Trong một tác phẩm viết về Lý Thường Kiệt, giáo sư Hoàng Xuân Hãn đã nhận định: “Trong cả nước Việt Nam, không có nơi nào có nhiều cảnh đẹp như ở Thanh Hóa”.
______________
Tiềm năng, cảnh đẹp có thừa, lại từng là địa phương làm du lịch vào loại sớm nhất của cả nước, nhưng Thanh Hóa nhiều năm qua vẫn “đi trước về sau” trong công cuộc phát triển ngành công nghiệp không khói. Tuy nhiên, cái sự “về sau” của Thanh Hóa có lẽ lại đang trở thành một… lợi thế, khi “sếu đầu đàn” Sun Group xuất hiện.
 |
Cách đây 32 năm, mùa hè năm 1989, để chuẩn bị cho một mùa “tắm biển Sầm Sơn” mới, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa mà người đứng đầu lúc đó là Bí thư Tỉnh ủy Lê Huy Ngọ, qua nhiều lần “bàn lên tính xuống” đã quyết định tổ chức “Hội chợ Sầm Sơn” với khẩu hiệu Sầm Sơn: “sức khỏe-kinh tế-bạn bè”. Thế là, 23 huyện, thị (nay là 27 huyện, thị, thành) người, xe, các phương tiện cả thô sơ, hiện đại “rồng rắn” nhằm Sầm Sơn trực chỉ. Sản vật các vùng miền mang về bán, luồng tre, cót ép đưa đến dựng ki-ốt bán hàng. Chẳng cứ Sầm Sơn mà cả tỉnh Thanh Hóa lúc đó vui như ngày hội. Sự kiện thậm chí có sức lan tỏa đến mọi miền đất nước, nhất là khu vực phía Bắc.
Cũng hè năm 1989, một sự kiện nữa không kém phần “đình đám” đã diễn ra ở Thanh Hóa. Số là năm 1988 sau khi cuộc thi hoa hậu Báo Tiền Phong tổ chức kết thúc, Ban thường vụ Tỉnh đoàn Thanh Hóa “rón rén” xin ý kiến tỉnh ủy tổ chức cuộc thi “Người đẹp Sầm Sơn 89”. Không ngờ lãnh đạo Thanh Hóa đồng ý ngay. Khắp các huyện, thị đoàn hăng hái cử cán bộ đi “tìm” những nữ thanh niên nhìn được “mang về” Sầm Sơn dự thi. Không ngờ, cuộc thi “Người đẹp hè Sầm Sơn 89” lại có sức hấp dẫn đến lạ kỳ. Hai đêm thi ở Sầm Sơn và đêm chung kết ở thị xã Thanh Hóa (nay là thành phố Thanh Hóa), lực lượng chức năng phải gồng mình bảo vệ trật tự vì… quá đông người đến xem.
 |
Hai sự kiện trong “mùa tắm biển Sầm Sơn” năm 1989 đã thực sự tạo “cú hích” cho cái gọi là “làm du lịch” ở Thanh Hóa. Theo đó, cách làm du lịch đã “có sự thay đổi không hề nhẹ” so với trước. Không đủ chỗ để khách nghỉ ngơi, Sầm Sơn dùng cả trường học làm nhà nghỉ. Kết thúc năm học, ngay lập tức trường học được sắp đặt lại để …có phòng cho khách thuê. Sáng kiến này đã được báo chí, dư luận “bình chọn” là độc nhất vô nhị trên thế giới. Chưa hết, về Sầm Sơn chỉ có tắm, vui chơi hầu như không có gì ngoài việc ra bãi biển, lên hòn Trống Mái chụp ảnh. Thế là, dân Sầm Sơn lên tận Lào Cai, Yên Bái mua ngựa trắng mang về rồi dùng màu vẽ lên mình ngựa, biến ngựa Việt Nam thành ngựa vằn châu Phi mang ra bãi biển, đưa lên hòn Trống Mái “nhử” khách du lịch chụp hình! Cả một thời gian dài, câu chuyện “ngựa vằn châu Phi” ở biển Sầm Sơn vẫn còn thường trực trong tâm tưởng du khách. Và khi các tuyến xe buýt hình thành, thanh thiếu niên và nhân dân các huyện thị cứ chiều đến mặc quần đùi, áo lót, thậm chí mấy nam thanh niên không cần mặc áo “bắt” xe buýt về Sầm Sơn tắm xong, để cả quần áo còn thấm đẫm hương vị mặn mòi của nước biển, lên xe về nhà. Đến độ các nhà xe “kêu trời”: cứ ri thì ô tô dùng được mấy ngày…?
 |
 |
Nói về mảnh đất xứ Thanh, có lẽ bao nhiêu cũng bằng thừa. Chỉ có thể vắn tắt, đó là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, là “miền thắng tích” với 1.535 di tích lịch sử văn hóa, danh lam, thắng cảnh được xếp hạng. Trong đó có 139 di tích cấp quốc gia; 1 di sản văn hóa thế giới (Thành nhà Hồ); 5 di tích quốc gia đặc biệt (cố đô Lam Kinh và đề thờ Lê Hoàn, huyện Thọ Xuân; đền Bà Triệu, huyện Hậu Lộc; hang Con Moong huyện Thạch Thành và thắng tích Sầm Sơn). Khi nhận định về xứ Thanh, từ rất lâu rồi, trong Lịch triều hiến chương loại chí, dư địa chí, cụ Phan Huy Chú có viết:
“…Vẻ non sông tốt tươi chung đúc
Nên sinh ra nhiều bậc quân vương
Bởi đất thiêng sinh nhiều bậc phi thường
Khí tinh hoa tụ vượng nẩy sinh nhiều văn sĩ…”
Còn giáo sư Hoàng Xuân Hãn, trong một tác phẩm viết về Lý Thường Kiệt khẳng định: “…trong cả nước Việt Nam, không nơi nào có nhiều cảnh đẹp như ở Thanh Hóa…” .
Cách đây trên 110 năm, người Pháp khi đến khảo sát, tìm hiểu các vùng biển Đông Dương đã nhận định: “Trong các bãi biển tốt nhất ở Việt Nam thì bãi biển Sầm Sơn (Thanh Hóa) được xếp thứ nhất với các tiêu chí: đẹp, cát mịn, sạch, bãi tắm thoai thoải kéo dài ra phía biển, sóng biển phù hợp cho người tắm và nồng độ muối (độ mặn) rất phù hợp cho sức khỏe con người…”
Vậy mà, hơn nửa thế kỷ qua, du khách có về Thanh Hóa, cũng chỉ vài ba tháng mùa hè để “tắm biển Sầm Sơn”, tuyệt nhiên không ai nói đi du lịch Sầm Sơn và càng không nói: đi du lịch Thanh Hóa…
 |
Xét cho cùng, tiềm năng và thế mạnh về phát triển du lịch của xứ Thanh không thua kém bất cứ địa phương nào trong cả nước. Có điều, nói đi du lịch Thanh Hóa là đến Sầm Sơn và cũng chỉ tắm biển, quanh đi, quẩn lại cũng chỉ có thế. Mặc dù những năm gần đây, nhất là sau năm “Du lịch quốc gia Thanh Hóa 2015” có khác đôi chút. Nhưng, thế độc canh, mùa vụ vẫn đang ngự trị. Tăng trưởng của ngành công nghiệp không khói ở xứ Thanh có “nhúc nhích” nhưng chưa xứng với tiềm năng, thế mạnh của địa phương này.
