Lấy bối cảnh miền trung du Việt Nam thời kỳ vừa hết bao cấp, khi những đứa trẻ loay hoay lớn lên với tất cả sự náo động, hào sảng, yêu thương, giữa một thiên nhiên giàu có, “Đu đưa trên ngọn cây bàng” khiến người lớn không khỏi bùi ngùi nhớ nhung, còn trẻ em thì trầm trồ yêu mến. Giọng văn khi bay bổng, lúc hài hước cùng những ký ức tuổi thơ tươi đẹp đã mang lại cho tác phẩm giải thưởng Khát vọng Dế Mèn 2022.
Ai đã từng nếm trải cảm giác đu đưa trên ngọn cây bàng?
Ở một vùng trung du thanh bình, giữa những cánh đồng rộng thênh, đồi chè trập trùng xanh ngát và con suối trong mát hiền hòa, là một con xóm nhỏ, trong xóm có một ngôi nhà, trước sân nhà khỏe khoắn một cây bàng, trên ngọn cây bàng có một cô bé!
Đu đưa trên ngọn cây bàng đưa độc giả về vùng trung du thanh bình, với những con suối trong mát, cánh đồng rộng thênh, cây bàng đu đưa trước hiên nhà, và đặc biệt là những đồi chè trập trùng xanh ngát tới tận chân trời. Miền đất ấy lưu giữ mọi ký ức tuổi thơ trong trẻo, chan hòa, thi vị mà vẫn có chút hào sảng của đám trẻ tinh nghịch - Thủy, Linh, Kiên và cô chó đương độ dậy thì - Lệ Dung.
Cùng nhau, nhóm bạn đã thực hiện nhiều “phi vụ” lớn nhỏ, hài hước mà vô cùng cảm động như lần kiếm tiền mua áo dài cho mẹ hay chiến dịch bảo vệ hạnh phúc gia đình. Hòa quyện trong những dòng văn ý nhị pha duyên ngầm về tình bạn hồn nhiên, chút tình đầu nhiều bối rối, đó là tình cảm gia đình thân thương và tình làng nghĩa xóm thân thuộc giữa cuộc sống sau bao cấp khó nhọc mà đầy ắp yêu thương.
Nếu cuốn sách đầu tay Trong vòng tay mẹ là những mảnh ghép sinh động và đầy cảm xúc về gia đình từ góc nhìn người mẹ, thì ở tác phẩm thứ hai này, tác giả Nguyễn Hoàng Diệu Thủy đã khéo léo chọn lọc và sắp xếp những ký ức tuổi thơ của mình, làm chúng sống lại với lời văn khi bay bổng lúc hài hước.
Cô chia sẻ: “Tôi đã cố gắng đem vào cuốn sách tất cả những náo nhiệt, sinh động, linh hoạt, bát nháo của tuổi thơ. Tôi cũng yêu thích sự hài hước và muốn câu chuyện vang tiếng cười giòn giã. Nhưng sẽ có những khoảng lặng, như cuộc sống vốn thế, lũ trẻ cũng sẽ phải trải qua rất nhiều nỗi buồn, những hoang mang, khắc khoải để mà lớn lên.”
Nhà văn Trần Vũ nhận xét: “Truyện dài thứ nhì này của Thủy thành công trên nhiều mặt: văn lưu loát, cấu trúc-bố cục gọn ghẽ, ghi lại được tuổi hoa niên đằm thắm với những vui buồn trong một xã hội vừa thoát bao cấp.
Truyện nhiều tình tiết cảm động, nhiều chất hoạt kê cùng diễn tiến tự nhiên và tuy là những chi tiết mà ai cũng đã trải qua, nhưng được mô tả sắp xếp rất khéo, có sự ý nhị pha duyên ngầm trong mạch chữ.”
Vượt qua gần một trăm tác phẩm, chùm tác phẩm dự thi, Đu đưa trên ngọn cây bàng được chọn lựa là một trong năm tác phẩm đoạt giải Khát vọng Dế Mèn năm 2022.
Nguyễn Hoàng Diệu Thủy sống tại Hà Nội, là một biên tập viên sách giàu kinh nghiệm. Năm 2021, Nguyễn Hoàng Diệu Thủy là một trong hai tác giả người Việt và 27 tác giả trẻ từ 7 quốc gia châu Á được Japan Foundation mời tham gia Dự án văn học Yomu để chia sẻ những suy nghĩ và cảm nhận về cuộc sống dưới tác động của đại dịch từ góc nhìn độc đáo của riêng mình. Sách đã xuất bản: Trong vòng tay mẹ (Nhã Nam, 2021)