Có ngày chỉ nổ một cuốc xe
Trước khi thực hiện chuyến đi, anh H. kể rằng bản thân bắt đầu tham gia giới taxi công nghệ từ tháng 9/2016 thông qua giới thiệu của bạn bè. Cũng như các anh em khác, anh vay tiền mua xe chạy Grab. Thời gian đầu, thu nhập từ taxi công nghệ rất ổn, khoảng 40-50 triệu đồng/tháng. Sau khi trừ hết chi phí anh còn dư hơn 20 triệu. Chỉ sau khoảng một năm chạy xe, anh đã trả xong khoản vay 200 triệu đồng trước đó.
“Nếu như ở thời điểm này thì phải mất 2-3 năm mới trả hết nợ”, anh H. nói và khẳng định hiện tại tỷ lệ nổ cuốc của Grabcar giảm khoảng 50% so với trước, theo đó thu nhập cũng giảm tương tự. Theo anh H., hiện nay anh chạy mỗi ngày từ 8 - 10 tiếng thì “nổ” trung bình khoảng 10 cuốc xe, tức một giờ đồng hồ mới có một cuốc. Các cuốc thường là chặn ngắn, khoảng 50.000 - 60.000 đồng/cuốc thì doanh thu mỗi ngày chỉ từ 500.000 - 600.000 đồng, so với trước là 1 triệu - 1.2 triệu đồng.
Nói rồi anh đưa ra lịch sử thanh toán trong hai ngày gần nhất là 11/1 với 547.000 đồng và 12/1 là 331.000 đồng. Tổng cộng hai ngày chạy xe chỉ 878.000 đồng, chưa khấu trừ mức chia lợi nhuận cho hãng và thuế. Để làm rõ hơn, anh H. đưa ra một phép tính cơ bản. Nếu doanh thu một ngày là 500.000 đồng thì tiền xăng khoảng 100.000 đồng, tiền ăn uống trong ngày khoảng 100.000 đồng, khấu trừ gần 33% cho Grab (bao gồm tỷ lệ phân chia lợi nhuận và thuế) là 165.000 đồng, không tính chi phí hao mòn và phát sinh thì chỉ dư được 135.000 đồng.
Tổng cộng hai ngày chạy xe của anh H. chỉ hơn 878.000 đồng, chưa khấu trừ mức chia lợi nhuận cho hãng và thuế. |
“Khoảng vài tuần trước, mình nhận một cuốc xe từ Nhà Bè đi sân bay Tân Sơn Nhất với giá 160.000 đồng cho quãng đường khoảng 16km. Mình chạy hơn 60 phút mới tới nơi vì đường kẹt xe. Sau khi trả khách, mình đậu lại chờ mãi 4 - 5 tiếng đồng hồ không phát sinh cuốc xe nào nên hết kiên nhẫn, nổ máy quay về lại Nhà Bè. Cuốc xe này coi như không có lời”, anh H. kể lại với giọng rất bức xúc.
Ngày 13/1, anh H. cho biết hệ thống chỉ phát hai cuốc xe với tổng doanh thu 144.000 đồng sau 7 giờ đồng hồ mở ứng dụng. Đến 15 giờ cùng ngày, anh chán nản cùng cực nên chạy xe về nhà nghỉ ngơi.
“Cày” 16 - 17 tiếng mới mong có dư
Lời phàn nàn của anh H. được tiếp tục bởi một người đồng nghiệp 54 tuổi. Ông L.V.V vừa làm tài xế cho một doanh nghiệp vừa phải gồng mình chạy taxi công nghệ để trả nợ ngân hàng 13 triệu đồng mỗi tháng sau khi vay 600 triệu mua chiếc Outlander vào tháng 9/2019 với giá 900 triệu đồng, thời hạn trả trong vòng 7 năm.
Ông V. cho biết bản thân có tuổi, không có sức khoẻ như thanh niên nên mỗi ngày chỉ có thể chạy Grabcar khoảng 8 - 10 tiếng. Mấy tháng qua, mỗi ngày ông chỉ nhận được từ 6 - 9 cuốc xe. Doanh thu ngày đông khách tầm hơn một triệu đồng, ngày vắng chừng năm sáu trăm nghìn. Sau khi khấu trừ cho hãng, trừ tiền xăng, hao mòn... thì mỗi tháng ông chỉ dư năm sáu triệu đồng, cộng với khoảng lương từ công việc tài xế cho doanh nghiệp là vừa đủ trả nợ ngân hàng. Chi tiêu trong gia đình và tiền thuốc men cho vợ đang bị tai biến đều phụ thuộc hết vào tiệm sửa xe máy nhỏ của người con trai út.
“Tui làm nghề tài xế 17 năm rồi. Nghe người ta đồn chạy xe công nghệ nhiều tiền lắm nên vay ngân hàng mua xe để chạy. Giờ lỡ rồi phải theo không dám bỏ. Tháng nào thiếu tiền thì mượn thêm trả ngân hàng chứ không sẽ thành nợ xấu”, ông V. giải thích.
