Ngày 3/8, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức Hội thảo tham vấn Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi).
Hội thảo là dịp để các chuyên gia, nhà khoa học trong nước, quốc tế; lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, ngành liên quan ở các tỉnh, thành phố phía Nam trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến hướng tới Bảo hiểm Xã hội đa tầng và bao phủ.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Bá Hoan nhấn mạnh mục tiêu sửa đổi Luật Bảo hiểm Xã hội lần này nhằm bảo đảm an sinh xã hội của người dân dựa trên quyền con người theo quy định của Hiến pháp, thể chế hóa các nội dung trong Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Trung ương về cải cách chính sách Bảo hiểm Xã hội.
Đồng thời, sửa đổi căn bản các vướng mắc, bất cập từ thực tiễn thi hành Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2014 và Nghị quyết số 93/2015/QH13 của Quốc hội về việc thực hiện chính sách hưởng Bảo hiểm Xã hội một lần đối với người lao động; mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích, tạo sự hấp dẫn để thu hút người lao động tham gia Bảo hiểm Xã hội.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Bá Hoan, đây là dự án Luật có tác động rộng lớn, nhận được sự quan tâm của đông đảo người dân và doanh nghiệp. “Việc Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức Hội thảo tham vấn về dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) là hoạt động quan trọng, có ý nghĩa, hướng đến mở rộng diện bao phủ Bảo hiểm Xã hội và xây dựng hệ thống Bảo hiểm Xã hội đa tầng tại Việt Nam.”
Trên cơ sở các nhóm chính sách được Chính phủ, Quốc hội thông qua, dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) cụ thể hóa 11 nội dung lớn bao gồm bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống Bảo hiểm Xã hội đa tầng, bổ sung quy định liên kết tầng cho người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ thời gian đóng Bảo hiểm Xã hội để được hưởng lương hưu, cũng chưa đủ tuổi để hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng.
Mở rộng đối tượng tham gia Bảo hiểm Xã hội bắt buộc như hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh), người lao động làm việc không trọn thời gian, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố.
Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) cũng bổ sung quyền lợi các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; bổ sung chế độ thai sản vào chính sách Bảo hiểm Xã hội tự nguyện; giảm điều kiện về số năm đóng Bảo hiểm Xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu hàng tháng, từ 20 năm xuống 15 năm.
Tại Hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Xã hội Nguyễn Duy Cường cho biết Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) lần này được sửa đổi theo hướng đa dạng, linh hoạt, đa tầng, hiện đại, hội nhập quốc tế, bao phủ Bảo hiểm Xã hội toàn bộ lực lượng lao động; đảm bảo tính hợp hiến; đồng bộ, thống nhất, có tính khả thi, phù hợp tiêu chuẩn quốc tế và đảm bảo yếu tố bình đẳng giới.
Đặc biệt, quy định hưởng Bảo hiểm Xã hội 1 lần có nhiều sửa đổi, bổ sung theo hướng gia tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận Bảo hiểm Xã hội 1 lần; Bổ sung quy định quản lý thu, đóng Bảo hiểm Xã hội nhằm xử lý tình trạng trốn đóng Bảo hiểm Xã hội.
Trên cơ sở Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) hướng tới hiện thực hóa xây dựng hệ thống an sinh xã hội đa tầng, ông André Gama, chuyên gia Tổ chức Lao động Quốc tế tại Việt Nam (ILO) cho rằng, cần kết hợp giữa Bảo hiểm Xã hộido người lao động đóng góp và phần hưu trí xã hội do Nhà nước chi trả.
Những người tham gia Bảo hiểm Xã hội sẽ được hưởng quyền lợi cao hơn những người không tham gia; những người đóng nhiều hơn, thời gian đóng dài hơn sẽ được mức hưởng cao hơn những người đóng ít hơn và thời gian ngắn hơn.
Theo ông André Gama, Việt Nam cần mở rộng diện bao phủ pháp lý của hệ thống Bảo hiểm Xã hội bắt buộc, tăng cường các chính sách khuyến khích tài chính; tăng mức hưởng với các chế độ hiện có, đưa thêm vào các chế độ mới; đồng thời có chính sách hỗ trợ phần đóng Bảo hiểm Xã hội cho một nhóm người lao động có khả năng đóng một phần nhưng không phải toàn bộ phần đóng Bảo hiểm Xã hội; cải thiện mức hưởng lương hưu trí, đảm bảo mức lương hưu đáp ứng nhu cầu cuộc sống.
Tại hội thảo, các đại biểu cũng thảo luận, góp ý về việc mở rộng diện bao phủ, hướng tới Bảo hiểm Xã hội toàn dân; hưu trí đa tầng và kinh nghiệm xây dựng hệ thống hưu trí đa tầng tại một số nước trên thế giới. Các đại biểu cũng chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và sửa đổi Luật Bảo hiểm Xã hội ở Việt Nam; Dự thảo Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) hướng tới mở rộng phạm vi đối tượng đóng Bảo hiểm Xã hội liên quan đến nhóm đối tượng làm việc theo hợp đồng và nhóm đối tượng ở khu vực phi chính thức....
Luật Bảo hiểm Xã hội (sửa đổi) gồm 5 nhóm chính sách: Xây dựng hệ thống Bảo hiểm Xã hội đa tầng, linh hoạt; Mở rộng diện bao phủ đối tượng thụ hưởng tham gia Bảo hiểm Xã hội; Mở rộng diện đối tượng thụ hưởng Bảo hiểm Xã hội; Bổ sung nội dung quy định quản lý thu, đóng Bảo hiểm Xã hội; Đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư quỹ Bảo hiểm Xã hội theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả.