Chuyến đi 162 ngày
“Khi đất nước tôi thanh bình, tôi sẽ đi thăm, tôi sẽ đi thăm…”. Đó là lời bài hát “Tôi sẽ đi thăm” của nhạc sỹ Trịnh Công Sơn. Từ thời là học sinh, Hoàng Chí Hùng đã thích và ngân nga giai điệu ấy. Thế nhưng, cũng có lúc anh thấy lời bài hát là ước mơ xa vời, đó là thời gian anh bị bệnh lao phổi (năm 1998). Đã từng là một ông chủ xưởng cơ khí, ăn to nói lớn nhưng khi chỉ còn da bọc xương nằm trên giường bệnh, Hoàng Chí Hùng bi quan, chán nản. Anh đã từng nghĩ đến cái chết.
Không để cho bệnh tật cướp đi người chồng thân yêu của mình, chị Duyên vợ anh tìm mọi loại thuốc chữa chạy cho anh. Công sức, tấm lòng của chị đã được đền đáp. Gặp thầy gặp thuốc, sức khỏe của anh ngày một bình phục. Dẫu vậy, Hoàng Chí Hùng cũng không thể theo nghề cơ khí được nữa. Lo anh buồn, vợ anh đã mua tặng anh một chiếc máy ảnh “để chụp chơi chơi”. Có máy ảnh, Hoàng Chí Hùng đăng kí học một lớp nhiếp ảnh tại Hội nhiếp ảnh thành phố. Sau này anh trở thành hội viên Hội Nhiếp ảnh TPHCM.
Năm 2007, Hoàng Chí Hùng là phóng viên ảnh của Tạp chí Điện ảnh. Câu hát “Khi đất nước tôi thanh bình, tôi sẽ đi thăm, tôi sẽ đi thăm…” lại vang lên. Câu hát ấy đã thúc giục anh. Hoàng Chí Hùng gửi đơn lên Chủ tịch Hội Nhà báo TPHCM khi ấy là bà Nguyễn Thị Hằng Nga, xin đi chụp ảnh tất cả danh lam thắng cảnh, các vùng đất, con người trên khắp đất nước. Chủ tịch Hội Nhà báo thành phố hỏi anh đã chuẩn bị những gì cho chuyến đi, anh tự tin nói rằng có 50 triệu đồng và chiếc xe máy. Bà Chủ tịch Hội Nhà báo không đồng ý anh đi một mình, yêu cầu anh thành lập nhóm có ít nhất 3 người.
Vậy là anh thành lập nhóm gồm 3 PV ảnh và một lái xe. Một ngân hàng biết ý định của nhóm đã sẵn lòng tài trợ số tiền 270 triệu đồng. Anh Bùi Ngọc Tuấn, PV báo Bảo vệ Pháp luật - người bạn đồng hành của anh cũng tài trợ số tiền tương đương. Số tiền trên, ngoài chi phí cho nhóm ăn ở, đi lại còn dùng để mua 2.000 áo mưa, 2.000 áo thun tặng cho bà con nghèo và 64 bộ ấm chén làm quà tặng Hội Nhà báo các tỉnh. Vậy là lên đường. Rong ruổi hơn 3 tháng, nhóm của anh đến được tỉnh thứ 40 thì lái xe và một PV ảnh xin dừng bước giữa chừng để… về nhà.
Tuần tra trên biển Trường Sa |
Còn lại Hoàng Chí Hùng và Bùi Ngọc Tuấn - tiếp tục lên đường. Họ thay nhau lái. Chiếc xe Camry gầm thấp liên tục bị hỏng, ngập nước hôi rình. Thời điểm ấy giao thông còn kém, nhất là khu vực Tây Bắc, nhiều đoạn xe không đi được phải nhờ bà con khiêng qua. Mọi bĩ cực rồi cũng lùi lại phía sau. Ngày thứ 156, anh và người bạn đồng hành Bùi Ngọc Tuấn đã đến tỉnh cuối cùng: Tây Ninh.
Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Tây Ninh khi ấy là ông Đoàn Bá muốn giữ khách nên đưa ra yêu cầu, chụp xong phải quay về “nhậu một bữa” thì mới đóng dấu của Hội vào giấy đi đường. Hoàng Chí Hùng và Bùi Ngọc Tuấn đi chụp được 6 ngày thì nhớ nhà quá không chịu được nên đã trốn nhậu về nhà, kết thúc hành trình 162 ngày với bao khoảnh khắc kỷ niệm vui buồn. Sau chuyến đi ấy, nhóm của anh đã trưng bày triển lãm với 430 bức ảnh mọi miền Tổ quốc trong đó có đầy đủ 54 dân tộc anh em.
Chuyến đi hơn 1.000 ngày và 4 lần đi Trường Sa
Sau triển lãm, một công ty chuyên làm sách lại đề nghị Hoàng Chí Hùng tiếp tục lên đường. Anh nhận lời hợp tác. Chuyến đi này kéo dài tới hơn 1.000 ngày. Một mình một xe máy với đồ nghề lỉnh kỉnh, Hoàng Chí Hùng rong ruổi khắp mọi nẻo đường đất nước.
Mỗi tỉnh, thành phố Hoàng Chí Hùng cũng sục sạo ở đó ít nhất 10 ngày, chụp đủ mọi ngóc ngách đặc trưng nhất của vùng đất, con người nơi đó rồi mới chuyển sang địa bàn khác. Lên rừng, xuống biển, từ địa đầu Móng Cái đến mũi Cà Mau không nơi nào thiếu vắng dấu chân Hoàng Chí Hùng. Anh cũng đã tiếp xúc trực tiếp với đồng bào Rục ở Quảng Bình, người Mông, người Thái ở Tây Bắc, người Tày, Nùng, Sán Chỉ, Sán Dìu ở Bắc Giang, Lạng Sơn, Cao Bằng… Trong máy ảnh của anh, mỗi bức hình đều có một câu chuyện.
Vịnh Hạ Long. |
Di tích Mỹ Sơn - Quảng Nam. |
Hoàng Chí Hùng chia sẻ, “một mình một ngựa”, những lúc ốm đau cũng buồn, nhớ nhà lắm nhưng tự mình nhủ lòng phải cố gắng vượt qua. Mỗi khi nghe điện thoại của vợ, anh cố gắng kìm nén cảm xúc, cứ động viên vợ: Anh sắp xong rồi, anh sắp về rồi… Cuối cùng, hành trình dài 1.000 ngày đã tới đích, anh đã hoàn thành mục tiêu của mình bằng một kho ảnh đồ sộ. Với kho ảnh này, ngoài chuyện in sách, anh mong muốn xây dựng một bảo tàng 54 dân tộc bằng ảnh.
Sau chuyến đi ấy, Hoàng Chí Hùng còn có vinh dự đến với Trường Sa tới 4 lần. Từ năm 2010 đến 2013, năm nào anh cũng tìm mọi cách để xin được đi Trường Sa.