Trung bình một ngày tài xế xe công nghệ phải ôm vô lăng 16 - 17 tiếng mỗi ngày mới đủ chỉ tiêu hạng Bạch Kim để nhận ưu đãi phát cuốc xe. |
Cả ông V. và anh H. đều nhận định rằng, để có dư, các tài xế lỡ vay tiền mua ô tô chạy taxi công nghệ phải “cày” khoảng 16 - 17 tiếng mỗi ngày. Bởi hiện tại, các chính sách về việc ưu tiên phát cuốc đã được thay đổi rất nhiều so với trước. Theo đó, tỷ lệ phát cuốc sẽ cao dần theo xếp hạng của đối tác tài xế, từ hạng thấp nhất là Thành viên thông thường đến hạng Bạch Kim.
“Tỷ lệ phát cuốc sẽ ưu tiên cho hạng Bạch Kim - là những tài xế đạt tối thiểu 400 cuốc xe ở tháng trước đó. Những tài xế dù khoẻ đến mấy cũng chỉ chạy khoảng 6 ngày/tuần, tức 24 ngày/tháng. Như vậy, để leo lên hạng Bạch Kim và nhận được ưu đãi tỷ lệ phát cuốc, mỗi ngày tài xế phải hoàn thành hơn 16 - 17 cuốc xe. Và như đã nói ở trên, trung bình một tiếng sẽ nổ một cuốc, thì tài xế phải làm việc 16 - 17 tiếng mỗi ngày mới đủ chỉ tiêu. Còn những hạng khác, yêu cầu thấp hơn thì đồng nghĩa với tỷ lệ phát cuốc thấp hơn, thu nhập thấp hơn. Ngoài ra còn hai điều kiện khác không dễ đạt được để có hạng Bạch Kim là tỷ lệ huỷ chuyến dưới 10% và điểm đánh giá sao từ 4.9 trở lên (cao nhất 5 sao)”, anh H. phân tích.
Ông V. tiếp lời: “Ai có sẵn xe, thời gian rảnh lấy ra chạy thì còn có dư chút ít, chứ vay ngân hàng để chạy taxi công nghệ thì biết khi nào mới trả nợ xong”.
Giám đốc chạy Be cũng “thấm đòn”
Trên chuyến xe Becar từ trung tâm Q.1 đi huyện Bình Chánh đầu giờ chiều ngày 14/1 với giá 107.000 đồng, anh N.V.Tr. cho biết từ sáng đến giờ chỉ mới được ba cuốc xe, doanh thu chưa đến 500.000 đồng. Anh hy vọng đến cuối ngày sẽ có khoảng 8 - 10 chuyến để dư một ít.
Hoá đơn chuyến xe Becar từ trung tâm Q.1 đi huyện Bình Chánh với giá 107.000 đồng. |
Anh Tr. có 2 bằng kỹ sư. Sau nhiều năm kinh qua nhiều vị trí từ nhân viên đến quản lý trong các công ty xây dựng và môi trường, anh quyết định thành lập công ty gia đình để tự chủ về tài chính và thời gian. Năm 2020, tình hình dịch bệnh Covid-19 khiến công ty gặp nhiều khó khăn, cả năm chỉ ký được một hợp đồng hơn trăm triệu. Công việc những ngày cuối năm không trôi chảy, anh định bụng tìm thêm việc làm thời vụ để kiếm tiền chi tiêu mùa tết, qua năm sẽ tính tiếp.
Anh đến thẳng cửa hàng ô tô tìm mua chiếc 7 chỗ hãng Suzuki với giá lăn bánh gần 650 triệu đồng, 70% số tiền này anh vay ngân hàng. Có xe, anh tạm gác lại công việc ở công ty để đăng ký chạy Grabcar nhưng không được duyệt. Anh mang hồ sơ sang đăng ký gia nhập đội ngũ của Be. Tính đến thời điểm cuối tháng 1/2021, kinh nghiệm lái xe taxi công nghệ của anh Tr. chỉ mới vài tháng.
“Mỗi ngày mình chạy khoảng 10 tiếng thì thu nhập trung bình tầm một triệu. Sau khi trừ hết chi phí thì đâu đó còn dư khoảng 400.000 đồng, một tháng là 12 triệu. Mình trả nợ ngân hàng hết 10 triệu, còn dư 2 triệu. Mình tính đăng ký thêm Vato vì nghe nói ở các quận 11, quận 6 và Bình Tân cũng có nhiều khách đi hãng này nên thử xem sao. Giờ dịch nên công ty không làm ăn được, tính chạy xe công nghệ kiếm chút đỉnh, mà chạy rồi mới thấy khó ăn quá”, anh Tr. vừa cười vừa nói.
Anh Tr. cũng không ngại ngần chia sẻ dự định qua Tết sẽ tập trung cho công việc chính ở công ty, thời gian rảnh chạy xe công nghệ kiếm thêm chứ không thể phụ thuộc vào nghề này được!
Tên nhân vật được viết tắt theo yêu cầu!
Vỡ mộng tài xế xe công nghệ - Bài 3: Khoá ứng dụng, khoá cả đường mưu sinh