Đẩy mạnh cuộc chiến chống buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm văn hóa

(Ngày Nay) - Khi nói đến thị trường nghệ thuật toàn cầu, châu Âu được cho là nhà xuất khẩu lớn nhất của các tác phẩm nghệ thuật và cổ vật, và nhà nhập khẩu lớn thứ hai. Trong đó, ước tính hầu hết các phi vụ buôn bán nghệ thuật và cổ vật (trị giá 14,6 tỷ đô la) là hợp pháp, tuy nhiên chắc chắn thị trường này vẫn còn tồn tại nhiều phi vụ phạm pháp có tổ chức, rửa tiền và hay liên quan đến các hình thức tài trợ cho các tổ chức khủng bố.
Đẩy mạnh cuộc chiến chống buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm văn hóa

Trong nỗ lực giải quyết tình hình này, tổ chức UNESCO và các nước thành viên Liên minh Châu Âu EU cũng như đại diện thị trường nghệ thuật, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ và chuyên gia khác đã cùng tham dự cuộc hội nghị "Cam kết chung tay với thị trường nghệ thuật Châu Âu trong cuộc chiến chống buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm văn hoá" tại trụ sở UNESCO vào ngày 20 và 21 tháng 3  năm 2018.

Ông Rupert Schlegemilch, Trưởng Phái đoàn của EU phát biểu: "EU cam kết mạnh mẽ hơn bao giờ hết, nhất là trong thời điểm năm 2018 được chọn làm năm Châu Âu về Di sản Văn hóa , nhằm tăng cường các khuôn khổ pháp lý và hợp tác để ngăn chặn nạn buôn bán bất hợp pháp các sản phẩm văn hóa, và hỗ trợ các nước bị ảnh hưởng trực tiếp".

Cách tiếp cận đa chiều của các bên liên quan trong công cuộc đấu tranh chống buôn lậu trái phép các sản phẩm nghệ thuật và cổ vật là điều bắt buộc và đang được triển khai ngày một mạnh mẽ hơn. Tầm quan trọng của việc củng cố hành vi nghiên cứu trong việc thương mại nghệ thuật Châu Âu nói riêng là một yếu tố quan trọng trong cuộc chiến này.

"Đây là lần đầu tiên chúng tôi đưa các đại diện từ các khu vực công và tư nhân từ các nước thành viên EU tới cuộc hội bàn để thúc đẩy đối thoại và hợp tác nhằm đấu tranh chống nạn buôn lậu các sản phẩm văn hoá, đặc biệt là sự hợp tác với thị trường nghệ thuật", Bà Mechtild Rössler, Trợ lý Văn hóa của Tổng giám đốc UNESCO cho biết.

Bà Lynda Alberston, Giám đốc điều hành của Hiệp hội nghiên cứu tội phạm nghệ thuật (ARCA), cho biết: "Chúng ta cần nhiều công tố viên và các chuyên gia phân tích về vấn nạn buôn lậu này hơn. Chúng ta cần chuẩn hóa các tài liệu, đặc biệt là về nguồn gốc, và cần phải hài hoà luật chống tội phạm nghệ thuật của EU".

Thị trường nghệ thuật, bao gồm cả các bên bán, bên thu gom và bên tổ chức đấu giá, cần hợp tác với các nhà chức trách quốc gia, khu vực và quốc tế trong công cuộc đấu tranh này. Nghĩa vụ pháp lý, nghề nghiệp và đạo đức nên được đề cao để bảo đảm thị trường buôn bán các vật văn hoá hợp pháp không được minh bạch và trong sạch. Theo bà Catherine Chadelat, Chủ tịch Conseil des Ventes Volontaires (CVV) ở Pháp, các quy định pháp luật, hệ thống kiểm tra và hành pháp tại các điểm đấu giá công cộng là cần thiết và có thể có hiệu quả tích cực trong cuộc đấu tranh này. Cán bộ, nhân viên bán các sản phẩm nghệ thuật cần được đào tạo về nguồn gốc xuất xứ, kiểm tra giấy chứng nhận xuất và nhập khẩu, cơ sở dữ liệu đối với các đồ vật bị đánh cắp như INTERPOL hoặc Carabinieri Ý, hoặc Danh sách đỏ của ICOM… Bên bán đấu giá có thể gửi danh mục của họ tới các chuyên gia để xác minh. Sự cẩn trọng của họ là điều bắt buộc để tránh rủi ro và duy trì danh tiếng của mình. Bà Catherine cho biết: "Nếu có điều gì không ổn, chúng tôi làm việc với chính quyền và có quyền đình chỉ bán hàng.”

