Webb khám phá ra những điều chưa từng biết về vệ tinh Charon

(Ngày Nay) - Các quan sát mới từ Kính viễn vọng Không gian James Webb đã giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về thành phần và sự tiến hóa của mặt trăng Charon, vệ tinh lớn nhất quay quanh các hành tinh lùn trong Hệ Mặt Trời.
Hình ảnh vệ tinh Charon. Ảnh: NASA.
Hình ảnh vệ tinh Charon. Ảnh: NASA.

Lần đầu tiên, theo báo cáo của các nhà nghiên cứu vào ngày 01/10/2024, kính viễn vọng Webb đã phát hiện carbon dioxide (CO2) và hydro peroxide (H2O2), cả hai đều tồn tại dưới dạng băng, trên bề mặt Charon, một vật thể hình cầu có đường kính khoảng 750 dặm (1.200 km). Những phát hiện mới này bổ sung vào danh sách các hợp chất băng nước, hợp chất chứa amoniac (NH3) và vật liệu hữu cơ đã được ghi nhận trước đó trên bề mặt của Charon.

Charon, được phát hiện vào năm 1978, là vệ tinh lớn nhất so với hành tinh mà nó quay quanh trong Hệ Mặt Trời. Với đường kính bằng khoảng 1/2 và khối lượng bằng 1/8 của hành tinh lùn Pluto (sao Diêm Vương), Charon nằm trong vùng lạnh giá ở rìa ngoài của Hệ Mặt Trời, được gọi là vành đai Kuiper, xa hơn so với hành tinh xa nhất là sao Hải Vương.

Khoảng cách giữa Charon và sao Diêm Vương (Pluto) dài khoảng 12.200 dặm (19.640 km), trong khi khoảng cách trung bình giữa Trái đất và Mặt trăng là 238.855 dặm (384.400 km).

Phần lớn bề mặt của Charon có màu xám, với các vùng màu nâu đỏ ở các cực do vật liệu hữu cơ tạo thành.

Những quan sát từ Webb đã bổ sung thêm vào dữ liệu thu được từ New Horizons của NASA khi tàu thăm dò này bay qua Charon trong chuyến thám hiểm hệ sao Diêm Vương vào năm 2015. Nghiên cứu mới đã tận dụng khả năng của Webb từ kính viễn vọng được hoạt động vào năm 2021 và sẽ bắt đầu thu thập dữ liệu vào năm sau, để quan sát dải bước sóng rộng hơn so với trước đây.

Các nhà nghiên cứu cho biết, sự hiện diện của H2O2 cho thấy quá trình bức xạ mà Charon đã trải qua theo thời gian, trong khi CO2 có thể là thành phần nguyên thuỷ từ khi mặt trăng này hình thành cách đây khoảng 4,5 tỷ năm.

Hydro peroxide hình thành khi băng nước trên bề mặt Charon bị biến đổi hóa học bởi tia cực tím từ Mặt Trời và các hạt năng lượng từ gió Mặt Trời cũng như các bức xạ vũ trụ từ thiên hà.

Các nhà nghiên cứu cho biết CO2 được phát hiện bởi Webb có thể đã bị chôn vùi dưới bề mặt và lộ ra qua các vụ va chạm trên Charon. CO2 có khả năng là một phần của vật liệu nguyên thuỷ đã tạo nên sự hình thành căn nguyên của Charon và sao Diêm Vương. Việc phát hiện CO2 đã gây bất ngờ khi trước đó không phát hiện được bất kỳ dấu vết nào của nó.

Những quan sát mới về Charon giúp vẽ nên một bức tranh rộng lớn hơn về các thiên thể trong Hệ Mặt Trời. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một thiết bị của Webb gọi là Máy quang phổ cận hồng ngoại để thực hiện 4 quan sát vào năm 2022 và 2023, bao quát toàn bộ bán cầu Bắc của Charon.

Theo Reuters
Đầu tư 88.635 tỷ đồng chăm sóc sức khỏe người dân, nâng cao chất lượng dân số
Đầu tư 88.635 tỷ đồng chăm sóc sức khỏe người dân, nâng cao chất lượng dân số
(Ngày Nay) - Tại Nghị quyết số 262/2025/QH15 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035 đã được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ký chứng thực, Quốc hội quyết nghị tổng nguồn vốn thực hiện giai đoạn 2026 - 2030 là 88.635 tỷ đồng.
 Người nối dài dòng chảy di sản trên giấy điệp
Người nối dài dòng chảy di sản trên giấy điệp
(Ngày Nay) - Sinh ra và lớn lên trong gia đình làm tranh dân gian Đông Hồ tại Thuận Thành, Bắc Ninh, Nguyễn Hữu Đạo là nghệ nhân trẻ nhất của làng tranh. Từ những bản khắc cổ và nền giấy điệp truyền thống, anh đã bền bỉ nối dài dòng chảy di sản, gìn giữ tinh hoa cha ông bằng tinh thần sáng tạo của thế hệ trẻ.
Phát hiện mới mở ra tiềm năng chế tạo vật liệu thông minh và robot siêu nhỏ
Phát hiện mới mở ra tiềm năng chế tạo vật liệu thông minh và robot siêu nhỏ
(Ngày Nay) - Một nghiên cứu mới của Đại học Tel Aviv (Israel) cho thấy các hạt quay theo hai chiều ngược nhau trong môi trường chất lỏng có thể tự kết nối thành những chuỗi dài giống như polyme và đặc biệt là có khả năng tự di chuyển, tương tác và sắp xếp lại cấu trúc - giống cách các hệ thống sống hình thành và tự tổ chức trong tự nhiên.
Huấn luyện viên Mai Đức Chung tiếp tục dẫn dắt đội tuyển nữ Việt Nam.
Huấn luyện viên Mai Đức Chung tiếp tục dẫn dắt đội tuyển nữ Việt Nam
(Ngày Nay) - Theo thông tin từ Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), quyết định trên được đưa ra trên cơ sở thống nhất cao giữa Liên đoàn và Huấn luyện viên Mai Đức Chung, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn về sự ổn định, kế thừa và tính liên tục trong công tác huấn luyện, đặc biệt trong bối cảnh đội tuyển nữ quốc gia sẽ bước vào Vòng chung kết châu Á 2026 diễn ra đầu tháng 3/2026.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo
Hoàn thiện cơ chế EPR thúc đẩy tái chế trong nước
(Ngày Nay) - Việc triển khai EPR sẽ hướng các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng tiếp cận các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường, thông qua sự tham gia trực tiếp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Quang cảnh diễn đàn
Gỡ rào cản cơ chế để tín dụng xanh "tăng tốc"
(Ngày Nay) - Trong tổng dư nợ toàn nền kinh tế Việt Nam hiện khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới chỉ đạt khoảng 750.000 tỷ đồng đến dưới 1 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn. Đặc biệt, một trong những rào cản lớn là đặc thù nguồn vốn.
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.