Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết: Việc triển khai xây dựng Đề án quốc gia “Từng bước đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học” là một tin vui, là cơ hội của ngành giáo dục, với người dạy và học, bởi ngoại ngữ là công cụ hết sức quan trọng để hội nhập sâu rộng với thế giới, đặc biệt là tiếng Anh.
Thời gian qua, các đơn vị thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tích cực xây dựng dự thảo đề án, bước đầu xin ý kiến tư vấn của các bên. Việc góp ý dự thảo Đề án càng nhanh chóng, rộng rãi, đúng yêu cầu thực tiễn, khả thi thì người thụ hưởng tốt nhất, sớm nhất chính là học sinh.
Khẳng định tầm quan trọng của việc đánh giá thực trạng dạy, học tiếng Anh hiện nay tại Việt Nam, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng chia sẻ: Với số lượng người học lớn, sự phát triển mạnh mẽ của các trường quốc tế và việc dạy học các chương trình liên kết trong trường phổ thông, cùng sự phát triển các trung tâm tin học, ngoại ngữ đã tạo thuận lợi để triển khai phong trào. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những khó khăn như sự khác biệt giữa các vùng miền, các nguồn lực đầu tư… Theo Thứ trưởng, cần học hỏi kinh nghiệm quốc tế để lựa chọn giải pháp phù hợp với đặc điểm giáo dục Việt Nam, hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực, đào tạo giáo viên, hợp tác quốc tế, đầu tư cơ sở vật chất, thu hút xã hội hóa để triển khai đề án sớm hơn, nhanh hơn, chất lượng hơn, hiệu quả hơn.
Nhấn mạnh vai trò của giáo viên, giảng viên, Thứ trưởng nhận định, để Đề án được triển khai hiệu quả, thành công, bền vững thì yếu tố con người là quan trọng nhất, cần phải chú trọng đào tạo đội ngũ bài bản. Thứ trưởng cũng lưu ý việc áp dụng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học để giải quyết khoảng cách vùng miền, tiết kiệm thời gian, nhân lực.
Đối với các cơ sở giáo dục thực hiện thí điểm Đề án, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh, thí điểm có sứ mệnh rất lớn, không chỉ làm thử, làm mẫu mà còn để phát huy, nhân rộng hiệu quả các mô hình, bài học kinh nghiệm trên toàn quốc. Việc thí điểm không chỉ làm ở những nơi thuận lợi mà phải chọn những điểm khó khăn để thực hiện.
Tại Hội thảo, đại diện cơ sở giáo dục đại học, các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông tiên phong thí điểm Đề án “Từng bước đưa Tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học” đã trao đổi, góp ý, đề xuất nhiều nội dung đối với dự thảo Đề án.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Trào, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho rằng, Đề án cần làm rõ vai trò, quy hoạch hệ thống giáo dục đại học, vai trò của các trường sư phạm trọng điểm, trong đó có xây dựng các chương trình và tài liệu để bồi dưỡng cho giáo viên, sinh viên sư phạm; tăng cường cơ sở vật chất với những trường đào tạo giáo viên; có kế hoạch cụ thể về chỉ tiêu tuyển sinh, kinh phí hỗ trợ giáo viên, sinh viên, các chuyên gia phối hợp cùng trong các ngành đào tạo tiếng Anh.
Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội Đỗ Tuấn Minh chia sẻ: Để nâng cao hiệu quả của Đề án, phải tiếp cận tiếng Anh trở thành văn hóa, thành môi trường của nhà trường; trong đó, cần kế thừa những nội dung đã làm được của Đề án Ngoại ngữ Quốc gia trước, rút ra bài học kinh nghiệm. Đồng thời, tạo không gian cho các địa phương, cơ sở giáo dục, tùy theo điều kiện của mình để triển khai công việc phù hợp, hiệu quả, đúng vai trò, đúng trách nhiệm.
Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh lưu ý về lộ trình thực hiện Đề án cần cân nhắc khả năng tiếp cận của học sinh ở vùng sâu, vùng xa, tỉ lệ đạt chuẩn của giáo viên ở các tỉnh, thành phố khác nhau; huy động xã hội hóa và các nguồn lực khác nhau để phục vụ việc tư vấn, xây dựng công cụ hỗ trợ triển khai hiệu quả.
Là một trong những trường tiểu học triển khai thực hiện Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025, cô giáo Lê Thị Thanh Huyền, Trường Tiểu học Châu Sơn, Ba Vì, Hà Nội đánh giá cao hiệu quả của đề án đã mang lại trong thời gian qua. Những năm gần đây, kết quả học tập tiếng Anh của học sinh có chuyển biến rõ rệt. Những mô hình, phương pháp học tập mới, hiện đại đã mang lại hứng thú học tập cho học sinh. Giáo viên không ngừng đổi mới trong phương pháp giảng dạy, tạo môi trường sử dụng tiếng Anh hiệu quả.
Theo dự thảo Đề án, có 6 cấp độ nhà trường triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai tại Việt Nam với mục tiêu chung là tiếng Anh được sử dụng rộng rãi, thường xuyên trong giao tiếp, học tập, nghiên cứu, làm việc, để từng bước trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh đáp ứng nhu cầu học tập, làm việc; tăng cường năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực trong thời kỳ mới, góp phần vào công cuộc phát triển và vươn mình của đất nước.
Về mục tiêu cụ thể, với giáo dục mầm non, đến năm 2035, phấn đấu 100% các cơ sở giáo dục mầm non có đủ điều kiện và triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho trẻ mầm non; triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho 100% trẻ em mẫu giáo (từ 3 đến 5 tuổi). Đến năm 2045, phấn đấu triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho 100% trẻ em mầm non (trẻ em nhà trẻ và trẻ em mẫu giáo).
Đối với giáo dục phổ thông, đến năm 2035, phấn đấu 100% học sinh phổ thông được học chương trình môn Tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (bắt đầu từ lớp 1 đến lớp 12) và triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo cấp độ 1, cấp độ 2, cấp độ 3. Đến năm 2045, phấn đấu 100% các trường phổ thông triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo cấp độ 4, cấp độ 5, cấp độ 6.
Ở bậc đại học, phấn đấu 100% các trường đại học triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo cấp độ 4, cấp độ 5, cấp độ 6.
Đối với giáo dục nghề nghiệp, phấn đấu 100% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp triển khai chương trình môn Tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, 100% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp triển khai tiếng Anh theo định hướng nghề nghiệp, 50% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp có triển khai một phần môn học khác hoặc một số môn học khác bằng tiếng Anh.
Đối với giáo dục thường xuyên, mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu hoàn thành xây dựng các chương trình dạy và học tiếng Anh, dạy và học bằng tiếng Anh trong giáo dục thường xuyên đáp ứng cơ bản nhu cầu đa dạng của xã hội.
