(Ngày Nay) - Với trình độ học vấn uyên thâm, kiến thức sâu rộng, giữ nhiều chức vụ quan trọng, ông là vị trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
1 Khoa thi đầu tiên của nước ta dưới thời Hậu Lê được tổ chức dưới thời vua nào?
icon
Vua Lê Thái Tổ
icon
Vua Lê Thái Tông
icon
Vua Lê Thánh Tông
Giải thích Khoa bảng nước bắt bắt đầu dưới thời Lý, sau đó được tiếp tục dưới thời Trần, Hồ. Tuy nhiên, trong giai đoạn bị nhà Minh đô hộ (1408-1428), nền giáo dục nước nhà ngưng trệ, phải đến năm 1442 dưới triều vua Lê Thái Tông, nhà Hậu Lê mới cho mở khoa thi đầu tiên của triều đại mới.
2 Tại khoa thi năm 1442, ai trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê?
icon
Nguyễn Hiền
icon
Nguyễn Kỳ
icon
Nguyễn Trực
Giải thích Năm 1442, vua Lê Thái Tông giao cho Nguyễn Trãi làm chánh chủ khảo kỳ thi Đình, vua trực tiếp ra đề và chấm thi. Kết quả, Nguyễn Trực, vinh dự trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê. Ông đồng thời cũng là trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
3 Ông quê ở đâu?
icon
Hà Nội
icon
Hà Nam
icon
Hà Tĩnh
Giải thích Nguyễn Trực (1417-1474) sinh ra trong gia đình truyền thống khoa bảng ở làng Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Quốc Oai, nay thuộc Hà Nội. Từ bé, ông đã nổi tiếng thông minh, chăm học.
4 Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa vào năm bao nhiêu?
icon
Năm 1455
icon
Năm 1457
icon
Năm 1459
Giải thích Thời gian làm quan trong triều đình, Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa (năm 1457). Thời điểm đó, triều đình nhà Minh đang mở khoa thi tuyển chọn anh tài nên muốn thử sứ giả Đại Việt. Nguyễn Trực cùng phó sứ Trịnh Khiết Tường ứng thi. Tài văn chương của hai ông bộc lộ rõ. Nguyễn Trực một lần nữa đỗ Trạng nguyên trong khi Trịnh Khiết Tường đỗ Bảng nhãn. Triều đình và dân chúng triều Minh thán phục tài năng của vị trạng nguyên người Đại Việt, tôn xưng ông là Lưỡng quốc trạng nguyên.
5 Ông từng được vua ban cho mấy chữ vàng?
icon
4 chữ vàng
icon
6 chữ vàng
icon
8 chữ vàng
Giải thích Về nước, ông được vua phong chức Thượng thư, ban cho 8 chữ vàng "Thành công danh Nam Bắc triều biên ngã" (hoàn thành công danh ở hai nước).
6 Nguyễn Trực vốn nổi tiếng là một vị quan...?
icon
Cương nghị, nghiêm khắc
icon
Kiêu ngạo, bảo thủ
icon
Khiêm nhường, liêm khiết
Giải thích Trong cuộc đời làm quan của mình, Nguyễn Trực không chỉ nổi tiếng với tài văn thơ, hiểu biết sâu rộng, mà còn là vị quan khiêm nhường, liêm khiết.
7 Nhận xét nào sau đây đúng khi nói về Nguyễn Trực?
icon
Là người có nhiều học trò đỗ đạt
icon
Là người có tài đối đáp
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Dưới thời vua Lê Nhân Tông, Nguyễn Trực được trọng dụng. Vua ban chức Triều nghi đại phu Hàn lâm viện học sĩ Vu kỵ úy. Ít lâu sau, ông được tuyên triệu về triều, liên tục nắm giữ những chức vụ quan trọng. Năm 1454, mẹ mất, Nguyễn Trực về quê chịu tang. Nghe danh tiếng ông, nhiều người đến bái sư. Sau này, nhiều học trò ông đỗ đạt, cống hiến cho đất nước. Năm 1457, triều Minh cử sứ thần Hoàng Gián sang Đại Việt. Vua Lê Nhân Tông tuyên triệu Nguyễn Trực, lúc này đã mãn tang mẹ, về triều. Tài đối đáp của ông làm rạng danh nước nhà.
8 Những năm làm quan, Nguyễn Trực luôn tuân theo đạo lý nào?
icon
Tôi hiền
icon
Tôi sáng
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Sử sách ghi lại, trong khoa thi Đình năm 1442, với đề thi “Luận về phép trị nước của các vương triều”, Nguyễn Trực khẳng định: “Vua sáng tôi hiền thì nước sẽ thịnh, vua không sáng tôi không hiền thì nước sẽ suy vong”. Những năm làm quan, cống hiến cho đất nước của Nguyễn Trực chứng minh rằng, ông không chỉ nắm rõ mà còn một mực tuân theo đạo lý “tôi hiền”.
9 Vị vua nào đã cho vẽ chân dung ông đặt cạnh ngai vàng của mình để đỡ nhớ?
icon
Lê Bang Cơ
icon
Lê Nghi Dân
icon
Lê Tư Thành
Giải thích Sách Những người thầy trong sử Việt cho biết thời gian Nguyễn Trực về chịu tang ở quê nhà, vua Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ) vì nhớ ông đã cho vẽ bức chân dung của quan trạng để bên ngai vàng.
10 Hiện nay, ở làng nào của Hà Nội có đền thờ Nguyễn Trực?
icon
Làng Bối Khê
icon
Làng Chuông
icon
Làng Dân Hòa
Giải thích Ngày nay, vị Lưỡng quốc trạng nguyên lỗi lạc này được thờ tại Từ đường Trạng nguyên Nguyễn Trực - di tích Lịch sử văn hóa cấp quốc gia, ở làng Bối Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
(Ngày Nay) - Thủ tướng đề nghị phải nói đi đôi với làm, đã cam kết phải thực hiện có kết quả cụ thể; giảm chi phí đầu vào, giảm chi phí tuân thủ, tăng năng suất lao động cho doanh nghiệp qua 3 đột phá chiến lược.
(Ngày Nay) - Cát Lâm phát huy giá trị Tây du ký qua du lịch trải nghiệm, nghệ thuật, sản phẩm thủ công và du lịch số, thu hút du khách trong và ngoài nước.
(Ngày Nay) - Tổng thống Zelensky cho biết Ngoại trưởng Ukraine đã bắt đầu thực hiện công tác chuẩn bị cơ sở hạ tầng ban đầu nhằm tạo điều kiện cho công dân Ukraine ở nước ngoài tham gia bỏ phiếu.
(Ngày Nay) - Lễ hội cồng chiêng Đông Nam Á 2025 quy tụ các đoàn nghệ nhân đến từ Lào, Campuchia, Malaysia cùng nhiều địa phương trong nước, tạo nên không gian giao lưu văn hóa giàu bản sắc và tính kết nối khu vực.
(Ngày Nay) - Kết quả kiểm nghiệm của ngành y tế Quảng Ngãi xác định vụ nghi ngộ độc sau ăn bánh mỳ Hồng Vân liên quan đến thực phẩm nhiễm vi sinh vật như Salmonella spp.
(Ngày Nay) - Những màn trình diễn nhạc cụ truyền thống của nghệ nhân và cộng đồng người Mường, người Khmer giữa không gian di sản trong lòng phố cổ đã mang đến trải nghiệm chân thực, sinh động cho du khách.
(Ngày Nay) - Những bước tiến mới trong công nghệ chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm hiện đại, đặc biệt là việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra hướng tiếp cận hiệu quả hơn trong phát hiện sớm và điều trị bệnh lý tim mạch, ung thư.
(Ngày Nay) - Việc Liên minh châu Âu (EU) không đạt thoả thuận về “gói vay bồi thường chiến tranh” cho Ukraine, được lấy từ tài sản bị đóng băng của Nga, là một đòn giáng mạnh mẽ về chính trị đối với các cường quốc trong khối. Tuy nhiên, giải pháp thay thế được đưa ra vào phút chót vẫn có thể đáp ứng nhu cầu cấp bách của Kiev và đánh dấu một bước tiến pháp lý đáng chú ý.
(Ngày Nay) - Trước khi World Cup chiếm lĩnh truyền thông, nửa đầu năm 2026 sẽ thuộc về các môn thể thao mùa Đông: Olympic và Paralympic Milano Cortina (Italy) diễn ra vào tháng 2 và tháng 3.
(Ngày Nay) -Tối 19/12, Sân khấu Hồng Hạc tái diễn vở kịch " Nếu anh còn được sống" (kịch bản: Việt Linh, đạo diễn: Việt Linh - Lê Chi Na). Vở diễn đánh dấu việc Sân khấu Hồng Hạc quyết định “an cư” tại điểm diễn mới là rạp Kim Châu (phường Bến Thành, TPHCM) cùng cột mốc 10 năm của Sân khấu Hồng Hạc.
