Nói một đằng, bán thuốc một nẻo
FPT Long Châu được thành lập vào năm 2017 với 4 nhà thuốc trên đường Hai Bà Trưng, TP.HCM. Đến nay, chuỗi nhà thuốc này có hơn 1.700 nhà thuốc tại 63 tỉnh thành Việt Nam. Nhờ lợi thế về công nghệ, lợi nhuận của Long Châu ước tính khoảng hơn 270 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2024. Mặc dù tốc độ tăng trưởng nhanh, doanh thu “khủng”, quảng cáo mạnh… nhưng không đi kèm với chất lượng, bởi sự bát nháo trong kinh doanh đang thể hiện tại nhiều nhà thuốc Long Châu.
Từ năm 2023 đến nay, hàng loạt nhà thuốc Long Châu ở nhiều tỉnh thành liên tục bị cơ quan chức năng các địa phương ra quyết định xử phạt hành chính. Hàng loạt lỗi vi phạm được chỉ ra như: Để lẫn sản phẩm không phải là thuốc đối với trường hợp có kinh doanh thêm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, trang thiết bị y tế theo quy định của pháp luật; Bán thuốc kê đơn khi không có đơn thuốc; Niêm yết không đầy đủ giá thuốc tại nơi bán thuốc của cơ sở kinh doanh dược. Liên tiếp bị tuýt còi nhưng vì lợi nhuận chuỗi nhà thuốc Long Châu vẫn tiếp tục tái diễn hành vi sai phạm với việc bán thuốc kê đơn trái phép.
 |
Tenadinir 300 mg, loại thuốc kháng sinh nằm trong danh mục thuốc kê đơn |
Tại website nhathuoclongchau.com.vn, ở danh mục thuốc kê đơn được ghi rõ dòng chữ: “Thuốc kê đơn chỉ bán khi có chỉ định của bác sĩ, nếu mua thuốc kê đơn vui lòng mang theo đơn thuốc”. Thể hiện trên website dường như chỉ để che mắt cơ quan chức năng. Thực tế phản ánh với phóng viên, nhiều người dân cho biết việc mua thuốc kê đơn ở Long Châu dễ như mua rau, chỉ cần nói tên loại thuốc muốn mua là sẽ được bán mà không cần phải có đơn thuốc của bác sĩ. Thậm chí chỉ cần gửi hình ảnh hộp thuốc qua tài khoản zalo nhà thuốc Long Châu thì thuốc kê đơn sẽ được giao về tận nhà nhanh chóng, miễn phí.
Để xác minh thông tin, chúng tôi đã đến nhà thuốc Long Châu tại địa chỉ số 74 -76 Tô Ngọc Vân, phường Linh Tây, TP. Thủ Đức. Trong vai khách hàng có nhu cầu mua thuốc Tenadinir 300 mg, loại thuốc kháng sinh nằm trong danh mục thuốc kê đơn, chúng tôi đã được người bán hàng ngay lập tức lấy thuốc đưa cho khách hàng và thu tiền, mà không cần hỏi tình trạng bệnh, tư vấn về thuốc, hay yêu cầu đơn thuốc của bác sĩ.
Tiếp tục trong vai người nhà bệnh nhân, chúng tôi đến nhà thuốc Long Châu ở địa chỉ 580 – 582 Nguyễn Duy Trinh, phường Bình Trưng Đông, TP. Thủ Đức. Tại đây, khi đưa ra hình ảnh hộp Augmentin 1g GSK, nữ dược sĩ không hỏi han gì về đơn thuốc mà chỉ nói “bên em có thuốc này, đây là thuốc kháng sinh nên bé có thể bị tiêu chảy” rồi nhanh chóng lấy thuốc bán cho chúng tôi, toàn bộ quá trình mua bán diễn ra chỉ vỏn vẹn 3 phút.
Tenadinir 300 mg là thuốc kháng sinh được dùng để điều trị nhiễm khuẩn ở mức độ nhẹ và vừa do các chủng vi khuẩn nhạy cảm, thuốc dùng cho trẻ em trên 12 tuổi. Thuốc Tenadinir 300 mg khi sử dụng quá liều có thể gây ngộ độc, buồn nôn, nôn, đau thượng vị, đi ngoài và co giật. Augmentin 1g GSK là thuốc kháng sinh phổ rộng dùng để điều trị ngắn hạn các đợt nhiễm khuẩn ở trẻ em. Thuốc Augmentin 1g GSK khi sử dụng không đúng liều lượng có thể gây tiêu chảy, chóng mặt, nôn, ngứa, đau đầu…Chính vì vậy, hai loại thuốc này đã được liệt vào danh sách những loại thuốc cần được kê đơn, và chỉ được bán khi có chỉ định của bác sĩ trong đơn thuốc. Tuy nhiên, hệ thống Nhà thuốc Long Châu vẫn bán thuốc mà không tuân thủ quy định này. Điều này khiến dư luận đặt ra câu hỏi: Nếu khách hàng sử dụng thuốc không đúng cách và gặp biến chứng nghiêm trọng, ai sẽ chịu trách nhiệm?
 |
Augmentin 1g GSK là thuốc kháng sinh phổ rộng dùng để điều trị ngắn hạn các đợt nhiễm khuẩn ở trẻ em. |
Hậu quả khó lường
Sự tiện lợi và muốn con nhanh khỏi bệnh nên nhiều gia đình thường tìm đến các nhà thuốc để mua kháng sinh. Nắm bắt tâm lý này, thay vì tư vấn cho bệnh nhân đến bệnh viện hoặc phòng khám để khám bệnh thì nhiều nhà thuốc đã vì lợi nhuận mà bất chấp quy định của pháp luật, xem nhẹ những hệ luỵ của việc sử dụng kháng sinh bừa bãi đến sức khoẻ để cung cấp thuốc kê đơn một cách nhanh chóng cho người mua.
Trả lời truyền thông hồi tháng 10/2024, bà Nguyễn Đỗ Quyên (Phó Tổng Giám đốc FPT Retail) từng cho rằng giải pháp quản lý tình trạng kháng thuốc kháng sinh hiện nay quan trọng nhất là nhà thuốc cần phải tuân thủ quy định. “Các hệ lụy có thể xảy ra khi lạm dụng thuốc kháng sinh như có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn, giảm hiệu quả điều trị bệnh, kháng kháng sinh (lờn thuốc), gây tốn kém, lãng phí...”- Bà Đỗ Quyên cho biết. Hiểu rõ cần phải tuân thủ pháp luật và chỉ ra được những tác hại của việc lạm dụng kháng sinh nhưng rõ ràng những gì mà chuỗi nhà thuốc Long Châu đang thể hiện với cộng đồng và sức khoẻ người dân chỉ là lời nói suông.
Hiện nay quy định về quản lý mua bán thuốc kháng sinh đã có đầy đủ, quan trọng là làm sao để thực hiện những quy định này. Kinh doanh dược phẩm là “miếng bánh” béo bở trên thị trường, việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động của nhà thuốc là điều hết sức quan trọng. Cần có những chế tài, biện pháp nghiêm ngặt hơn, thậm chí có thể tước giấy phép và xử lý hình sự nếu phát hiện vi phạm mới đủ sức răn đe, nhằm chấn chỉnh cũng như đem lại chất lượng phục vụ tốt nhất cho người dân.
Bài 3: Chuỗi nhà thuốc An Khang – Khi lợi nhuận đặt trên sức khoẻ
