Theo hãng thông tấn TASS của Nga, người dân của "các nước cộng hòa nhân dân Donetsk và Lugansk, cũng như các vùng lãnh thổ Kherson và Zaporozhye", sẽ bỏ phiếu trong các cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Nga từ ngày 23 đến 27/9.
Cụ thể, vấn đề tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý được nêu ra vào đầu tuần này tại Donetsk và Lugansk. Sau đó một ngày, chính quyền Zaporozhye và Kherson cũng đã quyết định tiến hành trưng cầu dân ý.
Trong một bài phát biểu được đăng tải vào sáng thứ Tư, Tổng thống Vladimir Putin cho biết Nga sẽ ủng hộ quyết định được đưa ra trong các cuộc trưng cầu dân ý tại 4 vùng lãnh thổ, vốn chiếm tới 15% diện tích Ukraine.
Trong tháng này, quân đội Ukraine đã phát động một cuộc phản công nhằm chiếm lại những vùng lãnh thổ ở phía đông, 7 tháng sau khi cuộc xung đột nổ ra.
Các cuộc trưng cầu dân ý đã được chính quyền 4 vùng lãnh thổ thảo luận trong nhiều tháng, nhưng những diễn biến trên chiến trường gần đây đã làm dấy lên sự tranh luận về thời điểm tổ chức các cuộc khảo sát.
Với việc Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố lệnh động viên để chuẩn bị huy động thêm 300.000 quân tham chiến ở Ukraine, chính quyền Moscow dường như đang cố gắng giành lại thế thượng phong trong cuộc xung đột.
Nga cho rằng đây là cơ hội để người dân trong 4 khu vực bày tỏ quan điểm của mình.
"Ngay từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự, chúng tôi đã nói rằng người dân ở các vùng lãnh thổ này nên tự quyết định số phận của mình và toàn bộ tình hình hiện tại khẳng định rằng họ muốn làm chủ số phận của mình", hãng tin Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hồi tuần trước.
Chính phủ Ukraine cho biết Nga có ý định coi kết quả trưng cầu dân ý như một dấu hiệu của sự ủng hộ của người dân, sau đó tiến hành sáp nhập lãnh thổ, tương tự như kịch bản Crimea năm 2014. Cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea năm 2014 sau đó ghi nhận tỷ lệ 97% ủng hộ việc sáp nhập vào Nga.
Hôm thứ Tư, ông Putin nói rằng Nga sẽ "sử dụng tất cả các phương tiện" để tự vệ, kể cả phải sử dụng tới vũ khí hạt nhân.
"Lấn chiếm lãnh thổ Nga là một tội ác cho phép sử dụng tất cả các lực lượng tự vệ", cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev viết trên tài khoản Telegram hôm thứ Ba. "Đây là lý do tại sao những cuộc trưng cầu dân ý này khiến Kyiv và phương Tây lo sợ".
Các cuộc trưng cầu dân ý tại 4 khu vực do Nga kiểm soát đã bị các nhà lãnh đạo thế giới, bao gồm Tổng thống Mỹ Joe Biden, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, cũng như các cơ quan quốc tế NATO, Liên minh châu Âu và Tổ chức An ninh và Hợp tác ở châu Âu (OSCE), phản đối quyết liệt.