Các quy tắc ứng xử trong thị trường nghệ thuật đang được tăng cường và áp dụng thông qua việc tự điều chỉnh. Cần quan tâm hơnd dến việc xây dựng năng lực của các bên liên quan trên thị trường. Ông Martin Wilson, Liên đoàn Thị trường Nghệ thuật Anh Quốc (BAMF), nhấn mạnh về “giáo dục về thị trường nghệ thuật" và lưu ý rằng cả thị trường và công chúng cần phải hiểu rõ hơn về các tình hình các sự việc đã và đang diễn ra, ví dụ, các cuộc khai quật bất hợp pháp ở Syria hay Iraq, cũng như sự tham gia của Luật pháp vào cuộc đấu tranh này. Ông hoan nghênh sự hợp tác gia tăng giữa các cơ quan, các cơ quan quốc gia  và thị trường nghệ thuật trong những năm gần đây.

Hội nghị này là một cơ hội hiếm có để xem xét lại thị trường nghệ thuật, các hệ thống pháp luật có hiệu lực, ví dụ như Công ước UNESCO 1970 về chống buôn lậu bất hợp pháp tài sản văn hoá, Công ước UNIDROIT 1995 và các quy định cụ thể đối với Liên minh châu Âu, như cũng như các văn bản pháp luật có sẵn.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo
Hoàn thiện cơ chế EPR thúc đẩy tái chế trong nước
(Ngày Nay) - Việc triển khai EPR sẽ hướng các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng tiếp cận các sản phẩm thân thiện hơn với môi trường, thông qua sự tham gia trực tiếp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Quang cảnh diễn đàn
Gỡ rào cản cơ chế để tín dụng xanh "tăng tốc"
(Ngày Nay) - Trong tổng dư nợ toàn nền kinh tế Việt Nam hiện khoảng 18,2 triệu tỷ đồng, dư nợ tín dụng xanh mới chỉ đạt khoảng 750.000 tỷ đồng đến dưới 1 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn. Đặc biệt, một trong những rào cản lớn là đặc thù nguồn vốn.
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
Chính sách phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử
(Ngày Nay) - Chính phủ ban hành Nghị định số 331/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Trong đó, Nghị định nêu rõ một số chính sách đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
Tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai
(Ngày Nay) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
Đại uý, ThS Lê Tuấn Anh (ở giữa) cùng các học viên tại Trường Sĩ quan Lục. (Ảnh: Phương Anh)
Sáng tạo trong giáo dục quân đội: Tương lai của thế hệ chiến sĩ trẻ
(Ngày Nay) - Sáng tạo trong giáo dục quân đội là chìa khóa nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Từ đổi mới phương pháp giảng dạy đến ứng dụng công nghệ, các cơ sở đào tạo đang từng bước khẳng định sự đổi mới toàn diện để tạo ra thế hệ chiến sĩ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”.
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
Siết chặt kinh doanh pháo hoa dịp cuối năm
(Ngày Nay) - Sáng 24/12, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an thành phố Hà Nội) tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật đối với các cơ sở kinh doanh pháo hoa của Bộ Quốc phòng trên địa bàn. Đây là chương trình nằm trong kế hoạch cao điểm tuyên truyền, vận động, thu hồi và phòng ngừa vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán 2026.