Nhà đất để ở, không phải để đầu cơ!
Bức xúc trước vấn nạn đầu cơ biến tướng, trục lợi chính sách làm thị trường BĐS phát triển méo mó, nhà báo Nguyễn Kim Khiêm, TGĐ Đài PTTH Hà Nội nêu thực trạng mà đơn vị này đã điều tra trong thời gian qua. Đó là nạn đầu cơ, thổi giá, lũng đoạn thị trường khiến giá nhà ở vượt xa tầm với của người có nhu cầu thực về chỗ ở thay vì giới đầu cơ coi đây là thứ tài sản tích lũy. Nạn trục lợi chính sách nhân văn của Nhà nước về nhà ở xã hội, tước đoạt cơ hội an cư của người có thu nhập thấp, thu nhập trung bình. Sự phát triển nguồn cung nhà ở đang mất cân đối khiến nhiều người mắc kẹt ở giấc mơ mua nhà khi “không đủ giàu để mùa nhà ở thương mại, không đủ nghèo để mua nhà ở xã hội”.
“Tất cả chung cư ở khu vực nội thành, kể cả nhà ở xã hội đều trở thành căn hộ hạng sang với giá thấp nhất là 60-70 triệu đồng một m2. Sự mất cân đối phân khúc nguồn cung tạo ra chênh lệch lợi nhuận lớn khiến hàng ngàn người phải thức xuyên đêm chờ nộp hồ sơ mua nhà ở xã hội. Trong khi lại có rất nhiều trường hợp trục lợi chính sách, núp bóng người thu nhập thấp để chiếm suất, mua đi bán lại nhà ở xã hội để ăn hưởng chênh lệch.
Phóng viên của Đài Hà Nội đã nhập vai người mua nhà, gặp gỡ các môi giới, cò mồi để làm rõ các chiêu thức lách luật, mượn tên – mượn lốt mua nhà ở xã hội. Tình trạng trục lợi chính sách nhà ở xã hội cho thấy thị trường bất động sản tiếp tục bị các đối tượng đầu cơ thao túng, đẩy giá”, ông Khiêm cho biết.
 |
Nhà báo Nguyễn Kim Khiêm, TGĐ Đài PTTH Hà Nội chia sẻ tại Diễn đàn "Xây dựng thị trường BĐS lành mạnh, bền vững – năm 2025”. |
Cũng theo nhận định của TGĐ Đài PTTH Hà Nội, chừng nào mà bất động sản vẫn chỉ được xem là kênh tích trữ tài sản hay mua đi bán lại để hưởng giá trị chênh lệch thay vì dành cho nhu cầu ở thực thì từ hoạt động đầu tư phát triển thông thường có thể trở thành hành vi đầu cơ gây nguy hại cho nền kinh tế và xã hội. Nạn đầu cơ biến tướng, trục lợi chính sách làm thị trường phát triển méo mó. Đã đến lúc pháp luật cần nhận diện đây là thứ tội phạm nguy hiểm, cản trở sự phát triển tiến bộ của đất nước và sự công bằng của xã hội với các hành vi lũng đoạn nền kinh tế và hưởng lợi bằng cách tước đoạt cơ hội an cư của số đông người dân.
Cần những giải pháp mới, đột phá để xây dựng thị trường BĐS lành mạnh, bền vững
Tại diễn đàn, các diễn giả, các chuyên gia đầu ngành đã có nhiều ý kiến xác đáng, đóng góp những giải pháp có tính đột phá cùng tiếng nói mạnh mẽ hơn về việc cải cách, hoàn thiện thể chế pháp luật để hướng đến mục tiêu “Xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững”, là điểm tựa vững chắc cho sự phát triển của đất nước, là nền móng an toàn toàn cho trụ cột an sinh xã hội và là niềm hy vọng cho hàng triệu giấc mơ an cư trở thành sự thực.
Bà Tống Thị Hạnh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường Bất động sản ̣(Bộ Xây dựng) cho biết, đơn vị này đang cùng các bộ, ngành triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm hạn chế hành vi thổi giá. Trước tiên là minh bạch hóa thông tin, xây dựng nghị định về cơ sở dữ liệu quốc gia về bất động sản với tinh thần minh bạch từ nguồn cung, minh bạch giá bất động sản, đặc biệt là minh bạch ở thị trường sơ cấp. Hướng tới thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản do Nhà nước quản lý trên môi trường điện tử, có sự tham gia của các cơ quan liên quan như đất đai, thuế, và tài chính. "Quan trọng hơn, khi kiểm soát thị trường, phải nhìn vào cơ cấu phân khúc và hàng tồn kho. Hiện nay, chúng ta đang dư thừa phân khúc cao cấp, nhưng lại thiếu trầm trọng bất động sản phù hợp với thu nhập người dân và nhà ở xã hội. Do vậy, cần phải tập trung phát triển phân khúc phù hợp với thu nhập người dân", bà Hạnh nói.
