Dù còn tồn tại một số bất đồng trong đàm phán, song thiện chí của hai bên đã góp phần tạo ra bước khởi đầu tốt đẹp trong quan hệ hai nước.
Cuộc đàm phán diễn ra tại Thủ đô La Habana của Cuba nằm trong lộ trình hòa bình mà chính phủ hai nước xúc tiến cách đây một tháng, từ sau tuyên bố lịch sử về việc tái thiết lập quan hệ song phương của Chủ tịch Cuba Raul Castro và Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 17/12/2014.
Quan hệ Cuba - Mỹ đang tiến đến giai đoạn tươi sáng hơn |
Trong ngày làm việc đầu tiên, hai bên đã thảo luận về chính sách nhập cư của Mỹ mà trong đó chấp nhận cả những người Cuba nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ. Cuba cho rằng chính sách này tạo kẽ hở cho dòng di cư trái phép giữa hai nước và kêu gọi Washington cần cân nhắc lại. Theo bà Josefina Vidal, Vụ trưởng phụ trách các vấn đề về Mỹ của Bộ Ngoại giao Cuba, đồng thời là Trưởng đoàn đàm phán của Cuba, cuộc thảo luận đã bước đầu tháo gỡ được nhiều hoài nghi và hai bên đã cam kết tiếp tục các cuộc thảo luận kỹ thuật chung quanh vấn đề này.
Ngày 22/1, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách Tây Bán cầu, bà Roberta Jacobson, là quan chức nhà nước cấp cao nhất của Mỹ tới Cuba trong 35 năm trở lại đây, đã cùng bà Vidal chủ trì phiên họp song phương bàn về tái thiết lập quan hệ ngoại giao, bao gồm việc mở lại đại sứ quán tại thủ đô hai nước.
Người dân Cuba vui mừng trước việc bình thường hóa quan hệ giữa đất nước mình và Mỹ |
Trong khuôn khổ đàm phán, bà Vidal nhấn mạnh rằng việc khôi phục quan hệ ngoại giao cần phải được xem xét kỹ lưỡng để tránh những can thiệp của giới chức Mỹ vào công việc nội bộ của Cuba.
Các quan chức cấp cao của Cuba cũng cho rằng mối quan hệ song phương sẽ không thể đạt được trạng thái “hoàn toàn bình thường” cho đến khi một lệnh cấm vận hoàn toàn của Mỹ áp đặt năm 1962 phải được dỡ bỏ. Song đây lại là vấn đề đang gây chia rẽ ở Mỹ.
Theo đó, Tổng thống Mỹ Obama cũng đã hối thúc QH sớm bỏ phiếu trong năm nay để có thể kết thúc lệnh cấm vận Cuba, mà ông gọi là “một chính sách lỗi thời” trong Thông điệp Liên bang ngày 21/1 vừa qua. Mặc dù vậy, nhiều nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa đang kiểm soát QH Mỹ lại chưa đồng tình với kế hoạch cải thiện quan hệ Mỹ - Cuba.
Do đó quyết định dỡ bỏ bao vây cấm vận Cuba có khả năng sẽ gặp khó khăn tại QH Mỹ, gây cản trở tiến trình bình thường hóa quan hệ hai nước. Các nhà đàm phán hai bên cũng không phủ nhận việc tồn tại nhiều khác biệt trong vấn đề dân chủ, nhân quyền… giữa hai nước, có thể khiến tiến trình này trở nên phức tạp và kéo dài.
(Ảnh minh họa). |
Tuy nhiên các nhà ngoại giao nhất trí rằng việc trước đây Washington xếp Cuba vào danh sách những nước bảo trợ khủng bố đã mâu thuẫn với tinh thần mới trong quan hệ hai nước. Theo The Washington Post, vào cuối buổi làm việc, trưởng phái đoàn hai nước đều bày tỏ lạc quan bất chấp sự khác biệt và cam kết sẽ tiếp tục duy trì các cuộc gặp gỡ song phương trong thời gian tới. Bà Vidal khẳng định: “Cuba và Mỹ là hai nước có bất đồng sâu sắc trong nhiều lĩnh vực nhưng hoàn toàn có thể chung sống một cách văn minh và hòa bình”.
Cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Cuba đang đứng trước những điều kiện thuận lợi trong quan hệ hai nước. Sau tuyên bố lịch sử ngày 17/12/2014, ông Obama cũng đã có động thái điều chỉnh các quy định về cấm vận, bao gồm việc nới lỏng du lịch và giao dịch thương mại với Cuba từ ngày 16/1, được dư luận hai bên đặc biệt hoan nghênh. Khi mối quan hệ Cuba và Mỹ ấm dần lên, người dân hai nước đã nắm bắt được những cơ hội hợp tác giao thương cũng như tiếp cận các dịch vụ mới.
Giới phân tích cho rằng, cả hai bên đã đem đến bàn đàm phán bầu không khí thiện chí và cởi mở, tạo đà cho các buổi thảo luận sau này. Bởi vậy, đây được xem là những bước khởi đầu quan trọng mở ra hy vọng về một giai đoạn mới trong quan hệ Cuba - Mỹ.
>>> Xem thêm
Quan hệ Việt - Mỹ và chặng đường bền chặt hơn trong 20 năm tới
Toàn cảnh Tổng thống Obama trong chuyến thăm Ấn Độ 3 ngày
Hợp tác cùng Thời nay