“Thân sâu hồn bướm” – Kỳ 2: Vạn nẻo mưu sinh

(Ngày Nay) - Khó tìm được môi trường làm việc ổn định, do giấy tờ, do định kiến, cuộc sống của người chuyển giới nữ thường rất bấp bênh. Đa phần rơi vào cảnh nghèo túng, bị kì thị, lại thiếu sự bảo vệ của pháp luật, họ trở thành nhóm người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội.
Người chuyển giới nữ thường làm những công việc tự do như hát lô tô, hội chợ, đám ma...
Người chuyển giới nữ thường làm những công việc tự do như hát lô tô, hội chợ, đám ma...

Nhọc nhằn xin việc

Người chuyển giới nữ, dù được học hành đến nơi đến chốn vẫn rất khó xin được việc. Bởi hầu hết không sử dụng tên khai sinh, không được thừa nhận giới tính thực tế. Rất nhiều trường hợp không có chứng minh thư vì ngoại hình khác quá xa so với thông tin trên giấy tờ. Họ buộc phải chọn những công việc tự do, thường thấy nhất là hát lô tô, hội chợ, hát đám ma, trang điểm, tiếp viên quán nhậu, .v.v.

Hằng Nghi, 31 tuổi, quê Bình Định, đã từng làm rất nhiều nghề để có tiền gửi về cho gia đình. Hiện tại, Nghi đang làm tiếp viên quán nhậu tại quận 3, TP.HCM. Nghi kể, đến hôm nay cô vẫn chưa đủ tiền để chuyển giới hoàn toàn. “Hồi mới vô Sài Gòn, em cũng nộp đơn xin làm công nhân, nhưng không được. Em đi phỏng vấn mấy công ty, vẫn không thể đậu dù em đã tốt nghiệp 12. Rồi em xin theo đoàn lô tô, nhưng có một giai đoạn lô tô không thịnh nữa. Nếu cứ như vậy em không đủ tiền gửi về nhà, nên em đi phụ bưng hũ tiếu, rửa chén thuê. Được bạn bè giới thiệu quán nhậu này có nhận “pê đê”, em tới xin làm đến tận bây giờ”. Công việc bấp bênh, thu nhập thấp, để thực hiện được ca đại phẫu chuyển đổi hình hài vẫn là giấc mơ lớn của Hằng Nghi.

“Thân sâu hồn bướm” – Kỳ 2: Vạn nẻo mưu sinh ảnh 1

Những người "thân sâu hồn bướm" thường chọn nghề hát lô tô, vì trên sân khấu ấy họ được là chính mình

Phụng Hương, một người chuyển giới nữ đã luống tuổi, hiện đang sống tại quận 3 cho biết, vì khó xin việc làm nên người trong giới của chị rất dễ bị sa ngã. Phụng Hương nói: “Giờ nghĩ coi, gia đình ruồng bỏ, tâm lý ức chế, tiền bạc không có, biết làm sao. Đi xin việc rất là nhọc nhằn luôn đó, nhiều lúc xin rửa chén, phục vụ họ còn không cho, huống hồ chi là đi làm công nhân, văn phòng. Mà hầu hết chị em nào biết mình là con gái rồi thì khát khao đi chuyển giới lắm. Tiền chuyển giới thì mắc, có mấy ai đủ giỏi để trong mấy năm gom được vài trăm triệu, người bình thường còn hiếm có của dư đến vậy huống hồ tụi chị. Có đứa chuyển xong về phải đi bán dâm để trả nợ”.

Trương Hạ Vy - cô gái chuyển giới từng đạt giải “Hoa hậu cộng đồng năm 2010” chia sẻ: “Tại sao tụi em hay chọn đi hát lô tô hả? Tại vì đi xin việc ở đâu người ta cũng không nhận hết. Mà trên sân khấu lô tô khán giả họ chấp nhận mình. Mình được là chính mình, quên đi hết những đau buồn. Được mặc đồ đẹp, được khoe vẻ nữ tính mà không phải sợ hãi cái gì”.

