Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước

Phát hiện bất ngờ về bọ gấu nước - loài động vật sống thọ nhất hành tinh vừa được công bố.
Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước

Bọ gấu nước (tiếng anh là moss piglets hoặc waterbears) là tên gọi phổ biến của loại sinh vật thuộc ngành Tardigrada. Sinh vật nhỏ bé này sống trong nước, có kích thước hiển vi với chiều dài cơ thể không quá 1 mm (thường chỉ dài khoảng 0,5 mm) và chúng có 8 chân.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 1

Bọ gấu nước dưới kính hiển vi.

Người ta gọi đây là loài sinh vật bất tử, bởi chúng có khả năng sống vô cùng tuyệt diệu, dù cho bị đun sôi, làm đông lạnh, nén chặt hay chịu áp suất, bức xạ cao… chúng vẫn có thể tồn tại.

Một nghiên cứu mới đây cho biết, loài sinh vật “sống dai nhất hành tinh” này sẽ hóa thành thủy tinh khi chúng không có đủ nước để duy trì sự sống.

Bọ gấu nước thường sống ở những nơi ẩm ướt như ao, hồ hoặc ở trên rêu. Khi môi trường xung quanh khô hạn, chúng lập tức phản ứng bằng cách rơi vào trạng thái “đơ”, kéo dài trong nhiều thập kỷ mà không cần thức ăn hay nước uống. Chúng sẽ tiếp tục như vậy cho tới khi nào có nước trở lại.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 2

Bọ gấu nước tồn tại trong cả những điều kiện khắc nghiệt nhất: thiếu nước, bức xạ, áp suất cao...

Tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Mỹ về Sinh học tế bào, tiến sĩ Thomas Boothby từ Đại học Bắc Carolina đã thông tin về phương thức duy trì sự sống đáng chú ý của loài bọ này.

Những con bọ gấu nước sản xuất ra protein đặc biệt khi ở trong các môi trường dung dịch lỏng. Tuy nhiên, khi cơ thể dần mất nước, các protein này hình thành một loại men thủy tinh để bảo vệ các tế bào khiến chúng không bị tổn hại do thiếu nước. Những men thủy tinh này sẽ dần tiêu biến khi cơ thể được cấp nước trở lại, giúp bọ gấu nước khổi phục các chức năng sống, Boothby cho biết.

Những protein này là rất cần thiết với bọ gấu nước trong lúc chúng sống ở điều kiện khô hạn, nếu giảm nồng độ protein này trong cơ thể, chúng sẽ dễ bị tổn thương hơn.

Tuy nhiên, đó không phải là nguyên nhân duy nhất khiến loài động vật vi sinh này tồn tại được trong môi trường khắc nghiệt. Boothby nói rằng nồng độ protein thấp không ảnh hưởng tới một số đặc điểm khác của bọ gấu nước, ví dụ chúng vẫn có thể sống trong môi trường cực kỳ lạnh như ở Nam Cực.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 3

Boothby là tác giả của một báo cáo gây tranh cãi trong giới khoa học tháng trước khi cho rằng gần 1 phần 6 ADN của bọ gấu nước không thực sự là gen gốc của chúng mà là gen vay mượn. Ông cho rằng các tế bào “bất tử” HeLa cũng sản xuất ra những protein tương tự như bọ gấu nước.

Khi gặp nước, các protein đặc biệt sẽ khuếch tán trong tế bào, nhưng khi thiếu nước chúng sẽ tập trung lại ở một số vùng nhất định trên tế bào. Theo Boothby, chúng hoạt động như vậy để bảo vệ những khu vực này của tế bào.

“Chúng tôi phát hiện ra các protein hình thành những men thủy tinh sinh học khi chúng bị sấy khô ở trong ống nghiệm”, ông cho biết.