Đồng quan điểm này, ông Vũ Sỹ Kiên, Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng, thị trường bất động sản không chỉ là nhà ở mà cần được nhìn nhận một cách toàn diện bao gồm bất động sản nông nghiệp, logistics, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội và bất động sản du lịch.
"Chúng tôi cũng nhận diện được một số nguyên nhân cốt lõi gây ra sốt đất và đầu cơ, dẫn đến tình trạng tăng giá bất động sản. Giá đất nền chiếm khoảng 30% giá thành, trong khi bất động sản chung cư chỉ chiếm dưới 10%.
Tuy nhiên, do nhiều dự án đã nộp tiền sử dụng đất từ lâu, ví dụ, hoàn thành năm 2020 nhưng đến 2023 - 2024 mới được bán, nên sự ảnh hưởng của biến động giá đất chưa chắc đã là yếu tố lớn nhất, đặc biệt là đối với nhà ở xã hội vốn được miễn tiền sử dụng đất. Việc khan hiếm nguồn cung kéo dài là yếu tố làm tăng giá mạnh nhất", ông Kiên nói.
 |
Các chuyên gia chia sẻ sôi nổi tại hai phiên thảo luận. |
 |
Để giải quyết tình trạng nguồn cung khan hiếm kéo dài và vấn đề phân bổ quỹ đất trong quy hoạch, Bộ Xây dựng và các bộ, ngành đã có những hành động quyết liệt. Chính phủ đã thông qua Nghị quyết 171 để tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến Luật Đất đai và các quy định khác, giúp tăng cường nguồn cung đất cho các dự án.
Các địa phương hiện đang tích cực triển khai Nghị quyết này. Các bộ, bao gồm Bộ Nông nghiệp Môi trường, đã phối hợp giải quyết vấn đề thông qua Nghị quyết 663 để xử lý các vướng mắc pháp lý khác liên quan đến đất đai.
Về vấn đề "thổi giá" bất động sản, thượng tá Phạm Hải Bình, giảng viên chính Khoa Cảnh sát kinh tế, Học viện Cảnh sát nhân dân cho biết để đưa hành vi thổi giá bản chất là thao túng thị trường bất động sản vào Bộ luật Hình sự không dưới góc độ pháp lý là hình sự hoá, cần phải nghiên cứu một cách đánh giá đầy đủ, một cách khoa học. Trước mắt, có thể xem xét hành vi này ở góc độ lừa đảo hoặc là thao túng thông tin, cung cấp thông tin sai sự thật để gây rối thị trường.
Để xử lý hiện tượng “bất thường” trên thị trường bất động sản, theo bà Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật & tư vấn của Quốc hội thì không thể dựa vào một biện pháp đơn lẻ. "Đây phải là nỗ lực tổng thể, kết hợp giữa hoàn thiện thể chế, tăng cường giám sát, nâng cao minh bạch và phát triển nguồn cung nhằm bảo đảm thị trường bất động sản vận hành lành mạnh, ổn định, vì lợi ích chung của người dân và nền kinh tế.
Trong đó cần tăng cường giám sát, thanh tra và xử lý nghiêm hành vi vi phạm. Quốc hội cần tiếp tục đôn đốc Chính phủ và các địa phương thực hiện thanh tra các khu vực có biến động bất thường về giá. Bất kỳ hành vi lợi dụng thông tin quy hoạch, thao túng thị trường, môi giới trái phép, hoặc đưa thông tin sai lệch để trục lợi đều phải bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, kể cả chế tài hình sự nếu có đủ căn cứ".
Chia sẻ tại Diễn đàn, nhà báo Nguyễn Kim Khiêm cho biết, những ý kiến và giải pháp nêu ra tại diễn đàn này sẽ tiếp tục được Đài Hà Nội tổng hợp để gửi đến các cơ quan chức năng như một sự tham vấn cho các chính sách của Nhà nước liên quan đến nhà ở và thị trường bất động sản.