Đơn cử, tính từ năm 2017-2019, tổng khách đến Thanh Hóa đạt 24,9 triệu lượt, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 15,4%/năm (khách quốc tế đạt trên 719,7 nghìn lượt, tăng trưởng bình quân đạt 24,8%/năm). Tổng thu du lịch đạt 33.131 tỉ, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 32,1%/năm. So với tốc độ tăng trưởng của Quảng Ninh hay Đà Nẵng về mặt doanh thu, đã thấy sự chênh lệch quá xa, khi chỉ riêng năm 2019, Quảng Ninh đón 14 triệu lượt khách, tổng thu từ du lịch đạt gần 29.487 tỷ đồng. Con số này ở Đà Nẵng là 8,7 triệu lượt và 30.973 tỷ đồng, gần bằng tổng thu từ du lịch của Thanh Hóa trong 3 năm.
Những con số tăng trưởng về lượng khách của Thanh Hóa là đáng tự hào, nhưng thực chất, du lịch vẫn chưa thực sự đem lại sự tăng trưởng “mũi nhọn” đáng kỳ vọng so với những tiềm năng mà cả thế kỷ qua, hiếm có nơi nào vượt qua xứ Thanh. Và hơn nửa thế kỷ, người ta vẫn chỉ đến Thanh Hóa để… “tắm biển Sầm Sơn”.
 |
Với tầm nhìn của người từng là Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam, PGS. TS Trần Đình Thiên khi nói về Thanh Hóa, nhất là về du lịch của địa phương này, đã đề cập: “Đà Nẵng, Quảng Ninh hay Phú Quốc đã cho thấy cách “lột xác” ngoạn mục của hạ tầng kinh tế - du lịch phát triển đồng bộ, liên tục được làm mới với các hoạt động văn hóa giải trí…cốt lõi là thu hút được những “đại bàng” đủ năng lực, tạo chân dung cho chính nơi mời gọi chúng và được chúng chọn. Tôi muốn nói đến Tập đoàn kinh tế như Sun Group, Vingroup…, đến những gì họ đã và đang làm ở Đà Nẵng, Hạ Long, Nha Trang và Phú Quốc. Phát triển du lịch phải liên kết chuỗi du lịch và chuỗi kết nối ngành. Cách tiếp cận này phải nằm trong ý tưởng qui hoạch phát triển của Thanh Hóa”.
Theo PSG. TS Trần Đình Thiên, quy hoạch phát triển du lịch, phải có định hướng phát triển ẩm thực, dịch vụ… Nghĩa là phải có sự liên kết chặt chẽ, lấy du lịch làm trụ cột. Nếu ngay trong phạm vi Thanh Hóa mà chỉ tính từng tọa độ đơn lẻ để phát triển du lịch, thì dù tọa độ đó có lợi thế tuyệt đối, cũng khó tránh khỏi thất bại. Cần có tầm nhìn về không gian và trục thời gian, về đẳng cấp phát triển.
 |
Nhấn mạnh về vai trò của các “đại bàng” của ngành du lịch đang “làm tổ” tại xứ Thanh, ông Thiên phát biểu: “Chứ chỉ riêng du lịch, chỉ tính “tọa độ làng ta”, trước mắt có thể kiếm được ăn, nhưng lâu dài sẽ hỏng. Nếu có những doanh nghiệp lớn tham gia phát triển du lịch Thanh Hóa, họ sẽ đặt ra những yêu cầu này dễ dàng hơn, với một tầm nhìn xứng đáng…Tôi không nghi ngờ gì tác động bùng nổ và lan tỏa phát triển mạnh mẽ khi Sun Group đầu tư vào Sầm Sơn”.
Tôi thích cụm từ “tọa độ làng ta” mà PGS. TS Trần Đình Thiên nói. Có lẽ nhìn thấy cái tọa độ ấy nên lãnh đạo Thanh Hóa đã kịp thời điều chỉnh và ra sức làm để “tọa độ làng ta” phải trở thành “tọa độ quốc gia” và hơn thế nữa. Phát biểu về quyết tâm và nỗ lực để đưa du lịch Thanh Hóa vươn xa, có lần Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Văn Thi đã chia sẻ: “Những năm qua, Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân trong tỉnh đang nỗ lực, cố gắng để cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh và hành chính để thu hút nhiều dự án lớn đầu tư vào tỉnh Thanh Hóa, trong đó có các dự án du lịch”.
