Các kế hoạch nhịn ăn thanh lọc cơ thể điển hình
Các phác đồ nhịn ăn thường khác nhau, nhưng về cơ bản thường bắt đầu với một chế độ nghiêm ngặt, chỉ được uống nước, nước trái cây và/hoặc một số loại đồ uống có pha thêm thuốc nhuận tràng. Một số kế hoạch nhịn ăn cho phép người nhịn ăn được ăn một số thức ăn rắn, nhưng vẫn được xem là đang nhịn ăn vì những thức ăn này cung cấp rất ít calo.
Không phải tất cả chế độ nhịn ăn đều giống nhau. Một số phương pháp có thể an toàn chẳng hạn như nhịn ăn được sự giám sát của các bác sĩ. Nhịn ăn theo tôn giáo và văn hóa thường được thực hiện như một hành động bày tỏ lòng sùng kính, việc nhịn ăn thường thực hiện trong 24 - 48 giờ và không vì mục đích giảm cân.
Việc nhịn ăn kéo dài trong một hoặc hai ngày không gây nguy hiểm cho người trưởng thành với cơ thể khỏe mạnh. Nhưng với những người có sức khỏe kém, người cao tuổi hoặc người có bệnh mãn tính, phụ nữ mang thai và trẻ em luôn là những đối tượng được khuyên nên tránh xa các kế hoạch nhịn ăn thanh lọc cơ thể.
Những nguy hiểm khó lường trước thực sự nằm trong giai đoạn nhịn ăn kéo dài từ 3 ngày đến một tháng.
Tác hại của việc nhịn ăn
Khi bạn giảm được lượng calo một cách đáng kể thì cũng sẽ giảm cân theo. Nhưng nếu giảm quá nhanh cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe, bao gồm cả mất cơ bắp. Thêm vào đó, khi bắt đầu nhịn ăn, cơ thể sẽ chuyển sang chế độ bảo tồn, đốt cháy calo chậm hơn.
Hãy nhớ rằng, trọng lượng ban đầu bị mất đi chủ yếu là do các chất lỏng chứ không phải các chất béo. Sau khi kết thúc chế độ nhịn ăn và trở lại bình thường, bất kỳ trọng lượng nào đã mất trước đó cũng sẽ quay trở lại.
Không chỉ lấy lại cân nặng trước khi nhịn ăn thanh lọc cơ thể, đa số người áp dụng phương pháp này có xu hướng tăng thêm vài cân do sự trao đổi chất bị chậm lại, khiến cơ thể dễ bị tăng cân hơn. Tệ hơn nữa, trọng lượng được lấy lại có khả năng chỉ toàn là chất béo, do các cơ đã bị mất.
Tác dụng phụ của phương pháp nhịn ăn thanh lọc cơ thể còn có chóng mặt, nhức đầu, hạ đường huyết, đau cơ, suy nhược và mệt mỏi. Nhịn ăn kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu, hệ thống miễn dịch suy yếu, gan, thận và nhịp tim hoạt động không đồng đều. Nhịn ăn cũng có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin và khoáng chất, cơ bắp lỏng lẻo và tiêu chảy. Khi bạn uống các loại nước pha thuốc nhuận tràng thì có thể gặp phải nguy cơ mất cân bằng chất lỏng và mất nước.
Nhịn ăn càng lâu thì những rủi ro sẽ càng phức tạp hơn.
Gần đây, trên các trang mạng xã hội chia sẻ phương pháp nhịn ăn 12 ngày để chữa bệnh như một phương pháp thanh lọc cơ thể của một bác sĩ.
Theo vị bác sĩ này, phương pháp nhịn ăn thanh lọc cơ thể dựa vào kết quả thực tế. “Chúng ta ăn uống lâu ngày nhiều dầu mỡ, hóa chất sẽ hình thành độc tố tích tụ lâu ngày trong cơ thể, sinh bệnh tật. Phương pháp này sẽ giúp thải hết độc tố, thanh lọc cơ thể”, bác sĩ N. nói.
Trong bài viết của mình, vị bác sĩ cho biết, ông đã học và hướng dẫn nhiều người áp dụng phương pháp thanh lọc cơ thể. Họ thường dùng phương pháp này mỗi năm 2 lần. Tất cả đều trẻ hơn, khỏe mạnh hồng hào hơn so với tuổi và không bao giờ bị bệnh tật.
Nói về việc lợi hay hại của phương pháp nhịn ăn thanh lọc cơ thể, các chuyên gia đều khẳng định đây là phương pháp phản khoa học.
Trao đổi với phóng viên, Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Long, Chủ tịch Hội Tiêu hóa Việt Nam cho biết, chưa có nghiên cứu khoa học chính thống nào trong nước khẳng định phương pháp nhịn ăn 12 ngày để thanh lọc cơ thể. Do đó, không thể nói được cái lợi của việc nhịn ăn đối với sức khỏe con người.
Giáo sư Long nhận định, nhịn ăn lâu ngày cơ thể sẽ gầy tọp. Đặc biệt, nhịn ăn ảnh hưởng đến tiêu hóa, đường ruột. Cơ thể không tiết axit ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và có thể nguy hiểm đến tính mạng.
“Nhịn ăn cơ thể bị suy kiệt sức khỏe, bệnh tật đầy mình, nguy hiểm đến tính mạng. Một số người còn bị rối loạn ăn uống, đau bụng, đi ngoài, táo bón, trầm cảm…”, Giáo sư Tạ Long nói.
