Một quản lý an toàn cho công trường xây dựng ở Queens cho biết, là một người đàn ông da đen, ông lo lắng về viễn cảnh bị cảnh sát chặn lại còn nhiều hơn việc bị nhiễm COVID-19.
Một sinh viên đã tốt nghiệp ở quận Bronx chưa tiêm phòng bày tỏ nỗi lo sợ vì luồng thông tin loại vaccine mà Chính phủ chỉ định cho người da đen và các khu dân cư nghèo hơn tương đối nguy hiểm và có khả năng gây ra các cục máu đông trong não.
Một nhà hoạt động dân quyền ở Bronx tỏ ra nghi ngại từ năm ngoái khi biết tin các chính trị gia ưu tiên các khu dân cư thiểu số trong chiến dịch tiêm chủng. "Từ khi nào nước Mỹ đưa những điều tốt đẹp đến cho người da đen đầu tiên?", nhà hoạt động Hawk Newsome, thủ lĩnh 44 tuổi của phong trào Black Lives Matter, người chưa tiêm phòng, đặt ra câu hỏi.
Cả ba trường hợp trên đều phản ánh một xu hướng đang trở thành mối quan tâm lớn đối với các chuyên gia sức khỏe cộng đồng: thanh niên da đen ở New York đặc biệt miễn cưỡng đối với việc tiêm vaccine, ngay cả khi biến thể Delta đang nhanh chóng lan rộng trong cộng đồng. Dữ liệu của thành phố cho thấy chỉ 28% người New York da đen từ 18 đến 44 tuổi được tiêm chủng đầy đủ, so với 48% người Latinh và 52% người da trắng trong cùng độ tuổi.
Khoảng cách tiêm chủng này đang nổi lên như một sự chênh lệch chủng tộc rõ rệt mới. Các nhà dịch tễ học cho biết họ dự đoán làn sóng thứ ba này sẽ ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến cộng đồng cư dân New York da đen.
Đây là một thất bại lớn về sức khỏe cộng đồng.
Tiến sĩ Dustin Duncan, nhà dịch tễ học và giáo sư Đại học Columbia
Trong các cuộc phỏng vấn, hàng chục người New York da đen khắp thành phố, từ vũ công đầy tham vọng ở khu dân cư Brownsville, bà mẹ trẻ có đứa con năm tuổi ở khu Far Rockaway, một giáo viên ở khu Canarsie, một nhà hoạt động Black Lives Matter ở Bronx và nhiều người khác, đã đưa ra một danh sách dài về lý do họ quyết định không chủng ngừa. Nhiều người cho rằng trong những thời điểm nhạy cảm này, họ không thể tin tưởng vào hệ thống chăm sóc sức khỏe của Chính phủ.
Thực tế là virus tấn công các khu dân cư da đen một cách nghiêm trọng trong đợt đầu tiên, khiến nhiều người cảnh giác hơn với việc tiêm chủng: Họ cảm thấy rằng bản thân đã sống sót sau khi trải qua những điều tồi tệ nhất và các cơ quan y tế đã không có động thái thiết thực nào để giúp đỡ họ.
Nhiều người da đen cho biết họ sẽ tiêm phòng nếu buộc phải làm như vậy.
Kaleshia Sostre, 27 tuổi đến từ khu dân cư Red Hook, Brooklyn, giảng viên cho các lớp nuôi dạy con cái cho các bà mẹ trẻ, cho biết cô sẽ tiêm nếu "không còn lựa chọn nào khác."
Tại Canarsie, Brooklyn, một sinh viên đại học 21 tuổi, Justin Mercado, cho biết thông báo gần đây của Thị trưởng Bill de Blasio rằng việc ăn uống trong nhà hàng cần phải có bằng chứng về việc tiêm phòng, đã khiến cậu cân nhắc đến việc đi tiêm.
 |
Các quan chức y tế đang cố gắng tiếp cận với những người trẻ da màu ở New York. (Ảnh: James Estrin) |
Trong nhiều tháng, thành phố đã tập trung tiêm chủng cho những người lớn tuổi có nguy cơ nhập viện và tử vong cao hơn. Gần đây, New York đã bắt đầu tiếp cận nhiều hơn với những người trẻ tuổi, cung cấp khoản thanh toán 100 đô la cho những liều đầu tiên, yêu cầu sinh viên tiêm phòng trước khi bắt đầu kỳ học, cũng như thúc giục các nhà tuyển dụng gây áp lực cho nhân viên của mình đi tiêm.
Chúng tôi đang tiếp tục ban hành nhiều biện pháp can thiệp và nhiều chiến lược hơn để hỗ trợ công cuộc tiêm chủng cho người dân New York.
Tiến sĩ Torian Easterling, Sở Y tế Thành phố New York
Trong các cuộc phỏng vấn, những người đàn ông và phụ nữ da đen nói rằng phần lớn sự không tin tưởng của họ về vaccine ngừa COVID-19 xuất phát từ trải nghiệm của chính họ về vấn nạn phân biệt chủng tộc.
Jayson Clemons, 41 tuổi, giám đốc an toàn công trường xây dựng từ Queens, nhún vai: "Tôi phải lo lắng về việc bị ốm khi đi ra ngoài, so với việc bị giết bởi một cảnh sát hay thứ gì đó tương tự?"
Sau nhiều năm phải vật lộn, cố gắng cẩn thận không cho cảnh sát lý do để bắt mình, ông từ chối bận tâm thêm tới COVID-19, viện dẫn lý do thà đặt niềm tin vào khẩu trang và nước rửa tay - những thứ đã giữ cho bản thân an toàn khi làm việc tại các công trường xây dựng trong suốt đại dịch - còn hơn là tin tưởng một loại vaccine mới mà chính phủ đang thúc đẩy mọi người sử dụng.
Một số phụ nữ da đen cho biết họ cần hỏi thêm những người xung quanh trước khi quyết định xem liệu vaccine được tiêm có an toàn hay không.
Jazmine Shavuo-Goodwin, 31 tuổi, cho biết: “Cần phải đề cao cảnh giác khi bạn là phụ nữ da màu”. Jazmine kể cô đã gặp phải sự phân biệt chủng tộc trong y tế khi các bác sĩ bác bỏ những vấn đề nghiêm trọng về dạ dày của cô.
Hiện Jazmine đang giúp quản lý các phòng khám nha khoa cho bệnh nhân Medicaid và theo học để trở thành một nhà trị liệu lâm sàng. Cả công việc và trường học của cô đều yêu cầu phải chủng ngừa coronavirus, nhưng cô vẫn chưa tiêm. “Tôi đã nghiên cứu rất nhiều để tìm kiếm lý do khiến bản thân có thể tự tin và thoải mái khi tiêm vaccine, nhưng thành thật mà nói thì tôi chưa thấy”.
Tất cả ba loại vaccine đang được sử dụng ở Hoa Kỳ đã nhận được sự cho phép khẩn cấp từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm. Ít nhất một trong các loại vaccine dự kiến sẽ được phê duyệt đầy đủ vào mùa thu.
Khi chiến dịch tiêm chủng bắt đầu vào năm ngoái, Thị trưởng Blasio cho biết ông dự định ưu tiên các khu dân cư da đen và Latinh bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong đợt sóng ban đầu tàn khốc.
Hơn một phần ba người New York da đen và gốc Tây Ban Nha có thể đã bị nhiễm trong đợt ban đầu đó, gấp đôi tỷ lệ lây nhiễm của cư dân da trắng. Và những người trong hai nhóm này tử vong với tỷ lệ tăng cao, một phần vì tỷ lệ mắc các bệnh cơ bản cao hơn, nhưng cũng vì một số bệnh viện trong khu vực lân cận của họ nhanh chóng bị quá tải.
Sự ngờ vực đối với vaccine cũng được củng cố bởi những bất công trong hiện tại.
Một số nỗi sợ hãi về vaccine đã hình thành từ nhiều thế kỷ trước, trải qua lịch sử lâu dài của quốc gia về thử nghiệm y tế trên những người nô lệ da đen và sau đó là công dân da đen. Trong các cuộc phỏng vấn, một số người da đen ở New York đã đề cập đến thí nghiệm bệnh giang mai Tuskegee kéo dài hàng thập kỷ của Chính phủ - trong đó các bác sĩ từ chối điều trị cho những người đàn ông da đen mắc bệnh giang mai.
Trong các cuộc phỏng vấn, một số người New York da đen đã tự hỏi làm thế nào vaccine COVID-19 có thể xuất hiện nhanh chóng như vậy, trong khi kịch bản tương tự không diễn ra như vaccine cho căn bệnh thế kỷ HIV, vốn cũng đã và đang gây ra ảnh hưởng không nhỏ đối với cộng đồng người Mỹ da đen.
Một số người trả lời phỏng vấn đã mô tả trải nghiệm của chính họ khi sống trong các dự án nhà ở công xuống cấp hoặc với hệ thống tư pháp hình sự khiến họ nghi ngờ rằng họ có thể tin tưởng vào Chính phủ.
Một trong ba loại vaccine - Johnson & Johnson với chỉ định tiêm một mũi - đã được dùng cho các cộng đồng da đen và Latinh, cùng một số nơi khác. Không giống như yêu cầu tiêm hai mũi đối với vaccine Moderna và Pfizer, và ít yêu cầu về bảo quản lạnh hơn. Nhưng vào tháng 4, Chính phủ liên bang đã ra lệnh đình chỉ ngắn hạn vaccine Johnson & Johnson sau khi chiến dịch tiêm vaccine này ghi nhận các trường hợp gây đông máu trong não một số phụ nữ. Shavuo-Goodwin cho biết: “Điều này tiếp tục làm tôi do dự. Dường như cuộc sống của người da đen không quan trọng." Cô cho rằng việc tiêm loại vaccine này cho người da đen không khác gì câu chuyện về việc thử nghiệm đặc trị giang mai trên người da đen từ xa xưa.
Nỗi sợ hãi được lặp lại từ cuộc phỏng vấn này đến cuộc phỏng vấn khác, từ Bronx đến Nam Brooklyn, khi nhiều người Da đen ở New York cho biết việc Johnson & Johnson bị đình chỉ khiến họ lo lắng hơn rằng loại vaccine không an toàn, không được kiểm tra đầy đủ thì sẽ chuyển đến các khu dân cư da đen.
Dù vậy, sau một thời gian ngắn tạm dừng, CDC coi vaccine Johnson & Johnson là an toàn để sử dụng. Vì vaccine được triển khai theo nhóm tuổi, nhiều thanh niên hiện đang phải đối mặt với câu hỏi liệu có nên tiêm phòng như một lựa chọn cá nhân, thay vì là một quyết định của gia đình họ.
 |
Ikim Powell cho biết mẹ cậu đã được tiêm phòng, nhưng cậu thì chưa. (Ảnh: James Estrin) |
Ikim Powell, 26 tuổi, làm việc cho một tổ chức phi lợi nhuận, nói rằng thành viên dễ bị tổn thương nhất trong gia đình - mẹ cậu - đã được tiêm phòng. “Bà bị suy giảm miễn dịch và mắc COPD (một nhóm các tình trạng bao gồm viêm phế quản mạn tính và khí phế thủng), tiểu đường, và đã sống sót sau chứng phình động mạch và đột quỵ”. Dù người mẹ đã được tiêm phòng, nhưng Ikim vẫn chưa tìm thấy lý do đủ thuyết phục khiến bản thân tham gia vào chiến dịch tiêm chủng này.
