Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước

Phát hiện bất ngờ về bọ gấu nước - loài động vật sống thọ nhất hành tinh vừa được công bố.
Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước

Bọ gấu nước (tiếng anh là moss piglets hoặc waterbears) là tên gọi phổ biến của loại sinh vật thuộc ngành Tardigrada. Sinh vật nhỏ bé này sống trong nước, có kích thước hiển vi với chiều dài cơ thể không quá 1 mm (thường chỉ dài khoảng 0,5 mm) và chúng có 8 chân.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 1

Bọ gấu nước dưới kính hiển vi.

Người ta gọi đây là loài sinh vật bất tử, bởi chúng có khả năng sống vô cùng tuyệt diệu, dù cho bị đun sôi, làm đông lạnh, nén chặt hay chịu áp suất, bức xạ cao… chúng vẫn có thể tồn tại.

Một nghiên cứu mới đây cho biết, loài sinh vật “sống dai nhất hành tinh” này sẽ hóa thành thủy tinh khi chúng không có đủ nước để duy trì sự sống.

Bọ gấu nước thường sống ở những nơi ẩm ướt như ao, hồ hoặc ở trên rêu. Khi môi trường xung quanh khô hạn, chúng lập tức phản ứng bằng cách rơi vào trạng thái “đơ”, kéo dài trong nhiều thập kỷ mà không cần thức ăn hay nước uống. Chúng sẽ tiếp tục như vậy cho tới khi nào có nước trở lại.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 2

Bọ gấu nước tồn tại trong cả những điều kiện khắc nghiệt nhất: thiếu nước, bức xạ, áp suất cao...

Tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Mỹ về Sinh học tế bào, tiến sĩ Thomas Boothby từ Đại học Bắc Carolina đã thông tin về phương thức duy trì sự sống đáng chú ý của loài bọ này.

Những con bọ gấu nước sản xuất ra protein đặc biệt khi ở trong các môi trường dung dịch lỏng. Tuy nhiên, khi cơ thể dần mất nước, các protein này hình thành một loại men thủy tinh để bảo vệ các tế bào khiến chúng không bị tổn hại do thiếu nước. Những men thủy tinh này sẽ dần tiêu biến khi cơ thể được cấp nước trở lại, giúp bọ gấu nước khổi phục các chức năng sống, Boothby cho biết.

Những protein này là rất cần thiết với bọ gấu nước trong lúc chúng sống ở điều kiện khô hạn, nếu giảm nồng độ protein này trong cơ thể, chúng sẽ dễ bị tổn thương hơn.

Tuy nhiên, đó không phải là nguyên nhân duy nhất khiến loài động vật vi sinh này tồn tại được trong môi trường khắc nghiệt. Boothby nói rằng nồng độ protein thấp không ảnh hưởng tới một số đặc điểm khác của bọ gấu nước, ví dụ chúng vẫn có thể sống trong môi trường cực kỳ lạnh như ở Nam Cực.

Phát hiện mới hé lộ sự bất tử của bọ gấu nước ảnh 3

Boothby là tác giả của một báo cáo gây tranh cãi trong giới khoa học tháng trước khi cho rằng gần 1 phần 6 ADN của bọ gấu nước không thực sự là gen gốc của chúng mà là gen vay mượn. Ông cho rằng các tế bào “bất tử” HeLa cũng sản xuất ra những protein tương tự như bọ gấu nước.

Khi gặp nước, các protein đặc biệt sẽ khuếch tán trong tế bào, nhưng khi thiếu nước chúng sẽ tập trung lại ở một số vùng nhất định trên tế bào. Theo Boothby, chúng hoạt động như vậy để bảo vệ những khu vực này của tế bào.

“Chúng tôi phát hiện ra các protein hình thành những men thủy tinh sinh học khi chúng bị sấy khô ở trong ống nghiệm”, ông cho biết.

Tương tự, khi các protein này xuất hiện ở vi khuẩn và nấm men, sau đó được phơi khô sẽ sản xuất ra các chất liệu thủy tinh giúp những sinh vật đơn bào này chống lại các tác động của việc mất nước lên cơ thể. Nhiều nghiên cứu sâu hơn đang được thực hiện để tìm hiểu cơ chế kỳ diệu này.

Trước khi có phát hiện này, cơ chế hoạt động tuyệt vời trong tế bào của bọ gấu nước truyền cảm hứng để tạo ra một loại hợp chất có cả đặc điểm của thủy tinh và pha lê, có tác dụng trong việc chế tạo các tấm pin năng lượng mặt trời và đèn LED.

“Hiểu được cơ chế này sẽ giúp ứng dụng được rất nhiều trong thực tế, chẳng hạn như trồng cây chịu hạn hán và tăng sự độ bền của vật liệu sinh học”, Boothby nói thêm.

Danh Tuyên (theo IFLScience)

Ký ức về những ngày Hà Nội không ngủ
Ký ức về những ngày Hà Nội không ngủ
(Ngày Nay) - Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10/1954 là một cột mốc không thể nào phai mờ trong lịch sử dân tộc Việt Nam và đặc biệt là trong ký ức của nhiều người dân Hà Nội. Đó không chỉ là một sự kiện mà còn là biểu tượng của chiến thắng, niềm tin, hy vọng và sự đoàn kết của toàn dân tộc.
Ảnh minh hoạ.
Cơ cấu lại đội ngũ công chức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ theo vị trí việc làm
(Ngày Nay) - Bộ Nội vụ cho biết, thực hiện Nghị định số 62/2020/NĐ-CP quy định về vị trí việc làm và biên chế công chức, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo các bộ quản lý ngành, lĩnh vực ban hành theo thẩm quyền hướng dẫn về vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành.
Nghệ sĩ dương cầm ươm mầm âm nhạc Ethiopia. Ảnh: Genaye Eshetu/Pharo Foundation
Nghệ sĩ dương cầm ươm mầm âm nhạc Ethiopia
(Ngày Nay) - Đưa cây đàn piano đến một ngôi trường xa xôi ở châu Phi không hề đơn giản, nhưng nghệ sĩ dương cầm Girma Yifrashewa vẫn nỗ lực đến cùng vì ông hiểu được sự cần thiết của điều đó. 
Quang cảnh Hội thảo góp ý dự án Luật Dữ liệu.
Luật hóa việc bảo vệ dữ liệu cá nhân
(Ngày Nay) - Đề nghị Ban soạn thảo tham khảo ý kiến các chuyên gia trong lĩnh vực chuyên ngành, tham chiếu các luật liên quan của Việt Nam cũng như Luật Dữ liệu các nước và quan tâm hơn đến vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân. Đó là ý kiến của nhiều đại biểu trong Hội thảo góp ý Dự án Luật Dữ liệu do Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức chiều 9/10.
Hiện trạng khu đất dự án khu du lịch liên hợp cao cấp New City Việt Nam tại tỉnh Phú Yên.
Thanh tra Chính phủ kết luận nhiều vi phạm về đất đai ở Phú Yên
(Ngày Nay) - Ngày 9/10, Thanh tra Chính phủ ban hành Thông báo Kết luận thanh tra 2094/TB-TTCP về trách nhiệm của UBND tỉnh Phú Yên khi để xảy ra các khuyết điểm trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; việc chấp hành chính sách pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai, khai thác cát, đất, đá, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng.