Mặc dù đã được phân bổ về cả ba tuyến tỉnh, huyện, xã, song tình trạng thiếu bác sỹ tại Kon Tum, nhất là bác sỹ trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang diễn ra và có chiều hướng gia tăng.
Bên cạnh thực hiện những giải pháp ứng phó tạm thời, tỉnh Kon Tum cũng đề nghị Chính phủ có cơ chế đặc thù trong việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho ngành Y của tỉnh.
Huyện Kon Rẫy là một trong những địa phương của tỉnh Kon Tum xảy ra tình trạng thiếu bác sỹ nghiêm trọng. Dù chỉ tiêu năm 2023 của địa phương này là có 32 bác sỹ để đảm bảo tối thiểu tỉ lệ 10,5 bác sỹ/10.000 dân, song đến nay, toàn huyện chỉ có 17 bác sỹ. Chính vì không đủ chỉ tiêu, nên việc phân bổ bác sỹ về các Trạm Y tế cơ sở gặp nhiều khó khăn. Đến nay, huyện Kon Rẫy chỉ có 3 trong tổng số 6 Trạm Y tế cấp xã có bác sỹ.
“Do không có bác sỹ nên một số trang, thiết bị cần đến chuyên môn của bác sỹ như siêu âm, điện tim, chúng tôi không thực hiện được. Những trường hợp nặng thì Trạm buộc phải chuyển tuyến để bệnh nhân được thực hiện các dịch vụ cao hơn. Nếu có bác sỹ thì những ca bệnh nặng, bệnh nhân sẽ không phải đi lại nhiều. Ngoài ra, một số nguồn thuốc cần phải có bác sỹ thì Trạm mới được sử dụng”, y sỹ Nguyễn Thị Thanh Tuyền từ Trạm Y tế xã Tân Lập cho biết.
Thực tế tại Kon Tum hiện nay, việc tuyển dụng được bác sỹ đến làm việc tại vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số gặp nhiều khó khăn, khi nhiều địa phương không thể tuyển dụng được bác sỹ trong nhiều năm. Chính vì vậy, đội ngũ y tế ở cơ sở thiếu và thậm chí có phần yếu về chuyên môn. Tuy nhiên, việc đào tạo, nâng cao năng lực, trình độ của các y, bác sỹ tuyến cơ sở lại gặp trở ngại lớn do cơ chế đào tạo.
Ông Trầi Ái, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Kon Tum, cho biết hiện nay, năng lực của đội ngũ nhân viên y tế tuyến cơ sở của tỉnh Kon Tum vẫn còn nhiều bất cập, thiếu bác sỹ có trình độ chuyên khoa dẫn đến việc triển khai các dịch vụ, kỹ thuật khám, chữa bệnh theo phân tuyến của Bộ Y tế chưa đạt yêu cầu đề ra. Bên cạnh đó, tình hình tài chính của Trung tâm Y tế tuyến huyện còn gặp khó khăn nên việc cử cán bộ đi học tập và chuyển giao kỹ thuật còn nhiều hạn chế.
Bác sỹ Nguyễn Luận, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Y tế huyện Kon Rẫy phân tích, muốn có bác sỹ đi học các chuyên khoa, dịch vụ khác thì đòi hỏi phải có trình độ sau đại học, mà nguồn nhân lực không có cũng gây khó khăn cho Trung tâm trong việc cử nhân lực đi đào tạo.
Khó khăn nữa là không thu hút được thêm bác sỹ, cũng không động viên được các cán bộ đi đào tạo, vì hiện nay Nhà nước không có chính sách hỗ trợ cho các bác sỹ đi học, ngành đặc thù nên chi phí học rất cao.
“Một số cán bộ muốn đi học chuyên tu nhưng lại không có điều kiện để đi học lên. Cái nữa là thi để đậu được học chuyên tu cũng rất khó. Cộng với kinh phí học tập, nếu Nhà nước không có hỗ trợ thêm mà để cho tự cá nhân lo thì cũng rất khó khăn trong công tác vừa học vừa làm", y sỹ Nguyễn Thị Thanh Tuyền nói.
Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Chính phủ mới đây, bà Y Ngọc – Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum cũng kiến nghị Chính phủ xem xét, có cơ chế đặc thù để đào tạo bác sỹ tại chỗ, giúp tỉnh khắc phục được tình trạng thiếu bác sỹ ở tuyến cơ sở như hiện nay.
“Nếu không có cơ chế đào tạo bác sỹ là người dân tộc thiểu số, người sinh sống tại chỗ thì khoảng 5 – 10 năm nữa, ở cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Kon Tum sẽ không có bác sỹ. Do thời gian đào tạo lâu, nên tại các vùng khó khăn không có ai học ngành Y, còn các sinh viên học Y tại thành phố sau khi ra trường sẽ không về các vùng khó khăn để công tác”, bà Y Ngọc khẳng định.