Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Tây Úc (The University of Western Australia) đã thực hiện một cuộc nghiên cứu trên diện rộng trong năm vừa qua, bao gồm các cuộc khảo sát trên không được thực hiện bằng trực thăng, khảo sát mặt đất, khai quật và quan sát ảnh chụp vệ tinh.
Trong những phát hiện được công bố trên tạp chí Holocene vào tháng 12, họ cho biết đã xác định mộ hệ thống "đại lộ danh vọng" trải dài và có khoảng cách lớn nằm trong khu vực các quận Al-'Ula và Khaybar phía tây bắc Saudi Arabia.
Thông tin với CNN, nhà nghiên cứu Matthew Dalton cho biết: “Cư dân của khu vực này đều đã biết đến những con đường từ hàng nghìn năm nay. Nhưng tôi nghĩ rằng di chỉ không thực sự được biết đến rộng rãi cho đến khi các nhà khoa học có hình ảnh vệ tinh cho thấy mức độ rộng lớn và nổi bật của chúng."
Dalton cho biết các đại lộ mà ông nhìn thấy từ trực thăng trải dài hàng trăm, thậm chí hàng nghìn cây số. Chúng giống như các tuyến đường tương tự thường được xây dựng vào ngày nay.
Dalton nói: “Thường thì các đại lộ sẽ là con đường ngắn nhất nối hai địa điểm của một nút giao thông. Nhưng trong thực tế ở khu vực khảo cổ này, vị trí phân bố các ngôi mộ dày đặc đến mức chúng đã nắn chỉnh các lối đi xưa cũ".
Dalton cũng cho biết: "Bản thân các ngôi mộ được tìm thấy trong đợt khai quật lần này chủ yếu mang hình dáng giống mặt dây chuyền hoặc hình chiếc nhẫn. Những ngôi mộ hình chiếc nhẫn gồm một mộ được bao quanh bởi bức tường cao tới hai mét, trong khi những ngôi mộ mặt dây chuyền thì có thêm "những chiếc đuôi".
Sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng đồng vị carbon, các nhà nghiên cứu đã xác định ra một nhóm mộ có niên đại từ năm 2600 đến 2000 trước Công nguyên. Những ngôi mộ khác thì chỉ xuất hiện khoảng 1.000 năm trước.
Một ngôi mộ hình mặt dây chuyền tồn tại từ thiên niên kỷ thứ 3 trước Công nguyên được chôn cất ở rìa phía nam của Ốc đảo Khaybar ở tây bắc Saudi Arabia. Nguồn: AAKSA |
Nhà nghiên cứu Melissa Kennedy nói với CNN: “Những ngôi mộ này đã 4.500 năm tuổi và chúng vẫn giữ được độ cao bồi đắp ban đầu. Tôi nghĩ đó là cách khiến di chỉ ở Saudi Arabia nổi bật hơn so với những vùng khảo cổ lân cận."
Kennedy cho biết các cá nhân hoặc những nhóm dân nhỏ đã được chôn cất trong các lăng mộ. Nhóm nghiên cứu cũng quan sát được khoảng 18.000 ngôi mộ dọc theo các "đại lộ danh vọng".
Đã có khoảng 80 mộ trong số đó được lấy mẫu hoặc khai quật và cho ra kết luận rằng các tuyến đường đã có từ rất lâu trước khi nghĩa trang cổ đại này xuất hiện. Tuy nhiên, họ chưa chắc chắn về do tại sao chúng được xây dựng dọc theo các tuyến đường. Kennedy đặt ra giả thuyết có thể do các phong tục liên quan đến quyền sở hữu đất đai ở Hy Lạp và La Mã.
Còn theo Dalton, việc thể hiện quyền sở hữu có lẽ là một trong những lý do khiến các ngôi mộ được xây dựng. Có thể hiểu rằng khi chôn cất người thân yêu nhất dọc theo tuyến đường, những cư dân cổ đại tin rằng đó là cách tốt nhất để tưởng nhớ về họ.
"Bước tiếp theo của nhóm nghiên cứu là tiến hành xác định niên đại bằng đồng vị carbon và quay trở lại hiện trường để phân tích dữ liệu. Nhiều khả năng sẽ có thêm những khám phá mới khi con đường này có thể trải dài tới tận Yemen" Dalton cho biết.
Kennedy nói: “Thiên niên kỷ thứ ba là một thời kỳ quan trọng. Đó là lúc các Kim tự tháp được xây dựng và cũng là điểm giao thoa của nhiều nền văn hóa khác nhau trên quy mô rộng. Việc dựng lại diện mạo hùng vĩ đó trong thời kỳ này thực sự là một công việc đầy thú vị và đáng kỳ vọng".