“Thân sâu hồn bướm” – Kỳ 2: Vạn nẻo mưu sinh ảnh 2

Tuy từng đạt giải "Hoa hậu cộng đồng", nhưng cuộc sống trước đây của Hạ Vy cũng cơ cực trăm bề

Có tài có sắc, nhưng cuộc sống ngày xưa của Trương Hạ Vy cũng không hề dễ thở. Đoàn lô tô đậu lại nơi nào thì Vy cũng màn trời chiếu đất nơi đó. Mỗi tấm lô tô khi ấy chỉ lời được vài trăm đồng. Hạ Vy tâm sự: “Khi đông người đến thì có chút ít tiền, mà cũng son phấn quần áo hết trơn. Tháng mưa gió thì cầm chắc… đói. Có khi khổ đến mức cả đoàn ăn cơm trắng với đường, chứ không có tiền mua đồ ăn nữa”.

Bị sàm sỡ… là chuyện thường tình

Xuất phát từ tâm lý tò mò, kì thị của đám đông, nên không chỉ ở các “sàn diễn đám ma” mà ở bất kì đâu, người chuyển giới nữ luôn là đối tượng rất dễ bị quấy rối tình dục.

Trước khi trở thành đào hát nổi tiếng của đoàn lô tô Dòng Thời Gian, và trước khi lô tô trở nên văn minh, sang trọng, Trương Hạ Vy đã rất nhiều lần phải cay đắng thốt lên: “Sao người ta có thể đối với mình như vậy”. Cách đây mười năm, trong một lần đi hát tại đám ma, Hạ Vy bị một đám thanh niên nhào lên giành giật, xé quần áo. “Lúc đó Vy mới chuyển giới hoàn toàn, sức lực của một mình mình, sao chống lại được bọn họ. Vy bị đẩy vào bàn ăn, nước mắm đổ đầy người. Đau đớn, sợ hãi, tủi phận, Vy chỉ biết khóc”, Hạ Vy kể lại ký ức kinh hoàng. Thấy Vy khóc tức tưởi và không tài nào phản kháng, có người mủi lòng, khoác cho Vy tấm áo, xô hết những kẻ kia ra. Từ đó Hạ Vy không dám đi “hát đám ma” nữa, có đi cũng theo nhóm, theo hội, để… “có gì còn tương trợ lẫn nhau”.

“Thân sâu hồn bướm” – Kỳ 2: Vạn nẻo mưu sinh ảnh 3

Màn diễn xiếc rất tốn sức của một người chuyển giới nữ

Huỳnh Quyên, ngụ huyện Hóc Môn, cũng là người chuyển giới hành nghề “hát đám ma”, Quyên bộc bạch: “Bị sàm sỡ là chuyện thường tình, giống như đi làm tiếp viên quán nhậu, hay PG quán bar, nơi phức tạp thì khó thoát khỏi cảnh đó lắm. “Pê đê” như tụi em hay bị khinh thường hơn, phần vì một số người trong giới hay trình diễn thô tục, không đàng hoàng, nên người ta đánh đồng. Phổ biến nhất là bị xé quần áo để “kiểm tra”. Buồn, tức lắm, nhưng biết làm sao”.

Huỳnh Quyên cho biết, kinh nghiệm của Quyên là nhỏ nhẹ giải thích, hoặc xin người ta đừng đụng chạm. Quyên chua chát: “Phản ứng mạnh quá, lắm lúc còn bị chận đường hành hung. Thân phận của tụi em nhạy cảm lắm, nên mỗi khi có chuyện không hay, thường chẳng có ai đồng cảm”.

