Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ”

(Ngày Nay) - “Giấc mơ rực rỡ” là tên triển lãm của họa sĩ Khổng Đỗ Duy vừa khai mạc tối qua 3/1/2025 tại Huyen Art House, 8A Đặng Tất, Q.1, TP.HCM. Đây là triển lãm cá nhân lần thứ hai của họa sĩ trẻ sinh năm 1987 quê Vĩnh Phúc, trưng bày hơn 20 tác phẩm được anh vẽ trong hơn một năm qua.
Tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ"
Tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ"

Nhà nghiên cứu mỹ thuật Lý Đợi, giám tuyển tranh cho triển lãm “Giấc mơ rực rỡ”, cho rằng: “Trong cấu trúc nội thất truyền thống của nhiều gia đình người Việt xưa, từ trung lưu, trí thức, văn nghệ sĩ cho đến quan lại, thượng lưu, thì dịp tết đến xuân về, quan niệm “nhất chữ, nhị tranh, tam sành, tứ mộc/tứ kiểng” càng được chú trọng hơn về mặt thẩm mỹ. Nhưng trong bộ tứ thẩm mỹ này, nhất và nhị thường ít tính bền vững, do tuổi thọ của vật liệu giấy, còn tam và tứ thì có tính trường tồn hơn. Người Việt xưa sống nương theo hoàn cảnh, “Thu ăn măng trúc, đông ăn giá/ Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao” (Nguyễn Bỉnh Khiêm), nên biết trân trọng, đề cao cả những điều mong manh, trừu tượng, đề cao những cái thuộc về tín lý, tinh thần”.

Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 1

Họa sĩ Khổng Đỗ Duy (1987) sinh ra và lớn lên tại Vĩnh Phúc, năm 2010 tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương, anh làm công tác giảng dạy tại trường Văn hóa Nghệ thuật Vĩnh Phúc đến năm 2015 thì chuyển sang sáng tác chuyên nghiệp tự do

“Đời sống người Việt ngày nay có nhiều đổi khác, bộ tứ thẩm mỹ này thay đổi theo, cũng là lẽ thường tình. Nhưng trong đời sống thì vẫn còn phảng phất đây đó các vết tích, đôi khi như một hoài niệm, đôi khi như một giấc mơ, sự trân quý. Mà với Khổng Đỗ Duy, đó là một giấc mơ rực rỡ, có cả tính cổ tích, lẽ nhiệm màu và cả sự tiếc nuối. Tác phẩm của Khổng Đỗ Duy lấy cảm hứng từ văn hóa truyền thống, từ di sản dân gian và sự hoài niệm, trong đó có cả bộ tứ thẩm mỹ như đã nêu. Nhưng Duy không cố giữ hoặc rập khuôn truyền thống, mà kết hợp, pha trộn, biến thiên giữa truyền thống và hiện đại. Vẻ đẹp của tác phẩm dựa trên sự cân đối, sáng sủa từ ý tưởng, tạo hình, màu sắc… cho đến bề mặt tranh chỉn chu, ý tưởng và cảm xúc mạch lạc. Đôi khi Duy khai thác các vẻ đẹp từ di sản, đôi khi là các hoa văn cổ hoặc nếp sống xưa đang bị phai mờ trong đời sống hiện nay. Đôi khi là một ước lệ-tượng trưng về thời gian, về truyền thống, về đổi thay. Nhưng tất cả được bố cục một cách thống nhất, hài hòa, có hoài niệm và có tươi mới, có quy củ và có phá cách, có tiếc nuối và có lạc quan”, theo Lý Đợi.

Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 2

Tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ"

Còn họa sĩ Trần Vĩnh Thịnh, chia sẻ: “Nghe tin “ Duy tre” lại bày biện triển lãm, lần này tôi là người may mắn được hoạ sĩ cho xem tranh trước, nên tôi có nhiều cảm xúc dạt dào trước loạt tranh mới của anh mà có đôi dòng về Khổng Đỗ Duy. Tôi biết Khổng Đỗ Duy cũng hơn mười năm trước, cái thời Duy vẽ về tre rất hay nên mới có biệt hiệu “Duy tre”, những loạt tranh hồi ấy có vẻ đẹp mạnh mẽ, nội lực sung mãn của sức trẻ, nét cọ dạt dào dứt khoát trong mỗi đường nhấn nhá, tút tát của bức tranh, đến nay tôi vẫn còn lưu lại nhiều hình tranh của Duy về chủ đề tre hồi ấy”.

Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 3

Tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ"

“Xem tranh của Duy, cho ta cảm nhận nơi đây là không gian của bốn mùa rất nông thôn Việt, những cành hoa lê hoa mận, những cành lựu cành đào, những sen của mùa hạ, cúc mùa thu, trúc mùa đông, được vươn cành trái lộc đủ đầy xum xuê suốt trong bốn mùa, những hoa lá sung mãn, xanh mướt với màu sắc đậm tính dân gian rất tết, rất cổ truyền. Nếu như ai ở xa quê hương, khi xem tranh của Duy sẽ trỗi lên một nỗi khắc khoải nhớ về quê hương, một quê hương thuần Việt đặc trưng trong tranh, bàn bạc những hoài niệm, những nỗi niềm ấu thơ, là những kỷ niệm đẹp đẽ được cất giấu đâu đó, nay lại ùa về, làm cho cảm xúc lâng lâng với một tâm tưởng vừa hân hoan vừa bồi hồi xúc động khó tả, ở đó sẽ có tất cả những kỷ niệm mà ai cũng đã đi qua, ai cũng đã từng nếm qua những hương vị tết xa xưa, tết thời bao cấp. Đây bình vôi của bà, kia là chậu mặc lan của ông, cái chạn bếp của mẹ, cái lồng chim của bố, con hạc giấy của con, và giấc mơ của em, tất cả đã đủ đầy trong tranh, những nét thuần Việt từ dân dã đến sang trọng trong mỗi tác phẩm”, họa sĩ Trần Vĩnh Thịnh, nhận xét.

Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 4

Tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ"

Triển lãm “Giấc mơ rực rỡ” của Khổng Đỗ Duy đến ngày 12/1/2025, vào cửa tự do.

Một số tác phẩm trong "Giấc mơ rực rỡ" lấy cảm hứng từ di sản dân gian:

Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 5
Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 6
Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 7
Cảm hứng từ di sản dân gian trong “giấc mơ rực rỡ” ảnh 8
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
(Ngày Nay) - Sáng 24/12, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an thành phố Hà Nội) tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật đối với các cơ sở kinh doanh pháo hoa của Bộ Quốc phòng trên địa bàn. Đây là chương trình nằm trong kế hoạch cao điểm tuyên truyền, vận động, thu hồi và phòng ngừa vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán 2026.
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
(Ngày Nay) - Làng Hữu nghị Việt Nam được biết đến là nơi cưu mang những nạn nhân chất độc da cam. Ở đó, suốt 13 năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Loan đã kiên nhẫn gieo từng con chữ, từng kỹ năng sống và từng niềm hy vọng cho những đứa trẻ mang nhiều khiếm khuyết nhưng luôn khao khát được lớn lên như bao người khác.
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
(Ngày Nay) - Từ năm 2026, Chính phủ chính thức đưa vắc xin HPV vào chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra không chỉ là câu chuyện của nữ giới còn là mối quan tâm chung của cả cộng đồng. Tuy nhiên, trên thực tế, nam giới - nhóm đối tượng cũng chịu nhiều nguy cơ từ HPV - vẫn đang đứng ngoài các chiến lược truyền thông và phòng bệnh.