Virus HIV có một số loại hoặc chủng khác nhau và giống như các loại virus khác, nó có khả năng biến đổi theo thời gian. Đây là chủng HIV nhóm M mới đầu tiên được xác định kể từ khi hướng dẫn phân loại các phân nhóm virus này được thành lập vào năm 2000. Điều quan trọng là phải biết các chủng virus nào đang lưu hành để đảm bảo các xét nghiệm được sử dụng phát hiện bệnh có hiệu quả.
"Nó có thể là một thách thức thực sự cho các xét nghiệm chẩn đoán", bà Mary Rodgers, đồng tác giả của báo cáo, cho biết. "Công ty của tôi đã kiểm tra hơn 60% nguồn cung cấp máu của thế giới và họ phải tìm kiếm các chủng mới và theo dõi những chủng đang lưu hành để có thể phát hiện chính xác chúng, bất kể đâu trên thế giới".
Tiến sĩ Anthony Fauci - Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia của Mỹ, cho biết các phương pháp điều trị hiện tại đối với HIV có hiệu quả chống lại các chủng virus được nhận diện từ trước. Tuy nhiên, việc xác định một chủng mới cung cấp một bản đồ đầy đủ hơn về cách thức HIV tiến hóa.
"Không có lý do gì để hoảng sợ hoặc thậm chí lo lắng về điều này một chút nào", ông Fauci trấn an. "Không có nhiều người bị nhiễm loại virus này. Đây là một ngoại lệ".
Để các nhà khoa học có thể tuyên bố rằng đây là một chủng virus mới, ba trường hợp mắc riêng lẻ phải được phát hiện độc lập. Hai ca đầu tiên được tìm thấy ở Cộng hòa Dân chủ Congo vào năm 1983 và 1990.
Hai chủng này "rất khác thường và không khớp với các chủng khác", bà Rodgers nói. Mẫu thứ ba được tìm thấy ở Congo vào năm 2001 như một phần của nghiên cứu nhằm ngăn chặn sự lây truyền virus từ mẹ sang con.
Mẫu này nhỏ, và mặc dù có vẻ giống với hai mẫu cũ hơn, các nhà khoa học muốn kiểm tra toàn bộ bộ gen để chắc chắn. Vào thời điểm đó, không có công nghệ để xác định xem đây có phải là chủng virus mới hay không.
Vì vậy, các nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm Abbott và Đại học Missouri của Mỹ đã phát triển các kỹ thuật mới để nghiên cứu và lập bản đồ mẫu năm 2001. Rodgers cho biết việc này như "mò kim đáy bể".
Nhóm nghiên cứu đã có thể sắp xếp đầy đủ mẫu, nghĩa là họ có thể tạo ra một bức tranh đầy đủ về chủng virus mới.
Hiện chưa rõ biến thể của virus này có thể tác động đến cơ thể khác nhau như thế nào. Các phương pháp điều trị HIV hiện tại có thể chống lại nhiều chủng virus khác nhau và người ta tin rằng các phương pháp điều trị này có thể chống lại loại mới được phát hiện.
"Phát hiện này nhắc nhở chúng ta rằng để chấm dứt đại dịch HIV, chúng ta phải hiểu rằng loại virus này liên tục biến đổi và chúng ta phải sử dụng những tiến bộ mới nhất trong công nghệ và tài nguyên để theo dõi sự tiến hóa của nó", Tiến sĩ Carole McArthur, giáo sư tại Đại học Missouri, cho biết.
Ước tính khoảng 36,7 triệu người trên thế giới đang sống chung với HIV, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) ước tính trong năm 2016, khoảng 1,8 triệu người đã bị nhiễm mới virus HIV.