“Thân sâu hồn bướm” – Kỳ 2: Vạn nẻo mưu sinh ảnh 4

Hạ Vy cho biết, chịu được sức nóng của sáp nến là nhờ luyện tập và kỹ thuật

Công bằng mà nói, dù diễn tại đám ma, hay trên các sân khấu lớn, thì người chuyển giới nữ cũng phải tập luyện “đổ mồ hôi sôi nước mắt”. Như Trương Hạ Vy, nổi tiếng với màn múa nến, nhỏ sáp nến nóng lên thân thể. Và để thành thạo, Vy đã phải chịu phỏng, chịu đau đớn rất nhiều lần. Hạ Vy kể: “Ngày xưa theo đoàn lô tô, thấy mấy anh chị diễn xiếc, mình cũng tập tành làm theo, chỉ mong có ngón nghề lận lưng. Người ta nghĩ chắc Vy phải bôi cái gì lên tay chân mới không bị thương, mới chịu được sáp nóng. Nhưng không có đâu, tất cả đều nhờ luyện tập và kỹ thuật. Cũng gian nan lắm mới được như ngày hôm nay”.

Dẫu vậy, nhưng mấy ai hiểu được nỗi khổ đau của những người trót sinh ra đã “thân sâu hồn bướm”. Và trên bước đường mưu sinh, bị kì thị, bị sàm sỡ là chuyện “như cơm bữa”. Nhưng biết làm sao, đành nuốt nước mắt tủi nhục vào lòng, họ lại gượng dậy, để sống tiếp…

Tên một số nhân vật đã được thay đổi

Kỳ 3: Xế chiều đơn độc

Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
Người gieo chữ bằng yêu thương ở làng Hữu Nghị
(Ngày Nay) - Làng Hữu nghị Việt Nam được biết đến là nơi cưu mang những nạn nhân chất độc da cam. Ở đó, suốt 13 năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Loan đã kiên nhẫn gieo từng con chữ, từng kỹ năng sống và từng niềm hy vọng cho những đứa trẻ mang nhiều khiếm khuyết nhưng luôn khao khát được lớn lên như bao người khác.
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
Khoảng trống nhận thức về HPV ở nam giới
(Ngày Nay) - Từ năm 2026, Chính phủ chính thức đưa vắc xin HPV vào chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra không chỉ là câu chuyện của nữ giới còn là mối quan tâm chung của cả cộng đồng. Tuy nhiên, trên thực tế, nam giới - nhóm đối tượng cũng chịu nhiều nguy cơ từ HPV - vẫn đang đứng ngoài các chiến lược truyền thông và phòng bệnh.
Độc lập và hạnh phúc trong các doanh nghiệp xã hội NICE
Độc lập và hạnh phúc trong các doanh nghiệp xã hội thuộc Mạng lưới NICE
(Ngày Nay) - Có bao giờ bạn tự hỏi liệu những người khuyết tật thật sự cần gì? Họ cần lòng thương cảm? Hay họ cần các món quà vật chất từ các chương trình cứu trợ? Đều không phải. Thứ người khuyết tật cần hơn cả là được nhìn nhận như những công dân bình thường. Họ không muốn bản thân mình trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Họ muốn được thể hiện bản thân, được cống hiến hết mình cho cuộc sống này, để được độc lập và hạnh phúc.
Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung là tất yếu
Triển khai bảo hiểm y tế bổ sung là tất yếu
(Ngày Nay) - Hiện nay, quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) mặc dù được đánh giá khá toàn diện so với mức đóng, tuy nhiên chưa đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của toàn bộ người dân.
Ảnh minh hoạ.
Tạo môi trường pháp lý thuận lợi để phát triển giáo dục nghề nghiệp
(Ngày Nay) - Bộ Giáo dục và Đào tạo đang dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục nghề nghiệp nhằm hướng dẫn các quy định mới của Luật Giáo dục nghề nghiệp, kiến tạo môi trường pháp lý thuận lợi để phát triển giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng nhu cầu của người học, thị trường lao động.
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại trường Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH). Ảnh: VGP.
Đầu tư khoa học cơ bản đúng hướng, hiệu quả được đo đếm rõ ràng
(Ngày Nay) - Sau hơn 5 năm triển khai, Chương trình 562 về phát triển khoa học cơ bản đã ghi dấu bằng những kết quả cụ thể: Số lượng và chất lượng công bố quốc tế tăng đều, nhiều nhóm nghiên cứu mạnh được hình thành, vị thế khoa học Việt Nam tiếp tục được củng cố trên bản đồ khu vực và thế giới.