Bên ngoài khuôn viên trường đại học Herat, nữ sinh Basireh Heydari tỏ ra quan ngại trước thông tin chính phủ Mỹ chuẩn bị rút quân khỏi Afghanistan.
"Người Mỹ sắp rời đi. Chúng tôi sẽ có những ngày tồi tệ phía trước với Taliban. Tôi lo lắng rằng họ sẽ không cho tôi ra khỏi nhà, chứ đừng nói đến việc đi học đại học", Heydari nói.
Quyết định của chính quyền Biden rút toàn bộ quân đội Mỹ khỏi Afghanistan trước ngày 11/9 sẽ chấm dứt cuộc chiến dài nhất lịch sử nước Mỹ. Động thái này đã khiến người dân Afghanistan lo ngại một cuộc giao tranh sẽ nổ ra giữa quân đội chính phủ ở Kabul và các tay súng Taliban.
Theo số liệu thống kê của Liên Hợp Quốc, bạo lực đối với dân thường, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em tại Afghanistan, đã gia tăng trong năm qua, và với sự trở lại của Taliban, các số liệu này có thể sẽ tồi tệ hơn.
Sự trở lại của chế độ toàn trị theo chủ nghĩa Hồi giáo hà khắc cũng đồng nghĩa với lệnh cấm phụ nữ đi học, qua đó xóa bỏ những tiến bộ mà xã hội Afhganistan đạt được trong 20 năm qua.
“Tôi chỉ có một điều ước, đó là hoàn thành việc học và tất nhiên là làm việc, nhưng với việc Taliban đang trở lại, tôi không nghĩ mình sẽ đạt được mong ước", nữ sinh Heydari cho biết.
Vẫn chưa có gì đảm bảo rằng Taliban sẽ lên nắm quyền, nhưng phong trào này cho biết các quy tắc trong tương lai của họ sẽ linh hoạt hơn đối với vấn đề cho nữ sinh đi học. Nếu không phải là một sự thay đổi hoàn toàn từ phía những người theo chủ nghĩa cực đoan, thì ít nhất Heydari cũng hy vọng về một sự thỏa hiệp. “Nếu họ không muốn nam nữ học chung, tôi sẵn sàng học trong các lớp học dành riêng cho nữ sinh”, cô nói.
Bên cạnh Heydari, cô bạn Salma Ehrari, một sinh viên kinh tế, tỏ ra nghi ngờ hơn. “Tôi muốn thế giới biết rằng Taliban đang đánh lừa họ, họ sẽ không thay đổi. Họ đang sử dụng công nghệ và Twitter, nhưng họ vẫn tư duy như 20 năm trước. Tôi sẽ thất học và tất nhiên người Mỹ phải chịu trách nhiệm về điều đó, chứ không phải Taliban", Ehrari khẳng định.
Tại một số khu vực, nơi có sự hiện diện của các tay súng Taliban, tình hình an ninh xuống cấp đã dẫn đến việc cắt giảm quyền tự do của người dân. Nữ phóng viên Atifa Alizadeh cho biết toà soạn của cô đã hạn chế các chuyến tác nghiệp để đảm bảo an toàn cho Alizadeh.
Basireh Safa Theri, người điều hành một trường dành cho nữ sinh, cho biết bà đang theo dõi chặt chẽ việc đàm phán giữa chính phủ quốc gia và Taliban về những gì sẽ xảy ra sau khi các lực lượng quốc tế rút lui.
“Họ đang đàm phán mỗi ngày, nhưng tiếc là không có lời nào về giáo dục cho phụ nữ, họ chỉ nói về quyền lực", Theri nói.
Theri cho biết các nữ sinh tại cơ sở mình điều hành đang tỏ ra chăm chỉ hơn. “Nhiều học sinh và gia đình đến và nói với tôi rằng họ sẽ chỉ có thể đến trường trong vài tuần hoặc vài tháng nữa, và muốn học càng nhiều càng tốt".
“Có học sinh đến văn phòng của tôi và hỏi: ‘Liệu Taliban có trở lại không? Liệu chúng em có thể tiếp tục đến trường hay không?", bà Theri chia sẻ.