mà còn giúp chúng ta có những biện phá xử lý kịp thời.
