Ảnh minh họa. Nguồn: insidestategovernment |
Chính quyền Australia vừa chính thức thừa nhận vụ mất mát hàng trăm mẫu virus chết người tại một phòng thí nghiệm an toàn sinh học ở Queensland vào năm 2021.
Sự cố nghiêm trọng này được phát hiện từ tháng 8/2023 nhưng chỉ mới được công bố rộng rãi hồi đầu tuần này, khiến dư luận không khỏi bàng hoàng.
Vụ mất mát xảy ra tại Phòng thí nghiệm Virus học Y tế Công cộng Queensland sau khi một tủ đông chứa hơn 300 lọ mẫu virus bị hỏng vào năm 2021.
Các mẫu bao gồm Hantavirus (virus gây bệnh từ loài gặm nhấm với tỷ lệ tử vong 38%), Lyssavirus (tương tự bệnh dại), và virus Hendra (được phát hiện trên ngựa vào thập niên 1990).
Đáng chú ý, vụ việc này đã không được báo cáo hoặc phát hiện trong gần hai năm, cho đến khi có kiểm toán vào năm 2023.
Theo Giám đốc Y tế Queensland John Gerrard, các mẫu này "khó có khả năng gây rủi ro cho cộng đồng" do chúng nhanh chóng phân hủy nếu không được bảo quản trong điều kiện lạnh sâu. Tuy nhiên, ông Gerrard khẳng định vụ việc vẫn là một vi phạm nghiêm trọng các giao thức an toàn sinh học và cần được điều tra kỹ lưỡng.
Bộ trưởng Y tế Queensland Tim Nicholls đã bác bỏ lo ngại rằng các mẫu virus có thể đã bị đánh cắp hoặc vũ khí hóa, đồng thời nhấn mạnh rằng quá trình biến virus thành vũ khí đòi hỏi sự tinh vi và không phải là việc mà một người không chuyên có thể thực hiện.
Ông Nicholls cũng cho biết, không có bằng chứng nào cho thấy virus Hendra từng bị sử dụng làm vũ khí ở bất kỳ nơi nào.
Dẫu vậy, vụ việc vẫn làm dấy lên câu hỏi về việc tuân thủ các quy định an toàn tại phòng thí nghiệm. Các nhà chức trách cam kết sẽ điều tra nguyên nhân vụ việc và lý do sự cố kéo dài hai năm mà không được phát hiện.
Chính quyền Queensland đã triển khai các biện pháp khẩn cấp, bao gồm đào tạo lại nhân viên, kiểm tra chặt chẽ các giấy phép liên quan, và thực hiện kiểm toán toàn diện để đảm bảo vật liệu nguy hiểm được lưu trữ đúng quy định.
Cuộc điều tra độc lập do cựu thẩm phán Tòa án Tối cao Australia Martin Daubney và chuyên gia an ninh sinh học Tiến sĩ Julian Druce dẫn đầu, nhằm đưa ra các khuyến nghị cải thiện hệ thống an toàn sinh học quốc gia.
Vụ việc tại Queensland là lời cảnh báo về tầm quan trọng của việc giám sát nghiêm ngặt các cơ sở lưu trữ vật liệu sinh học nguy hiểm.
Trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều rủi ro từ các đại dịch, sự cố này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về an ninh sinh học ở cấp độ toàn cầu.