(Ngày Nay) - Với trình độ học vấn uyên thâm, kiến thức sâu rộng, giữ nhiều chức vụ quan trọng, ông là vị trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
1 Khoa thi đầu tiên của nước ta dưới thời Hậu Lê được tổ chức dưới thời vua nào?
icon
Vua Lê Thái Tổ
icon
Vua Lê Thái Tông
icon
Vua Lê Thánh Tông
Giải thích Khoa bảng nước bắt bắt đầu dưới thời Lý, sau đó được tiếp tục dưới thời Trần, Hồ. Tuy nhiên, trong giai đoạn bị nhà Minh đô hộ (1408-1428), nền giáo dục nước nhà ngưng trệ, phải đến năm 1442 dưới triều vua Lê Thái Tông, nhà Hậu Lê mới cho mở khoa thi đầu tiên của triều đại mới.
2 Tại khoa thi năm 1442, ai trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê?
icon
Nguyễn Hiền
icon
Nguyễn Kỳ
icon
Nguyễn Trực
Giải thích Năm 1442, vua Lê Thái Tông giao cho Nguyễn Trãi làm chánh chủ khảo kỳ thi Đình, vua trực tiếp ra đề và chấm thi. Kết quả, Nguyễn Trực, vinh dự trở thành trạng nguyên đầu tiên của nhà Hậu Lê. Ông đồng thời cũng là trạng nguyên đầu tiên được khắc tên trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
3 Ông quê ở đâu?
icon
Hà Nội
icon
Hà Nam
icon
Hà Tĩnh
Giải thích Nguyễn Trực (1417-1474) sinh ra trong gia đình truyền thống khoa bảng ở làng Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Quốc Oai, nay thuộc Hà Nội. Từ bé, ông đã nổi tiếng thông minh, chăm học.
4 Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa vào năm bao nhiêu?
icon
Năm 1455
icon
Năm 1457
icon
Năm 1459
Giải thích Thời gian làm quan trong triều đình, Nguyễn Trực từng đi sứ Trung Hoa (năm 1457). Thời điểm đó, triều đình nhà Minh đang mở khoa thi tuyển chọn anh tài nên muốn thử sứ giả Đại Việt. Nguyễn Trực cùng phó sứ Trịnh Khiết Tường ứng thi. Tài văn chương của hai ông bộc lộ rõ. Nguyễn Trực một lần nữa đỗ Trạng nguyên trong khi Trịnh Khiết Tường đỗ Bảng nhãn. Triều đình và dân chúng triều Minh thán phục tài năng của vị trạng nguyên người Đại Việt, tôn xưng ông là Lưỡng quốc trạng nguyên.
5 Ông từng được vua ban cho mấy chữ vàng?
icon
4 chữ vàng
icon
6 chữ vàng
icon
8 chữ vàng
Giải thích Về nước, ông được vua phong chức Thượng thư, ban cho 8 chữ vàng "Thành công danh Nam Bắc triều biên ngã" (hoàn thành công danh ở hai nước).
6 Nguyễn Trực vốn nổi tiếng là một vị quan...?
icon
Cương nghị, nghiêm khắc
icon
Kiêu ngạo, bảo thủ
icon
Khiêm nhường, liêm khiết
Giải thích Trong cuộc đời làm quan của mình, Nguyễn Trực không chỉ nổi tiếng với tài văn thơ, hiểu biết sâu rộng, mà còn là vị quan khiêm nhường, liêm khiết.
7 Nhận xét nào sau đây đúng khi nói về Nguyễn Trực?
icon
Là người có nhiều học trò đỗ đạt
icon
Là người có tài đối đáp
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Dưới thời vua Lê Nhân Tông, Nguyễn Trực được trọng dụng. Vua ban chức Triều nghi đại phu Hàn lâm viện học sĩ Vu kỵ úy. Ít lâu sau, ông được tuyên triệu về triều, liên tục nắm giữ những chức vụ quan trọng. Năm 1454, mẹ mất, Nguyễn Trực về quê chịu tang. Nghe danh tiếng ông, nhiều người đến bái sư. Sau này, nhiều học trò ông đỗ đạt, cống hiến cho đất nước. Năm 1457, triều Minh cử sứ thần Hoàng Gián sang Đại Việt. Vua Lê Nhân Tông tuyên triệu Nguyễn Trực, lúc này đã mãn tang mẹ, về triều. Tài đối đáp của ông làm rạng danh nước nhà.
