Mâm cỗ Tết miền Bắc thường có 4 bát, 4 đĩa tượng trưng cho tứ trụ, bốn mùa và bốn phương. Cỗ lớn thì 6 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa tượng trưng cho phát lộc, phát tài. Có khi mâm cỗ lớn phải xếp cao đến 2, 3 tầng. Cỗ ngày xưa phải bày lên mâm gỗ hoặc mâm đồng, đi cùng với bát chiết yêu và đĩa cây mai. Chúng ta thử tìm hiểu mâm cỗ cúng gia tiên của người Hà Nội xưa và rút ra kinh nghiệm cho chính gia đình mình nhé.
1. Bánh chưng
Nhắc đến ngày Tết là nhắc đến bánh chưng, món ăn thể hiện sự kết tinh của đất trời, mang đến khát vọng cho một năm mới đầy đủ và sung túc. Để có được chiếc bánh chưng ngon đòi hỏi sự tinh tế, tỉ mỉ và khéo léo của người thực hiện. Sự kết hợp của vị thơm từ gạo, vị ngọt bùi của đổ kết hợp với vị béo của thịt mỡ, vị cay nhẹ của hạt tiêu sẽ mang đến những ngày Tết trọn vị.
2. Dưa hành
Dưa hành là một món ăn truyền thống, dân dã và bình dị trong mâm cỗ Tết của người miền Bắc và cũng là món đi vào ca dao tục ngữ Việt Nam. Có lẽ cũng vì thế mà một mâm cơm cúng ngày Tết cũng không thể thiếu món ăn giản dị này.
3. Thịt đông
Thịt đông là món ăn đặc trưng cho khí hậu của miền Bắc nên trong mâm cơm cúng của người miền Bắc luôn có món ăn lạ miệng này.
4. Nem rán
Đây là món ăn mang lại cho mọi người sự ấm áp, no đủ. Màu vàng của lớp vỏ nem tượng trưng cho tài lộc và thành đạt nên nem rán là món ăn độc đáo không thể thiếu được trong ngày Tết của người miền Bắc.
5. Thịt gà luộc
Có lẽ đây là món ăn “thường trực” trong mâm cỗ ngày Tết hay mâm cỗ cúng thông thường. Vị ngọt thơm của thịt gà ăn kèm lá chanh, chấm gia vị chanh ớt luôn tạo nên một hương vị riêng rất khó quên.
6. Khoanh giò
Khi nhắc đến mâm cỗ cổ truyền ngày Tết của người miền Bắc, chúng ta không thể không nhắc đến món giò. Đó có thể là giò nạc, giò thủ,… tùy theo sở thích của từng gia đình.
7. Canh măng khô hoặc canh bóng thả
Để có được một bát canh măng ngon, măng khô thường được ngâm trước Tết, sau đó luộc qua nhiều nước và nấu chung với móng giò. Bát canh măng nóng hổi, thơm lừng, béo ngậy luôn giữ một vị trí đặc biệt trong mâm cỗ ngày Tết.
Hoặc chúng ta có thể thay canh măng khô bằng canh bóng thả, một món ăn cổ truyền của người Việt. Miếng bóng vàng, cái thơm đặc trưng của nấm hương, độ cong quyến rũ của tôm và nổi bật của rau củ khiến bát canh hấp dẫn nhưng cũng mang đến ý nghĩa no đủ cho một năm sung túc.
8. Xào thập cẩm
xào thập cẩm là một trong các đĩa thắp hương quan trọng trong mâm cỗ Tết truyền thống của Hà nội xưa. Các bà, các mẹ vẫn luôn thích những món cổ truyền, bởi nó không chỉ mang lại sắc màu cho mâm cỗ mà còn phát lộc, phát tài, ấm no, hạnh phúc.
9. Xôi gấc hoặc đỗ xanh
Xôi gấc đỏ mang lại may mắn cho cả gia đình, xôi đỗ xanh có ý nghĩa no đủ. Đây là hai loại xôi thường có trên mâm cỗ ngày Tết và cũng là món ăn mang tin hỷ đối với người xưa.
An Mai