Bài 2: Những con suối tự nhiên thành nguồn ô nhiễm

Dòng suối biến màu, sủi bọt, bốc mùi khi đêm về

Theo thông tin của người dân sống ven các con suối Bình Lộc và suối Hôn (huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai), cứ ban đêm và sáng sớm, mực nước dâng cao và có mùi rất hôi không phải mùi phân động vật. Phóng viên Ngày Nay ghi nhận dòng nước suối bị biến màu so với những con suối bình thường khác.

Chúng tôi lội dọc theo con suối để quyết tìm ra nguyên nhân nước biến đổi màu. Trên bờ phía bãi rác, có 3 bảo vệ đi lại liên tục. Những bước chân thật nhẹ bên dưới con suối hòa nhịp cùng tiếng chảy róc rách để tránh bị lộ. Vượt qua 1.000 mét dưới lòng suối, dòng nước chảy siết như xuyên qua lòng bàn chân.

Có những đoạn, lòng suối bọng, trũng xuống khiến mực nước ngang đến bụng và theo bước chân đã trào lên một màu vàng cay nồng xông lên mũi. Điều này khiến chúng tôi tin chắc là có việc xả thải ra con suối. Vừa qua chốt bảo vệ trên bờ thứ 2, dòng nước màu vàng càng đậm đặc hơn và chúng tôi tiên đoán đã sắp đến miệng cống xả thải.

Trong đám cây phủ kín bên trên, một đường hầm xây cống vuông, miệng cống nhiều rác phủ phía trên. Không thể nghi ngờ, đây chính là cửa xả thải của khu xử lý rác thải chứ không phải cống xả thải trộm. Tuy nhiên, theo nguyên tắc cổng xả thải phải là nơi công khai và có bảng: “Ống xả thải đã qua xử lý”. Xung quanh miệng cống xả là nước màu nâu đục và vàng óng nổi trên mặt nước.

Người dân sống bên bờ suối Bình Lộc nói: “Năm trước, họ xả hàng đêm, cứ 21h là nồng mùi hôi, nước dâng cao đến sáng. Năm nay thấy cứ mấy ngày, có khi cả tuần mới có hiện tượng dâng nước hôi thối một lần”.

Lực lượng chức năng xuất hiện, dòng suối trở nên hiền hòa

Dọc theo suối Hôn, người dân thường xuyên thấy dòng nước có màu đen đôi khi chuyển sang màu trắng đục. Chúng tôi đặt nghi vấn nên phải mất 2 ngày liền đi dọc theo con suối mới phát hiện ra một miệng cống xây từ trên cao chảy xuống và tuôn ra suối. Miệng cống vẫn còn rỉ nước.

Men theo con suối để lên bờ, chúng tôi đã tìm đến người dân đang làm rẫy ở khu vực này. Một người dân nói: “Cống này từ nhà máy Chế biến cao su của Công ty Cao su Đồng Nai chảy ra. Nó xả thải lúc thì đen và lúc trắng liên tục. Công an Kinh tế nhiều lần đến kiểm tra nhưng khi Công an đến thì không có xả, khi họ đi là cống lại xả. Mùi hôi thối ban đêm bay đến thị trấn Dầu Giây (huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai) cũng nghe”.

Miệng cống khuất trong lùm cây rất “bí ẩn”.

Ít hôm sau, chúng tôi quay trở lại con suốt để kiểm chứng lần nữa. Tiếng nước chảy mạnh hơn và tạo thành dòng xả ra từ cống có màu trắng, sủi bọt nồng mùi khó chịu. Mặt suối tạo bọt trắng như xà phòng nổi lên và trôi theo dòng suối. Đây là một nguyên nhân khiến không còn sinh vật nào có thể sống sót.

Dòng nước trắng tung bọt trắng xóa một đoạn suối. Không thể biết nước thải được xả ra từ bao lâu nhưng nước vẫn cứ tiếp tục đổ xuống và bên cạnh đó, hàng loạt trại chăn nuôi cùng thi nhau xả thải ra dòng suối.

Các công ty, cơ sở chăn nuôi đều được quy định phải cách xa nguồn nước sông suối và cấm xả thải trực tiếp ra suối. Nhưng dọc 2 bên bờ suối, những ống sả thải với các dòng nước mang màu sắc khác nhau đang “tranh đua” bức tử nguồn nước.

Câu hỏi về việc chính quyền địa phương có nghe, có thấy, có biết phản ảnh của người dân hay không và xử lý vụ việc như thế nào vẫn cứ như dòng nước “ám” màu đang chảy siết.

Clip: Người dân kêu cứu vì những con suối bị ô nhiễm nghiêm trọng: