Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, hiện nay Việt Nam có gần 14.000 người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV, đạt khoảng 70% người nhiễm HIV được phát hiện. Trong đó tỷ lệ bệnh nhân đạt tải lương virus dưới ngưỡng ức chế và hầu như không có khả năng lây nhiễm cho người khác theo con đường quan hệ tình dục lên đến hơn 95%. Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu cuối năm 2019 sẽ có trên 40.000 bệnh nhân được nhận thuốc ARV qua BHYT và tiếp tục tăng nhanh trong năm 2020.
Thời gian qua, khi nguồn viện trợ thuốc ARV bị cắt giảm, để thực hiện chủ trương sử dụng nguồn BHYT thanh toán thuốc kháng virus ARV cho người nhiễm HIV, Bộ Y tế đã phối hợp với BHXH Việt Nam và các địa phương khẩn trương chuyển đổi điều trị ARV từ nguồn viện trợ sang BHYT bằng nhiều giải pháp như: Ban hành các văn bản pháp quy; kiện toàn các cơ sở điều trị, mở rộng tỷ lệ người có HIV tham gia BHYT; đấu thầu thuốc tập trung mua thuốc ARV sử dụng nguồn quỹ BHYT và hoàn thiện các hướng dẫn quản lý, sử dụng và thành quyết toán thuốc ARV nguồn quỹ BHYT…
Bộ Y tế đang phối hợp với BHXH Việt Nam xây dựng cơ sở dữ liệu bệnh nhân điều trị ARV phục vụ cho việc theo dõi thanh toán thuốc ARV nguồn BHYT và thiết lập hệ thống thông tin quản lý đến từng bệnh nhân tham gia điều trị ARV để tránh tình trạng nhận thuốc nhiều nguồn.
Theo TS Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS, việc sử dụng BHYT đối với người nhiễm HIV có ý nghĩa quan trọng bởi vì người nhiễm HIV phải điều trị bằng thuốc kháng virus liên tục, suốt đời. Bên cạnh đó, họ còn hay bị mắc các nhiễm trùng cơ hội hoặc mắc bệnh tật. Chi phí điều trị HIV/AIDS bao gồm thuốc ARV, các xét nghiệm CD4, tải lượng virus, các xét nghiệm chức năng gan, thận... Số tiền mua thẻ BHYT nhỏ hơn nhiều so với số tiền họ được hưởng khi điều trị HIV/AIDS. Tham gia BHYT đặc biệt có ý nghĩa giảm gánh nặng tài chính với người nhiễm HIV.
Đến nay, tỷ lệ bệnh nhân điều trị ARV có thẻ BHYT tăng lên nhanh chóng từ 30% (2015) lên 90%. Nhiều tỉnh, TP đạt 100% bệnh nhân đang điều trị ARV có thẻ BHYT. Tuy nhiên, khó khăn khi thực hiện chi trả BHYT cho thuốc ARV hiện nay là đồng chi trả do người nhiễm HIV còn khó khăn. Để khắc phục điều này, Thủ tướng Chính phủ đã quy định các địa phương đảm bảo các nguồn ngân sách cho hỗ trợ phần cùng chi trả thuốc ARV.
Hiện nay đã có 35/63 tỉnh, TP được cấp thẩm quyền phê duyệt kế hoạch hỗ trợ mua thẻ (gần 30.000 thẻ đã được mua và cấp cho người nhiễm HIV). 18/63 tỉnh, TP phê duyệt ngân sách cho hỗ trợ đồng chi trả thuốc ARV...
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến kêu gọi những người không may bị nhiễm HIV hãy tham gia BHYT và tuân thủ phác đồ điều trị ARV theo hướng dẫn của thầy thuốc; các địa phương bố trí kinh phí để thực hiện mục tiêu 100% người nhiễm HIV có thẻ BHYT và hỗ trợ chi trả thuốc ARV BHYT; các cơ sở điều trị tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người bệnh HIV/AIDS được khám chữa bệnh với chất lượng cao, ân cần, niềm nở, tránh kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV, đảm bảo bí mật thông tin cho người bệnh.
