Tia vũ trụ xa nhất cách Trái Đất 13 tỷ năm ánh sáng

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Ánh sáng từ dòng tia cực mạnh của một chuẩn tinh xa xôi mất hơn chục tỷ năm để truyền tới Trái Đất.
Mô phỏng chuẩn tinh P172+18 và dòng tia của nó. - Ảnh: Đài quan sát Nam châu Âu.
Mô phỏng chuẩn tinh P172+18 và dòng tia của nó. - Ảnh: Đài quan sát Nam châu Âu.

Những dòng tia, nguồn phát xạ vô tuyến xa nhất mà các nhà nghiên cứu từng biết, đến từ chuẩn tinh mới phát hiện gần đây, tồn tại khi vũ trụ chỉ mới 780 triệu năm tuổi. Chuẩn tinh là những vật thể cực sáng nằm ở tâm của một số thiên hà. Chúng lấy năng lượng từ hố đen siêu khối lượng. Hố đen hấp thụ khí gas xung quanh, giải phóng năng lượng. Nguồn năng lượng này tạo thành dòng tia phát sáng dưới dạng bước sóng vô tuyến.

Chuẩn tinh mới tìm thấy có tên P172+18. Dòng tia bắn ra vật chất ở tốc độ gần bằng vận tốc âm thanh. Xét theo khoảng cách của chuẩn tinh, các nhà thiên văn học đang quan sát vật thể khi nó tồn tại ở thuở sơ khai của vũ trụ. Nó có thể giúp giới nghiên cứu hiểu sâu hơn về quá trình tiến hóa của thiên hà và hố đen.

Đây là chuẩn tinh đầu tiên được phát hiện dòng tia có niên đại xa xưa như vậy. P172+18 là chuẩn tinh vô tuyến với dòng tia cực sáng dưới dạng bước sóng vô tuyến. Chỉ có khoảng 10% chuẩn tinh thuộc nhóm này. Hố đen siêu khối lượng nuôi dưỡng P172+18 lớn gấp 300 triệu lần so với Mặt Trời, theo kết quả nghiên cứu công bố hôm 8/3 trên tạp chí Astrophysical Journal. Hố đen ăn vật chất rất nhanh, gia tăng khối lượng ở tốc độ thuộc hàng cao nhất, theo Chiara Mazzucchelli, nhà thiên văn học tại Đài quan sát nam châu Âu.

Nhiều khả năng các hố đen siêu khối lượng đang phát triển nhanh và dòng tia vô tuyến đến từ chuẩn tinh có liên quan tới nhau. Bản thân dòng tia tác động tới khí gas quanh hố đen, làm tăng lượng khí rơi vào trong hố. Điều này có thể giúp các nhà thiên văn học tìm hiểu một số hố đen từ thuở vũ trụ sơ khai tăng nhanh kích thước bằng cách nào.

Nhiều kính viễn vọng và đài quan sát, bao gồm kính viễn vọng Magellan ở Đài quan sát Las Campanas tại Chile, Kính viễn vọng rất lớn ở Đài quan sát nam châu Âu, hệ thống Very Large Array của Đài quan sát thiên văn vô tuyến quốc gia ở New Mexico và kính viễn vọng Keck ở Hawaii đều đóng góp vào phát hiện. Các nhà thiên văn học có thể sử dụng chuẩn tinh để nghiên cứu vật thể gần Trái Đất hơn bởi chúng đóng vai trò như ngọn hải đăng.

Theo VnExpress
Thiếu tá Hà Thanh thuyết minh phòng truyền thống cho các chiến sĩ mới.
Không phải cứ cầm súng mới là chiến đấu
(Ngày Nay) - Là một người vợ, một người mẹ nhưng trên hết là một người con của Tổ quốc, những nữ quân nhân luôn xứng đáng được tôn vinh với sự hi sinh cao cả cho sự nghiệp bền vững của dân tộc. Hơn 15 năm công tác tại quân đội, Thiếu tá Đinh Thị Hà Thanh luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tỏa sáng với phẩm chất “Anh hùng - bất khuất - trung hậu - đảm đang”.
Ta đi theo ánh lửa từ trái tim mình...
Ta đi theo ánh lửa từ trái tim mình...
(Ngày Nay) - Tròn 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, Quân đội nhân dân Việt Nam cùng với toàn dân đã lập nên những chiến công vĩ đại trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.
Quân đội Ukraine thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng
Quân đội Ukraine thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng
(Ngày Nay) - Vào một buổi chiều giá lạnh gần đây tại thành phố Kovel, miền Tây Ukraine, một người đàn ông tóc bạc, mặc quân phục chuẩn bị lên tàu. Vài phút sau, tàu rời ga trong một hành trình dài về phía Đông đất nước, hướng đến tiền tuyến trong cuộc chiến với Nga.
Ảnh minh hoạ.
Nga phát triển phương pháp mới chống bệnh huyết khối
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học thuộc Đại học Vật lý và Công nghệ Moskva và Trung tâm Khoa học Lâm sàng Liên bang về Y học Hóa lý mang tên Lopukhin trực thuộc Cơ quan Y Sinh Liên bang của Nga đã phát triển một phương pháp mới để phân tích các hoạt chất sinh học có tác dụng trong việc tìm kiếm thuốc chống đông máu - những chất ngăn chặn hình thành cục máu đông.
Tiết mục biểu diễn văn nghệ của các thành viên Tổ chức Giao lưu Văn hóa Việt Nam-Australia (VACEO). Ảnh: Lê Đạt/PV TTXVN tại Australia.
2024 là năm "bội thu" của ngoại giao văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Trao đổi văn học nghệ thuật, trao đổi văn hóa du lịch, giao lưu thể thao, trao đổi học thuật, trao đổi triển lãm và các hoạt động văn hóa khác là những biểu hiện chính của ngoại giao văn hóa.
“Việt Nam là bạn…”
“Việt Nam là bạn…”
(Ngày Nay) - Không chỉ bảo vệ vững chắc Tổ quốc, Quân đội nhân dân Việt Nam còn cử lực lượng tham gia hoạt động Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp Quốc tại các quốc gia và khu vực đói nghèo, có xung đột vũ trang tại Châu Phi. Cùng với đó, bộ đội ta cũng từng lên đường hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất… Tại sao phải cử bộ đội đi lo những chuyện “thiên hạ”? Đó có phải là những việc làm phù phiếm và viển vông?