Chợ Phong Lưu Khâu Vai (hay còn được gọi là chợ tình Khâu Vai) được hình thành từ năm 1919, là một truyền thuyết mang tính huyền thoại đã trở thành nét sinh hoạt đặc sắc, độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của nhân dân các dân tộc huyện Mèo Vạc nói riêng và của tỉnh Hà Giang nói chung.
Mỗi năm được tổ chức duy nhất một lần vào ngày 27/3 âm lịch, Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai đã tôn vinh nét đẹp về mối quan hệ nhân văn giữa con người với con người, đặc biệt là ca ngợi tình yêu đôi lứa chân thành, trong sáng, lãng mạn, nồng nàn đến cháy bỏng.
Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai thực sự là một bức tranh sinh hoạt văn hóa độc đáo nhất của người dân vùng cao Mèo Vạc. Với ý nghĩa đặc sắc đó, ngày 24/6/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 1952/QĐ-BVHTTDL đưa Tập quán xã hội và tín ngưỡng Chợ Phong Lưu (hay còn gọi là Háng Phúng Lìu) Khâu Vai, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang, vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây chính là sự khẳng định về giá trị văn hóa tinh thần độc đáo, sự bảo tồn và phát triển của phiên chợ huyền thoại này. Chủ tịch UBND huyện Mèo Vạc Nguyễn Huy Sắc khẳng định.
Để tiếp tục giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, đậm đà bản sắc của các dân tộc sinh sống trên vùng Cao nguyên đá, năm 2023, huyện Mèo Vạc tiếp tục tổ chức Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai quy mô cấp huyện với chủ đề “Về nơi tình yêu bắt đầu”. Lễ hội diễn ra trong thời gian hai ngày 15-16/5/2023 (tức ngày 26-27/3 âm lịch), với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Mèo Vạc Ngô Mạnh Cường, đến với Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai, du khách sẽ được trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị như xem chọi chim họa my, chinh phục đỉnh Mã Pì Lèng, đi thuyền trên sông Nho Quế ngắm hẻm Tu Sản, thăm mê cung đá, đi cầu tình yêu. Du khách cũng sẽ được tham gia các hoạt động trải nghiệm cùng người dân địa phương các trò chơi dân gian như địu nước qua cầu, bịt mắt bắt vịt…
Nhằm đảm bảo Lễ hội diễn ra an toàn, chu đáo, huyện cũng đã chỉ đạo đội liên ngành kiểm tra các cơ sở lưu trú, cơ sở kinh doanh hoạt động ăn uống. Ông Ngô Mạnh Cường cho biết, qua kiểm tra, các cơ sở này đều đảm bảo các điều kiện để đón du khách, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cũng như các yêu cầu vệ sinh khác.