Tương tự, khi các protein này xuất hiện ở vi khuẩn và nấm men, sau đó được phơi khô sẽ sản xuất ra các chất liệu thủy tinh giúp những sinh vật đơn bào này chống lại các tác động của việc mất nước lên cơ thể. Nhiều nghiên cứu sâu hơn đang được thực hiện để tìm hiểu cơ chế kỳ diệu này.

Trước khi có phát hiện này, cơ chế hoạt động tuyệt vời trong tế bào của bọ gấu nước truyền cảm hứng để tạo ra một loại hợp chất có cả đặc điểm của thủy tinh và pha lê, có tác dụng trong việc chế tạo các tấm pin năng lượng mặt trời và đèn LED.

“Hiểu được cơ chế này sẽ giúp ứng dụng được rất nhiều trong thực tế, chẳng hạn như trồng cây chịu hạn hán và tăng sự độ bền của vật liệu sinh học”, Boothby nói thêm.

Danh Tuyên (theo IFLScience)

Thiếu tá Hà Thanh thuyết minh phòng truyền thống cho các chiến sĩ mới.
Không phải cứ cầm súng mới là chiến đấu
(Ngày Nay) - Là một người vợ, một người mẹ nhưng trên hết là một người con của Tổ quốc, những nữ quân nhân luôn xứng đáng được tôn vinh với sự hi sinh cao cả cho sự nghiệp bền vững của dân tộc. Hơn 15 năm công tác tại quân đội, Thiếu tá Đinh Thị Hà Thanh luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tỏa sáng với phẩm chất “Anh hùng - bất khuất - trung hậu - đảm đang”.
Ta đi theo ánh lửa từ trái tim mình...
Ta đi theo ánh lửa từ trái tim mình...
(Ngày Nay) - Tròn 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, Quân đội nhân dân Việt Nam cùng với toàn dân đã lập nên những chiến công vĩ đại trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc.
Quân đội Ukraine thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng
Quân đội Ukraine thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng
(Ngày Nay) - Vào một buổi chiều giá lạnh gần đây tại thành phố Kovel, miền Tây Ukraine, một người đàn ông tóc bạc, mặc quân phục chuẩn bị lên tàu. Vài phút sau, tàu rời ga trong một hành trình dài về phía Đông đất nước, hướng đến tiền tuyến trong cuộc chiến với Nga.
Ảnh minh hoạ.
Nga phát triển phương pháp mới chống bệnh huyết khối
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học thuộc Đại học Vật lý và Công nghệ Moskva và Trung tâm Khoa học Lâm sàng Liên bang về Y học Hóa lý mang tên Lopukhin trực thuộc Cơ quan Y Sinh Liên bang của Nga đã phát triển một phương pháp mới để phân tích các hoạt chất sinh học có tác dụng trong việc tìm kiếm thuốc chống đông máu - những chất ngăn chặn hình thành cục máu đông.
Tiết mục biểu diễn văn nghệ của các thành viên Tổ chức Giao lưu Văn hóa Việt Nam-Australia (VACEO). Ảnh: Lê Đạt/PV TTXVN tại Australia.
2024 là năm "bội thu" của ngoại giao văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Trao đổi văn học nghệ thuật, trao đổi văn hóa du lịch, giao lưu thể thao, trao đổi học thuật, trao đổi triển lãm và các hoạt động văn hóa khác là những biểu hiện chính của ngoại giao văn hóa.
“Việt Nam là bạn…”
“Việt Nam là bạn…”
(Ngày Nay) - Không chỉ bảo vệ vững chắc Tổ quốc, Quân đội nhân dân Việt Nam còn cử lực lượng tham gia hoạt động Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp Quốc tại các quốc gia và khu vực đói nghèo, có xung đột vũ trang tại Châu Phi. Cùng với đó, bộ đội ta cũng từng lên đường hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất… Tại sao phải cử bộ đội đi lo những chuyện “thiên hạ”? Đó có phải là những việc làm phù phiếm và viển vông?