Trong đó, ông đánh giá cao Sun Group, tập đoàn giàu tiềm lực, cái tên đã đưa những miền đất như Đà Nẵng, Phú Quốc, Hạ Long… lột xác ngoạn mục, vươn lên ghi danh trên bản đồ du lịch Việt Nam cũng như quốc tế trong những năm qua. “Tại Thanh Hóa, vừa qua Sun Group đã đầu tư rất nhiều dự án lớn, đặc biệt là 3 dự án trọng điểm. Đó là dự án Quảng trường biển Sầm Sơn, Dự án hồ Bến En, Dự án khoáng nóng Quảng Yên. Và trong hè 2021 vừa qua, Sun Group phối hợp chặt chẽ với tỉnh Thanh Hóa tổ chức chuỗi sự kiện lớn tại Sầm Sơn. Đây là một dấu ấn lịch sử chưa từng thấy, là sự phối hợp chặt chẽ với tỉnh và sẽ thu hút nhiều du khách đến với Sầm Sơn nói riêng, Thanh Hóa nói chung…”, ông Thi nhận định.
 |
Mang nhiều tâm huyết với mảnh đất Thanh Hóa, vốn là quê hương của người đứng đầu Sun Group, chuỗi dự án quy mô mà Sun Group đầu tư tại xứ Thanh được kỳ vọng sẽ vẽ nên một Thanh Hóa hiện đại, sôi động suốt 4 mùa, chứ không chỉ một mùa như những năm cũ.
Ngày 26/10/2020, Sun Group đã chính thức làm lễ khởi công xây dựng “siêu dự án” quảng trường biển và tổ hợp đô thị du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí với mức đầu tư “khổng lồ” 25.000 tỉ đồng (1 tỉ USD).
Đúng 6 tháng sau, ngày 24.4.2021, đêm khai mạc Lễ hội du lịch biển Sầm Sơn 2021 được tổ chức ngay tại “cửa mở” của quảng trường biển Sầm Sơn sát đường Hồ Xuân Hương, con đường đẹp nhất Sầm Sơn gần ngay mép sóng biển Đông với cả vạn người khắp nơi đổ về dự lễ. Hàng ngàn người hòa mình vào không khí sôi động, thăng hoa của đêm nhạc, phấn khích trước những màn pháo hoa hoành tráng, minh chứng cho sức hút khó cưỡng của các sự kiện giải trí, lễ hội đêm với người dân, du khách. Đêm đó, tôi không biết có người dân Thanh Hóa nào còn nhớ đến cuộc thi “Người đẹp Sầm Sơn 89” nữa không, nhưng chắc chắn, cái công cuộc làm du lịch với người xứ Thanh, nhờ những sự kiện như Lễ hội du lịch biển này, đã thật sự đổi thay, lột xác.
 |
Và chính thức tại “cửa mở” của quảng trường biển này, tương lai không xa sẽ diễn ra các hoạt động lễ hội, vui chơi, giải trí, mua sắm, nghỉ dưỡng… mang tầm cỡ quốc gia và quốc tế suốt 4 mùa trong năm.
Cụ thể, Sun Group sẽ phát triển một tổ hợp dự án quy mô 1.260 ha tại Sầm Sơn, bao gồm nhiều dự án và công trình như: Sun Grand Boulevard (69,9 ha), tổ hợp vui chơi giải trí Sun World (33,6ha), khu đô thị ven sông Đơ (29ha) và nhiều dự án khác...
