Thông tin trên được đưa ra tại Hội thảo Thông tin báo chí dự báo xu thế khí tượng thủy văn năm 2024 và triển khai kế hoạch phối hợp thông tin giữa cơ quan khí tượng thủy văn và các cơ quan báo chí do Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, Tổng Cục khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tổ chức vào chiều ngày 26/1/2024.
Năm 2023 nhiệt độ tăng 1,09 độ C so với trung bình nhiều năm
Báo cáo của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, trong diễn biến chung về nhiệt độ toàn cầu tăng cao, tại Việt Nam năm 2023 nhiệt độ trung bình trên toàn quốc cũng cao hơn 1,09 độ C so với trung bình nhiều năm (TBNN) và được ghi nhận là năm có mức nhiệt độ cao thứ hai trong chuỗi số liệu quan trắc (năm 2019 là năm có nhiệt độ trung bình trên toàn quốc cao hơn TBNN là 1,21 độ C).
Năm 2023, trên khu vực Biển Đông xuất hiện 8 xoáy thuận nhiệt đới, trong đó có 5 cơn bão và 3 áp thấp nhiệt đới. Số lượng bão, áp thấp nhiệt đới thấp hơn TBNN, các cơn bão hầu như không đổ bổ trực tiếp nên không gây gió mạnh trong đất liền.
Trên cả nước xảy ra 22 đợt mưa lớn trên diện rộng, tập trung chủ yếu ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, trong đó đã xuất hiện nhiều trận mưa cực đoan thời đoạn ngắn với lượng mưa 24h có nơi trên 800mm ở khu vực miền Trung.
Ông Hoàng Phúc Lâm thông tin xu thế khí tượng thủy văn năm 2024 |
Ông Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết: Năm 2023 đã xuất hiện 20 đợt nắng nóng, tính từ năm 2017 đến nay thì năm 2023 là năm xuất hiện nhiều đợt nắng nóng diện rộng nhất và nhiều hơn 5 đợt so với TBNN. Đặc biệ,t tại Tương Dương (Nghệ An) đã quan trắc được giá trị nhiệt độ cao nhất là 44,2 độ C vào ngày 7/5/2023 và đây là giá trị nhiệt độ cao nhất trên cả nước đã từng được quan trắc.
“Không chỉ riêng Việt Nam, năm 2023 thế giới cũng đón nhận nhiều hình thái thời tiết mang mang tính cực đoan – đây cũng là năm nóng nhất từ thời kỳ tiền công nghiệp đến nay. So với nhiệt độ TBNN của thời kỳ tiền công nghiệp nhiệt độ toàn cầu năm 2023 tăng 1,45 độ C.” – ông Hoàng Đức Cường- Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn cho biết.
Năm 2024: Nắng nóng đến sớm, gay gắt hơn, nguy cơ thiếu nước trên diện rộng
Theo dự báo, năm 2024 hiện tượng El Nino xuất hiện từ giữa năm 2023 và sẽ còn duy trì đến tháng 4/2024 với xác suất trên 90%, sau El Nino suy yếu và có khoảng 60% cơ hội chuyển sang pha trung tính trong giai đoạn từ tháng 5-7/2024 và khoảng 50-60% khả năng chuyển sang La Nina vào cuối năm 2024.
Ông Hoàng Phúc Lâm- Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia nhấn mạnh: Nếu diễn biến như trên thì năm 2024 chúng ta cần chú ý có thể hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới tập trung nhiều hơn vào nửa cuối mùa bão. Đồng thời báo/ áp thấp nhiệt đới trên biển Đông có thể hình thành nhiều hơn, dự báo có từ 11-13 cơn bão.
Đặc biệt, hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ, khu vực Tây Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với TBNN.
Cùng với đó, năm 2024 được dự báo tổng lượng mưa sẽ thấp hơn so với TBNN, cùng với sự xuất hiện sự chuyển pha ENSO do vậy thời tiết khí hậu thường có những biến động mạnh trên phạm vi toàn quốc và khu vực Biển Đông, đề phòng bão mạnh, hướng di chuyển phức tạp, mưa lớn cục bộ, các hiện tượng thời tiết nguy hiểm khác trên phạm vi toàn quốc vào cuối mùa.
Cảnh báo cao điểm khô hạn, nguy cơ thiếu nước trong nửa đầu năm và được cải thiện khi mưa vào cuối tháng 5/2024. Trong đó nguy cơ thiếu nước tập trung ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ.
Thời tiết Tết Giáp Thìn: Nắng nóng ở miền Đông Nam Bộ
Giai đoạn trước Tết, từ 29/1-5/2/2024 (tức từ 19-26 tháng Chạp), nền nhiệt cả nước có xu hướng cao hơn so với TBNN, ở các tỉnh miền Bắc trời nhiều mây, đêm và sáng có sương mù và sương mù nhẹ, trưa chiều có thể hửng nắng; trời rét, ít khả năng xảy ra rét đậm, rét hại.
Giai đoạn từ tuần gần và trong Tết, từ 6-12/2/2024 (27 tháng Chạp đến mùng 3 Tết), miền Bắc nền nhiệt độ ở mức xấp xỉ TBNN, có khả năng có không khí lạnh, nhưng ít khả năng có không khí lạnh mạnh như đợt đang xảy ra vào nửa cuối tháng 1/2024 gây rét hại ở Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung.
Miền Trung trọng tâm là khu vực Bắc và Trung Trung Bộ có mưa, ít khả năng xuất hiện mưa lớn, khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến ít mưa, ngày nắng ráo, miền Đông Nam Bộ có nắng nóng cục bộ.
Theo ông Hoàng Phúc Lâm, năm 2024 cơ quan khí tượng thủy văn sẽ tăng cường cảnh báo trực tuyến, đẩy mạnh chuyển đổi số để từng bước đáp ứng yêu cầu thông tin thiên tai đến cộng đồng, trong đó có trang thông tin cảnh báo nguy cơ sạt lở đất được cập nhật hàng giờ, đồng thời cũng sẽ đưa vào thử nghiệm cảnh báo các điểm nguy cơ sạt lở thông qua ứng dụng trên điện thoại di động.
"Năm 2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng bắt đầu phối hợp với địa phương để triển khai "Đề án Cảnh báo sớm sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, trung du Việt Nam" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1262/QĐ-TTg ngày 27/10/2023. Đây là đề án lớn được thực hiện trong 5 năm tới, kỳ vọng sẽ giải quyết được các vấn đề liên quan đến thiên tai lũ quét, sạt lở đất"- ông Lâm cho hay.