Siêu lỗ đen bằng 1 triệu mặt trời là trái tim thiên hà 'bùng nổ'

Kính viễn vọng không gian Hubble vừa "tóm" được vật thể kỳ lạ gần chòm sao La Bàn: một thiên hà nhỏ bé nhưng vận hành cực mạnh mẽ và sở hữu một lỗ đen "quái vật".
Thiên hà lùn mang lỗ đen "quái vật" quá lớn mà Hubble đã tìm thấy - Ảnh: NASA/ESA
Thiên hà lùn mang lỗ đen "quái vật" quá lớn mà Hubble đã tìm thấy - Ảnh: NASA/ESA

"Thiên hà lùn bùng nổ sao" là thuật ngữ mà các nhà khoa học dùng để chỉ ESO 495-21, vật thể mà Kính viễn vọng không gian của NASA/ESA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ/Cơ quan Vũ trụ Châu Âu) vừa ghi nhận được.

ESO 495-21 chỉ rộng  3.000 năm ánh sáng, tức khoảng 3% so với thiên hà Milky Way của chúng ta (đa số nghiên cứu ước tính Milky Way có đường kính trên 100.000 năm ánh sáng, có nghiên cứu cho thấy có thể lên đến 180.000 năm ánh sáng). Tuy nhiên, thiên hà lùn này sở hữu một lỗ đen khổng lồ, hoàn toàn không cân đối với kích thước thiên hà. Nó có khối lượng tương đương 1 triệu mặt trời, tức khoảng 23,2% lỗ đen Sagittarius A* của Milky Way.

Chưa kể, đây là một thế giới trẻ trung và sôi động. Cũng như một số thiên hà thuộc nhóm Starburst (bùng nổ sao) khác, bên trong nó là sự ra đời ồ ạt của vô số ngôi sao sơ sinh. Tốc độ hình thành sao của ESO 495-21 đang nhanh gấp 1.000 lần Milky Way.

Theo NASA, vật thể này có thể đưa ra manh mối về bức chân dung thực sự của các thiên hà và lỗ đen đầu tiên phát triển trong vũ trụ sơ khai. Lỗ đen siêu lớn này cũng làm dấy nên trở lại cuộc tranh luận muôn thuở về thiên hà – lỗ đen: liệu thiên hà hình thành trước, sau đó nghiền nát vật chất tại tâm của chúng và hình thành lỗ đen trung tâm; hay lỗ đen tồn tại trước sau đó tập hợp vật chất quanh chúng thành thiên hà?

ESO 495-21 lần này đã cung cấp một bằng chứng mạnh mẽ cho phe tin rằng lỗ đen hình thành trước, vừa là trái tim vừa là hạt mầm của thiên hà. Thiên hà nói trên được phát hiện ở khu vực gần chòm sao La Bàn (Pyxis).

Theo Người Lao động
TIN LIÊN QUAN
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.