Chiếc valy hạt nhân quyền lực của tổng thống Nga

(Ngày Nay) - Tổng thống Nga là một trong ba người nắm giữ thiết bị để ra lệnh đáp trả trong trường hợp bị tấn công phủ đầu bằng vũ khí hạt nhân.
    Tổng thống Nga Vladimir Putin nhận valy Cheget tại điện Kremlin năm 2012. Ảnh: AFP.
    Tổng thống Nga Vladimir Putin nhận valy Cheget tại điện Kremlin năm 2012. Ảnh: AFP.

    Ở Mỹ, tổng thống là người duy nhất được quyền tiếp cận và sử dụng "quả bóng hạt nhân", chiếc valy chứa những công cụ cần thiết để tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang nước này phát động một cuộc tấn công hạt nhân nhắm vào đối thủ. Trong khi đó, ở Nga lại có tới ba người sở hữu những chiếc valy thực hiện vai trò tương tự.

    Ba chiếc valy này có tên gọi là Cheget, một thành tố trong hệ thống tự động hóa mệnh lệnh tối cao và kiểm soát Lực lượng Hạt nhân Chiến lược (SNF) Nga, được trao cho tổng thống, bộ trưởng quốc phòng và tổng tham mưu trưởng, theo Foreign Policy.

    Liên Xô tạo ra hệ thống chỉ huy và kiểm soát hạt nhân vào thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh đầu thập niên 1980. Ba valy hạt nhân được đưa vào trạng thái trực chiến khi ông Mikhail Gorbachev trở thành lãnh đạo Liên Xô năm 1985. Chúng sau đó được chuyển giao cho Tổng thống Boris Yeltsin và sau này là Tổng thống Nga Vladimir Putin.

    Valy Cheget nặng khoảng 11 kg, được các sĩ quan tháp tùng tổng thống mang theo. Nó cung cấp thông tin cảnh báo sớm cho tổng thống về mọi cuộc tấn công hạt nhân trên toàn cầu, trở thành biểu tượng cho quyền lực của người đứng đầu nước Nga.

    Trong lịch sử nước Nga sau thời Liên Xô, chỉ có một lần Cheget được trao cho thủ tướng, đó là khi ông Yeltsin phải phẫu thuật tim năm 1996. Trong thời kỳ Tổng thống Nga Vladimir Putin nắm quyền từ năm 2000 đến 2008, không có thông tin nào về việc nó được trao cho thủ tướng khi ông công du nước ngoài.

    Về cơ bản, ba chiếc valy Cheget là thiết bị liên lạc đầu cuối, cung cấp thông tin cho người sử dụng về vụ tấn công có thể xảy ra, cho phép họ tham vấn với những người khác. Bên trong mỗi valy là một thiết bị di động kết nối với mạng lưới chỉ huy và kiểm soát lực lượng hạt nhân chiến lược Nga.

    Valy kết nối với hệ thống phụ có tên Kavkaz, gồm cáp tín hiệu, thiết bị truyền tin radio và vệ tinh. Trong trường hợp xảy ra một vụ tấn công hạt nhân nhằm vào Nga, ba chiếc valy hạt nhân trang bị hệ thống điện tử sẽ báo động tức thời cho những người giữ chúng.

    Bản thân valy Cheget không chứa nút bấm để phát động một cuộc tấn công hạt nhân, nó chỉ đóng vai trò là thiết bị truyền mệnh lệnh phóng tên lửa tới quân đội. 

    Nếu tổng thống Nga quyết định phát động đòn tấn công hạt nhân trả đũa, ông sẽ sử dụng valy Cheget để truyền thông điệp tới thiết bị nhận Bakan tại sở chỉ huy của tổng tham mưu trưởng, lực lượng tên lửa, hải quân và không quân thông qua mạng lưới liên lạc Kazbek.

    Sĩ quan trực chiến của lực lượng tên lửa hạt nhân chiến lược khi nhận được tín hiệu sẽ dùng mã riêng để xác nhận đó chính là quyết định do tổng thống đưa ra, đồng thời thiết lập đường dây nóng để liên hệ với tổng thống, bộ trưởng quốc phòng và tổng tham mưu trưởng. Sau khi được xác nhận, mệnh lệnh khai hỏa tên lửa hạt nhân mới được thực thi.

    Lỗ hổng nghiêm trọng

    Theo Alexei Arbatov, chuyên gia phân tích an ninh hàng đầu của Nga, hệ thống valy hạt nhân Cheget có một lỗ hổng nghiêm trọng, đó là ba cá nhân nắm giữ valy có vai trò không bình đẳng.

    Dưới thời Liên Xô, quân đội đóng vai trò lớn trong việc ra quyết định khi nổ ra chiến tranh hạt nhân, nên bộ trưởng quốc phòng và tổng tham mưu trưởng quân đội được giao giữ valy hạt nhân Cheget.

    Nhưng Hiến pháp Nga năm 1993 quy định trong trường hợp tổng thống không thể thực hiện được chức trách của mình, thủ tướng sẽ là người ra quyết định cuối cùng chứ không phải bộ trưởng quốc phòng hay tổng tham mưu trưởng.

    Thế nhưng, thủ tướng Nga lại không được trang bị valy hạt nhân, bởi hai chiếc valy còn lại đang nằm trong tay bộ trưởng quốc phòng và tổng tham mưu trưởng. Điều này rất nguy hiểm khi xảy ra khủng hoảng hạt nhân, khi người có quyền ra quyết định lại không thể ra lệnh phát động cuộc tấn công trả đũa ngay lập tức.

    Chiếc valy hạt nhân quyền lực của tổng thống Nga ảnh 1Bên trong một valy Cheget đã loại biên. Ảnh: Wikipedia.

    Tuy nhiên, ngay cả trong tình huống tồi tệ nhất, Nga vẫn có thể đảm bảo khả năng trả đũa hạt nhân nhờ hệ thống trực chiến Perimeter hoạt động song song với valy hạt nhân Cheget.

    Hệ thống Perimeter được kích hoạt khi toàn bộ giới lãnh đạo Nga bị vô hiệu hóa trong một cuộc tấn công hạt nhân phủ đầu. Khi đó, quyết định đáp trả hạt nhân sẽ do một nhóm sĩ quan sống sót dưới hầm ngầm đưa ra. Perimeter được coi là một phương án răn đe cuối cùng của Nga nhằm đảm bảo không đối thủ nào dám sử dụng đòn tấn công hạt nhân để đánh phủ đầu nước này.

    Theo Vnexpress
    Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
    Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
    (Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
    Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
    Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
    (Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
    Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
    Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
    (Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
    Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
    Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
    (Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
    Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
    Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
    (Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
    Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
    Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
    (Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
    Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
    Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
    (Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
    Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
    Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
    (Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
    Học cách trân quý từng phút giây còn sống
    Học cách trân quý từng phút giây còn sống
    (Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.