Tìm hiểu kỹ phương pháp giảm cân
TS. Cù Thị Hậu, Nguyên Giám đốc Trung tâm Viện Dinh dưỡng Quốc Gia cho biết, áp dụng phương pháp nhịn ăn 12 ngày trong thời gian đầu có thể cân nặng sẽ giảm nhưng khi ăn trở lại, cân nặng sẽ tăng và có thẻ còn tăng cân nhiều hơn trước.
TS Hậu lý giải, khi nhịn ăn, cơ thể cần tiết kiệm năng lượng và dưỡng chất nên sẽ tự hạ thấp chuyển hóa năng lượng tối thiểu cần thiết để duy trì sự sống, cơ thể giảm nhu cầu năng lượng để đáp ứng với nhu cầu ăn ít. Do đó, khi ăn trở lại có thể sẽ tăng cân nhiều hơn.
TS. Hậu cho biết, nhịn ăn để thanh lọc cơ thể, giảm cân sẽ khiến cho cơ thể không chỉ giảm khối mỡ mà còn giảm cả khối cơ và có thể cả khối xương. Cơ thể bị thiếu các vitamin và khoáng chất dẫn đến thiếu máu, loãng xương, sẽ mệt mỏi nhiều hơn.
“Muốn giảm cân phải giảm khẩu phần ăn hàng ngày bằng cách giảm năng lượng đưa vào. Tuy nhiên, năng lượng trong mỗi bữa ăn phải đảm bảo đủ chất đạm, các vitamin, khoáng chất, nước và chất xơ”, Tiến sĩ Hậu khuyên.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, về mặt dinh dưỡng, bà chưa bao giờ nghe thấy phương pháp nhịn ăn để giảm cân trong mấy chục năm trở lại đây.
Bác sĩ Hải , khi áp dụng bất cứ phương pháp giảm cân nào, mọi người cũng cần tìm hiểu kỹ. Cần khám sức khỏe để chắc chắn sức khỏe tốt, không bị các bệnh như áp huyết, thiếu máu.
BS Hải khuyến cáo, thay vì thanh lọc bằng cách nhịn ăn hoàn toàn, mọi người nên ăn một chế độ ăn “sạch”, tức là sử dụng thực phẩm sạch và cân đối các nhóm chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, quả chín, giảm lượng thịt.
Ngoài ra, đối với những người mắc bệnh viêm phổi cấp, bệnh ác tính về máu, thiếu máu, bệnh tim, suy nhược nặng,… Người có thể trạng gầy yếu, trẻ em đang lớn…tuyệt đối không nên áp dụng bất kỳ phương pháp giảm cân nào. Nếu người khỏe mạnh muốn giảm cân, chỉ nên áp dụng vào lúc công việc không quá nhiều và không có áp lực.
Theo DS Trần Văn Trễ – nguyên Trưởng phòng Dược liệu, Viện Y dược học dân tộc TP.HCM, loại thải các chất độc tồn đọng trong cơ thể là một cách trị bệnh theo Đông y.
Hai cơ quan rất quan trọng để bài tiết, loại thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể là ruột già (thải phân) và thận (thải nước tiểu); ngoài ra còn có các tuyến mồ hôi (thải mồ hôi) và phổi (thải khí carbonic và các chất độc khác qua đường thở). Nếu vì một nguyên do nào đó mà các cơ quan này suy yếu, không làm tròn nhiệm vụ, chất độc sẽ tồn đọng, gây độc, biểu hiện là da kém tươi nhuận, có thể có triệu chứng ngứa, thân mình nặng nề, mệt mỏi, ăn ngủ không ngon, sưng đau khớp, viêm gan…
Có cần hay không một chế độ nhịn ăn thanh lọc cơ thể
Lý thuyết "Nhịn ăn thanh lọc cơ thể có thể tẩy sạch các chất độc hại có thể gây ra một loạt bệnh như béo phì, mệt mỏi và đau đầu" nghe có vẻ hợp lý. Nhưng không có bằng chứng khoa học nào có thể chứng minh việc nhịn ăn này có thể "làm sạch" cơ thể và tẩy độc.
Cơ thể con người, đặc biệt là các bộ phận như thận, gan, phổi, ruột kết và da hoàn toàn có khả năng tự loại bỏ độc tố.
Điểm mấu chốt: Các chuyên gia dinh dưỡng đều đồng ý rằng nhịn ăn thanh lọc cơ thể là một phương pháp với nhiều nguy hiểm tiềm tàng và không có hiệu quả giảm cân đặc biệt. Thay vì nhịn ăn, hãy lựa chọn một kế hoạch ăn uống lành mạnh, có thể gắn bó lâu dài, cung cấp tối thiểu 1.200 calo mỗi ngày và bao gồm nhiều loại trái cây, rau, ngũ cốc, sữa ít chất béo, protein nạc và các chất béo lành mạnh kết hợp cùng các hoạt động thể chất thường xuyên.
Nếu bạn cảm thấy bài viết này không thuyết phục và vẫn kiên trì muốn thực hiện kế hoạch nhịn ăn giảm cân, thì hãy chắc rằng bạn sẽ tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe bản thân bạn.
>>> Xem thêm:
Lý do gia đình bạn nên ăn dưa vàng thường xuyên
Khám phá lợi ích của thực phẩm màu tím đối với sức khỏe
Của quý càng lớn, càng dễ bị "cắm sừng"
Tuệ Linh (th)