Bản thân tác giả, nhà báo Nguyễn Minh Hải là một phụ huynh, một người có những trải nghiệm nhất định trong công tác giảng dạy khi được mời thỉnh giảng ở một số nơi, nên anh cũng có sự quan tâm đến lĩnh vực giáo dục như nhiều người khác. Từ những quan sát, lắng nghe, tìm hiểu, chiêm nghiệm, tác giả Nguyễn Minh Hải không cố gắng đi tìm cho được các câu trả lời. Trái lại, tác giả nhìn thấy, nêu lên một số câu chuyện, một số tình huống, một số vấn đề trong việc dạy, việc học nói riêng và trong hoạt động giáo dục nói chung, với những góp ý, đề xuất cụ thể.
Trong nhiều năm qua, nhà báo Nguyễn Minh Hải đã thể hiện những điều đó dưới dạng các bài viết ở nhiều tờ báo, tạp chí. Nay anh tập hợp các bài viết đó thành một tập sách mỏng lấy tên là Con em chúng ta học gì trong nhà trường?.
Những ai đã và đang có con em đi học đều có chung mối quan tâm là con em chúng ta học gì và học thế nào trong nhà trường. Chúng ta còn muốn biết nhiều hơn về việc học, việc sinh hoạt, các ứng xử, các mối quan hệ và nhiều hoạt động khác của con trong lớp, trong trường. Chúng ta muốn biết không chỉ vì lòng yêu thương con vô bờ, mà qua đó có thể phối hợp, chia sẻ với nhà trường trong việc dạy con học, cũng như có thêm những cách giúp con học tốt hơn.
Các thắc mắc đó đã từng được học giả Nguyễn Hiến Lê đề cập trong cuốn Thế hệ ngày mai, xuất bản lần đầu vào năm 1952. Đến nay, gần như phụ huynh nào cũng đặt lại các câu hỏi tương tự như vậy.
Con em chúng ta học gì trong nhà trường? dày 208 trang, gồm 41 bài viết với 3 phần chủ đạo: Con em chúng ta học như thế nào trong nhà trường?; Hình mẫu người thầy; Một số vấn đề của giáo dục. Bắt đầu bằng bài viết đặt câu hỏi “Con em chúng ta học gì trong nhà trường?”. Lâu nay tưởng là câu hỏi đơn giản, hóa ra lại rất khó trả lời cho thấu đáo. Vấn đề là ngành giáo dục phải thực sự giải đáp câu hỏi đó với phụ huynh, chứ không phải chỉ khi nào phụ huynh hỏi đến thì mới loay hoay tìm câu trả lời.
“Con em chúng ta học như thế nào trong nhà trường?”, đã phản ánh, giới thiệu, gợi mở, đề xuất một số nội dung, phương pháp, cách thức mà con em chúng ta đang học, nên học, cần học trong nhà trường, để có thể bảo đảm yêu cầu về “học văn”.
 |
| Tác phẩm Con em chúng ta học gì trong nhà trường? của nhà báo Nguyễn Minh Hải |
“Có thể học được gì từ người thầy?”, gợi ý về hình ảnh một người thầy nên có trong trường, trong lớp để có thể làm tốt chức trách của mình, đồng thời thuyết phục được cả người học lẫn phụ huynh, nhằm hướng tới mục tiêu “học lễ” của học sinh.
“Một số vấn đề của giáo dục”, phản ánh một số câu chuyện, tình huống, vấn đề của giáo dục nước ta hiện nay; trong điều kiện hội nhập và chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, bên cạnh những nội dung cần không ngừng đổi mới thì có những vấn đề dù rất cũ cần duy trì và thực hiện tốt.
Nhà báo Nguyễn Minh Hải, chia sẻ: “Sẽ rất sai lầm nếu cho rằng nhà giáo chỉ là người dạy chữ - theo nghĩa là người truyền đạt kiến thức. Dù đây là chức năng chủ yếu của nhà giáo nhưng bên cạnh đó, người thầy còn nhiều thiên chức khác như làm hình mẫu về đạo đức, lối sống, là người động viên, là người uốn nắn các lỗi lầm, khiếm khuyết của người học, là người giúp đỡ thiết thực cả về vật chất lẫn tinh thần cho người học trong một số điều kiện cụ thể nào đó. Nhà giáo chính là người truyền cảm hứng cho học trò”.
Với số trang sách còn khiêm tốn, Con em chúng ta học gì trong nhà trường? không thể nói đầy đủ các khía cạnh, các vấn đề của giáo dục mà chỉ phần nào gợi cho nhà trường, cho giáo viên và cho cả phụ huynh học sinh những ý tưởng, suy nghĩ, có thể góp phần vào việc giảng dạy nói riêng và công tác giáo dục nói chung ngày càng hiệu quả hơn, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
Tác giả Nguyễn Minh Hải, quê Bến Tre, còn có bút danh Trúc Giang, hiện đang công tác tại Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM. Anh bắt đầu làm báo từ năm 1998, đã cộng tác thường xuyên với các báo, tạp chí và được mời thỉnh giảng tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại Học Quốc gia TPHCM), Đại học Khoa học Huế, Đại học Phan Thiết, Cao đẳng Phát thanh và Truyền hình II.
 |
Nhà báo Nguyễn Minh Hải |
Các tác phẩm đã xuất bản của nhà báo Nguyễn Minh Hải: Đạo đức nghề nghiệp nhà báo (2016); Sách trong cuộc đời (2017); Những câu chuyện giáo dục – Cần một nền giáo dục thực học – thực nghiệp (2017); Rồi ai sẽ kể? (2018); Chuyện ở ngoài đường (2019); Vượt qua nỗi sợ (2019); Góp phần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng ở cơ sở (2019); Cùng em yêu tiếng Việt (2019); Cùng con lớn lên từng ngày (2020); Đường Hồ Chí Minh trong tâm (2021); Học và làm theo Bác (2022); “Người cha vĩ đại” của chúng tôi (2022); Thềm cũ đã xanh rêu (2024); Học Bác lòng ta trong sáng hơn (2024).
