Hồi ức 12 ngày đêm 'Điện Biên Phủ trên không' của các chuyên gia Nga

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Tháng 12 luôn là thời điểm các chuyên gia quân sự Liên Xô từng công tác ở Việt Nam cảm thấy bồi hồi, bởi nhân kỷ niệm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, họ có thể gặp gỡ, hồi tưởng những kỷ niệm khó quên trong những năm tháng gian khổ song hào hùng, sát cánh cùng quân dân Việt Nam chiến đấu chống xâm lược, thống nhất đất nước.
Hồi ức 12 ngày đêm 'Điện Biên Phủ trên không' của các chuyên gia Nga

Tuy nhiên, năm nay, những kỷ niệm xúc động đó đến sớm hơn, đặc biệt là với các chuyên gia tên lửa Liên Xô, với sự kiện kỷ niệm 12 ngày đêm rực lửa “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” vào tháng 12/1972, đánh bại hoàn toàn cuộc tập kích đường không chiến lược bằng máy bay B-52 của đế quốc Mỹ, buộc chính quyền Mỹ phải quay lại bàn đàm phán, ký Hiệp định Paris ngày 27/1/1973.

Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Moskva, Trung tướng Vitor Phillipov cho biết tháng 3/1972, nhóm chuyên gia do ông làm trưởng đoàn đến Việt Nam, sau đó được điều đến Quân khu 4, thành phố Vinh để bảo vệ Quốc lộ số 1, đảm bảo vận chuyển hàng hóa vào miền Nam. Tuy nhiên, khi tình hình bắt đầu căng thẳng, không quân Mỹ ném bom Hà Nội, nhóm chuyên gia của ông tháng 12 được điều về Hà Nội, giúp vận hành các hệ thống tên lửa và tiến hành tác chiến, cũng như khắc phục các sự cố kỹ thuật và sửa chữa các hệ thống tên lửa do máy bay Mỹ phá hỏng. Ông kể lại: “Hiệu quả tác chiến của bộ đội tên lửa phòng không Việt Nam theo tôi đánh giá là rất cao, dù đương nhiên nhân dân Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn, kể cả chiến sĩ bộ đội tên lửa phòng không, rất khó khăn trong tác chiến”. Ông Phillipov không khỏi bồi hồi nhắc lại kỷ niệm đáng nhớ nhất của ông là người dân Việt Nam rất đoàn kết, bất chấp gian khổ: “Họ không có đủ lương thực và sống dưới bom đạn liên miên. Tuy nhiên, nhân dân Việt Nam vẫn quyết tâm đánh bại quân xâm lược và họ đã thực hiện được điều đó”.

Theo Tướng Phillipov, trung đoàn tên lửa ông hỗ trợ ở Vinh đã bắn rơi 9 chiếc B-52, không tính đến số máy bay tiêm kích yểm trợ. Thậm chí chính ông đã tận mắt thấy một phi công Mỹ bị bắt.

Về phần mình, ông Nikolai Kolesnik - Chủ tịch Hội Cựu chuyên gia quân sự từng công tác tại Việt Nam không thể nào quên những kỷ niệm, như việc huấn luyện các chiến sĩ tên lửa Việt Nam được thực hiện theo nguyên tắc "Làm như tôi làm"; điều kiện huấn luyện rất khắc nghiệt. Mỗi ngày, chuyên gia Liên Xô làm việc từ 12 đến 15 giờ, trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, độ ẩm cao.

Trong lễ kỷ niệm tại Đại sứ quán Việt Nam ở LB Nga, ông Kolesnik chia sẻ các trắc thủ tên lửa Việt Nam đã vận dụng thành công chiến thuật phục kích; nhanh chóng thay đổi vị trí sau mỗi trận đánh và ngụy trang khéo léo, các hệ thống phòng không luôn xuất hiện bất ngờ chờ đón máy bay địch ở nơi chúng không ngờ nhất.

Tại vị trí các đơn vị tên lửa phòng không vừa di chuyển, Việt Nam khéo léo bố trí trận địa giả bằng "tên lửa tre” và mô hình buồng dẫn đường tên lửa. Đây chính là cái bẫy để nếu máy bay địch tấn công trận địa giả, tên lửa thật của Việt Nam sẽ tấn công và hạ gục chúng.

Theo ông Kolesnik, chiến dịch "Linebecker-2" năm 1972 có sự tham gia của 700 máy bay chiến đấu, trong đó có 83 “pháo đài bay” B-52, 36 máy bay tiêm kích-ném bom F-111. Địch đã tiến hành 34 đợt ném bom lớn với 2814 phi vụ, thả xuống 13.000 tấn tấn bom. Tuy nhiên quân và dân miền Bắc Việt Nam vẫn đứng vững, tiêu diệt 81 máy bay, trong đó có 34 pháo đài bay B52 và 3 chiếc F-111.

Ông Kolesnik bày tỏ: “Mỗi lần chúng tôi quay lại Việt Nam, chúng tôi rất vui khi gặp những người bạn chiến đấu, đến thăm những nơi mà chúng tôi đã góp phần bảo vệ. Việt Nam đã 'thay da đổi thịt' để trở thành đất nước đang phát triển và thịnh vượng”.

Cựu chuyên gia Liên Xô Nhikolai Chikin nhớ lại khi đó Liên Xô có 2 bộ phận tuyệt mật là Phòng 02 và Phòng 03 trực thuộc Cục 4 Bộ Quốc phòng. Vào thời điểm đó, Phòng 02 trực tiếp cung cấp các hệ thống phòng không, còn Phòng 03 trực tiếp cung cấp các tên lửa phòng không. Tất cả các quả tên lửa phòng không Liên Xô cung cấp cho Việt Nam đều do Phòng 03 thực hiện.

Ông Chikin cũng nhắc tới người đứng đầu Phòng 03 - Đại tá Yevgeny Ermolaev - người đã đến Việt Nam 8 lần, cũng như các sĩ quan khác của phòng đã nhiều lần qua lại Việt Nam để kịp thời chuyển các chuyến hàng tên lửa cho Việt Nam. Đề cập đến ấn tượng đáng nhớ nhất của mình ở Việt Nam, ông Chikin cho biết "đó là tình cảm từ trái tim, sự ân cần từ trái tim".

Trong buổi lễ kỷ niệm ở LB Nga, các chuyên gia cũng không quên nhắc tới Thượng tướng Anatoly Khiupenen, Trưởng nhóm chuyên gia cấp cao Liên Xô tại Việt Nam thời kỳ này. Chính ông Khiupenen đã đưa ra so sánh trận “Hạ Nội - Điện Biên Phủ trên không" giống như "trận Stalingrad của Việt Nam".

Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.