8 Những năm làm quan, Nguyễn Trực luôn tuân theo đạo lý nào?
icon
Tôi hiền
icon
Tôi sáng
icon
Cả 2 đáp án trên
Giải thích Sử sách ghi lại, trong khoa thi Đình năm 1442, với đề thi “Luận về phép trị nước của các vương triều”, Nguyễn Trực khẳng định: “Vua sáng tôi hiền thì nước sẽ thịnh, vua không sáng tôi không hiền thì nước sẽ suy vong”. Những năm làm quan, cống hiến cho đất nước của Nguyễn Trực chứng minh rằng, ông không chỉ nắm rõ mà còn một mực tuân theo đạo lý “tôi hiền”.
9 Vị vua nào đã cho vẽ chân dung ông đặt cạnh ngai vàng của mình để đỡ nhớ?
icon
Lê Bang Cơ
icon
Lê Nghi Dân
icon
Lê Tư Thành
Giải thích Sách Những người thầy trong sử Việt cho biết thời gian Nguyễn Trực về chịu tang ở quê nhà, vua Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ) vì nhớ ông đã cho vẽ bức chân dung của quan trạng để bên ngai vàng.
10 Hiện nay, ở làng nào của Hà Nội có đền thờ Nguyễn Trực?
icon
Làng Bối Khê
icon
Làng Chuông
icon
Làng Dân Hòa
Giải thích Ngày nay, vị Lưỡng quốc trạng nguyên lỗi lạc này được thờ tại Từ đường Trạng nguyên Nguyễn Trực - di tích Lịch sử văn hóa cấp quốc gia, ở làng Bối Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
(Ngày Nay) - Là một người vợ, một người mẹ nhưng trên hết là một người con của Tổ quốc, những nữ quân nhân luôn xứng đáng được tôn vinh với sự hi sinh cao cả cho sự nghiệp bền vững của dân tộc. Hơn 15 năm công tác tại quân đội, Thiếu tá Đinh Thị Hà Thanh luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tỏa sáng với phẩm chất “Anh hùng - bất khuất - trung hậu - đảm đang”.
(Ngày Nay) - Tròn 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, Quân đội nhân dân Việt Nam cùng với toàn dân đã lập nên những chiến công vĩ đại trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.
(Ngày Nay) - Chương trình chính luận nghệ thuật "Con đường lịch sử" là dịp đặc biệt để người dân cả nước cùng tự hào nhìn lại chặng đường vẻ vang của một quân đội từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu.
(Ngày Nay) - Vào một buổi chiều giá lạnh gần đây tại thành phố Kovel, miền Tây Ukraine, một người đàn ông tóc bạc, mặc quân phục chuẩn bị lên tàu. Vài phút sau, tàu rời ga trong một hành trình dài về phía Đông đất nước, hướng đến tiền tuyến trong cuộc chiến với Nga.
(Ngày Nay) - Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman cho biết có kế hoạch ra mắt mô hình o3 mini vào cuối tháng 1 và bản o3 đầy đủ sau đó, bởi các mô hình ngôn ngữ lớn mạnh hơn có thể vượt trội hơn mô hình hiện có.
(Ngày Nay) - Bộ Giao thông Vận tải sẽ có giải pháp đầu tư hợp lý, hiệu quả, sắp xếp thứ tự ưu tiên đầu tư bảo đảm đồng bộ với các tuyến cao tốc, đặc biệt với các tuyến cao tốc sắp đưa vào khai thác.
(Ngày Nay) - Trao đổi văn học nghệ thuật, trao đổi văn hóa du lịch, giao lưu thể thao, trao đổi học thuật, trao đổi triển lãm và các hoạt động văn hóa khác là những biểu hiện chính của ngoại giao văn hóa.
(Ngày Nay) - Không chỉ bảo vệ vững chắc Tổ quốc, Quân đội nhân dân Việt Nam còn cử lực lượng tham gia hoạt động Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp Quốc tại các quốc gia và khu vực đói nghèo, có xung đột vũ trang tại Châu Phi. Cùng với đó, bộ đội ta cũng từng lên đường hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất… Tại sao phải cử bộ đội đi lo những chuyện “thiên hạ”? Đó có phải là những việc làm phù phiếm và viển vông?
(Ngày Nay) - Ngày 19/12, tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế 2024, TCT Sản xuất thiết bị Viettel (VMC) đã ký thỏa thuận hợp tác chiến lược với Công ty Advanced Business Events (ABE) – Pháp và 3 Points Aviation – Canada để tham gia phát triển mạng lưới cung ứng sản phẩm hàng không vũ trụ.