Trong đó, khu đô thị phức hợp Sun Grand Boulevard do Sun Group kiến tạo sẽ dần vẽ nên bức tranh đô thị du lịch nghỉ dưỡng mới mẻ cho Sầm Sơn, với trái tim dự án là quảng trường biển rộng 2 ha, sức chứa hơn 10.000 người, và trục đại lộ cảnh quan dài 2,6 km, rộng 120 m. Nơi đây hứa hẹn sẽ trở thành đại lộ sầm uất với hệ thống dịch vụ du lịch đẳng cấp kỳ vọng sẽ đưa đại lộ Sầm Sơn sánh tầm với các đại lộ danh tiếng thế giới như Broadway (Mỹ), Champs-Elysees (Pháp), hay Orchard Road (Singapore)…
Như vậy, khu đô thị phức hợp Sun Grand Boulevard được định hướng phát triển thành trung tâm du lịch - giải trí - kinh doanh thương mại - nghỉ dưỡng chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí của hàng triệu lượt khách đổ về Sầm Sơn mỗi năm, đem lại sức sống mới cho thành phố biển.
Cũng thuộc hệ sinh thái du lịch- nghỉ dưỡng mà Sun Group đang kiến tạo tại Sầm Sơn, kết nối với quảng trường biển thông qua đại lộ trung tâm của Sun Grand Boulevard là Khu đô thị sinh thái nghỉ dưỡng ven sông Đơ và 2 khu vui chơi giải trí mang thương hiệu Sun World.
 |
Khu đô thị sinh thái nghỉ dưỡng ven sông Đơ mang phong cách Miami (Mỹ) phóng khoáng và độc đáo, trong khi khu vui chơi giải trí Sun World sẽ gồm hai phân khu, một phân khu là Công viên chủ đề được phát triển từ sử thi “Đẻ đất đẻ nước” của người Mường nằm ở một bên bờ sông, còn bờ bên kia là công viên nước với ý tưởng từ suối cá thần của Thanh Hóa. Tại đây, sân khấu nổi di động trên mặt sông Đơ, mô phỏng thuyền rồng Lê Lợi, sẽ mang đến những màn trình diễn nghệ thuật mãn nhãn du khách 2 bên bờ sông khi màn đêm xuống.
Với hạ tầng du lịch – nghỉ dưỡng đồng bộ, quy mô mà Sun Group phát triển tại Sầm Sơn như vậy, chắc chắn rằng nguồn kinh tế đêm dồi dào tại Sầm Sơn sẽ được kích hoạt, để du lịch Sầm Sơn tương lai gần sẽ là nối tiếp những trải nghiệm hấp dẫn, từ tắm biển, shopping, xem nghệ thuật, hòa mình vào các lễ hội, carnival rực rỡ sắc màu, các trải nghiệm vui chơi suốt 24/7, khai thác được tiềm năng kinh tế đêm còn rất dồi dào của phố biển.
Bên cạnh “đại dự án” tại Sầm Sơn, tương lai của du lịch Thanh Hóa sẽ còn rộng mở với các dự án tiếp theo của “người khai mở” Sun Group, với mục tiêu biến Thanh Hóa thành điểm đến của du lịch 4 mùa. Đó là một khu nghỉ dưỡng phong cách Nhật Bản biến Quảng Xương thành thiên đường nghỉ dưỡng khoáng nóng, hay đánh thức vẻ đẹp của Vườn Quốc gia Bến En, “Vịnh Hạ Long trên cạn” của xứ Thanh…
Bao năm rồi, những nhà nghỉ của các doanh nghiệp nhà nước, những khách sạn 2-3 sao và nhà nghỉ của tư nhân mọc lên dày đặc đã xóa nhòa ký ức về những trường học được trưng dụng làm phòng nghỉ cho du khách năm nào. Nhưng để đưa Thanh Hóa thoát khỏi khái niệm “mùa tắm biển Sầm Sơn”, để mở ra một thời kỳ mới cho du lịch Sầm Sơn nói riêng, Thanh Hóa nói chung, cần có những bước ngoặt lớn được dẫn dắt bởi những dự án tầm cỡ như thế. Hy vọng rằng, “mặt trời” mãi mãi tỏa sáng ở miền thắng tích xứ Thanh…
 |
