Tìm lối đi trong đào tạo nghề lao động nông thôn

Ly nông thì khó kiếm việc làm, ở lại quê thì thu nhập thấp, không ổn định, người nông dân ở Đà Nẵng vẫn quẩn quanh với câu chuyện được mùa mất giá… Trong khi đó, mỗi năm thành phố chi hơn hai tỷ đồng cho chương trình đào tạo nghề lao động nông thôn, nhưng vẫn chưa hiệu quả.
Tìm lối đi trong đào tạo nghề lao động nông thôn

Nông dân bỏ nghề

Cả xã Hòa Phong (Hòa Vang, TP Đà Nẵng) ai cũng biết anh Nguyễn Tấn Yến ở thôn Nam Thành với biệt danh Yến “diêu hồng”, bởi anh là người đi đầu trong nghề và thoát nghèo nhờ nuôi cá diêu hồng. Thế nhưng khi chúng tôi ngỏ ý tham quan, anh Yến cười buồn: “Bữa nay tui đâu có nuôi nữa. Đang tính lấp ao, lỗ quá!”. Năm 2009, anh Yến là nông dân đầu tiên ở vùng đất này đi học nghề nuôi cá diêu hồng. Mấy vụ đầu nuôi trúng liên tục, mỗi năm hai lứa cá khoảng 4-5 tạ/ao rộng 500 m² (một sào Trung Bộ), trừ chi phí còn lãi hơn ba chục triệu đồng, nên anh thuê máy xúc về đào thêm năm ao. Thấy có lợi, nhiều người cũng làm theo nuôi cá diêu hồng. Thị trường tiêu thụ giảm dần, cũng không xuất đi đâu được, nên giá cá giảm mà giá thuê nhân công, mua thức ăn, vận chuyển… đều tăng nên nghề nuôi thua lỗ.

Hòa Phong cũng được xem là nơi có nghề trồng nấm khá phát triển. Từ năm 2010 đến nay, đã có ba lớp dạy nghề trồng nấm được tổ chức cho nông dân các thôn, mỗi lớp 30 - 40 học viên. Chị Nguyễn Thị Gần, 42 tuổi, ở thôn Cẩm Toại làm Tổ trưởng tổ trồng nấm của thôn với 10 hộ phụ nữ nghèo, cho biết: “Hồi đầu nấm bán đắt, trồng không đủ cho tư thương thu mua. Nhưng rồi giá cả trồi sụt, thời tiết không thuận, làm ăn không có lãi, nên tổ trồng nấm tan rã”.

Tìm lối đi trong đào tạo nghề lao động nông thôn - anh 1

Làng hoa Hòa Liên vào vụ.

Không chỉ có mô hình nuôi cá ở thôn Nam Thành, trồng nấm ở thôn Cẩm Toại Trung, mà hầu hết mô hình sản xuất nông nghiệp mới ra đời ở các vùng nông thôn Đà Nẵng cũng đang gặp khó. HTX trồng hoa xã Hòa Liên (huyện Hoà Vang) bán vụ đầu thu 3,9 tỷ, nhưng vài năm sau, nông dân ở các thôn, xã khác thấy có lãi lớn, nên đua nhau đầu tư, phát triển. Thế là hoa nhiều mà người mua cũng chỉ chừng đó, nên thương lái ép giá, đẩy nông dân vào chỗ thua thiệt, mất cả lãi lẫn vốn. Tương tự, mô hình HTX Mây tre đan xuất khẩu ở phường Hòa Quý cũng ra đời chưa đầy năm đã bị đóng cửa vì ế ẩm, thua lỗ…

Ông Bùi Nam Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang cho rằng: Nông dân thường đầu tư phát triển sản xuất dựa trên định hướng của ngành chức năng. Nhưng việc phát triển lâu nay thường mang tính tự phát, hễ có lãi là đua nhau làm, nông sản, thủy sản làm ra nhiều quá sao tiêu thụ được, thế là lại đua nhau hạ giá, phá giá. Cuối cùng phần thiệt luôn thuộc về nông dân.

Cần định hướng lại đào tạo nghề

Từ năm 2010 đến 2014, TP Đà Nẵng đã tổ chức đào tạo nghề cho gần 5.000 lao động nông thôn. Theo đánh giá của ngành Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) Đà Nẵng, sau khi được đào tạo nghề thì tỷ lệ có việc làm đạt hơn 94%, trong đó hơn 70% tự tạo việc làm ; số người được các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức… tuyển dụng chỉ 24%.

Anh Nguyễn Hai, nông dân xã Hòa Liên chia sẻ: Cái chúng tôi cần nhất không phải là vốn, kỹ thuật, máy móc, mà là một thị trường ổn định. Việc đào tạo nghề nên gắn với nhu cầu thực tế, nên có sự liên kết chặt chẽ với chính các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng, để đào tạo đúng địa chỉ, đúng nhu cầu, vừa giảm chi phí cho người lao động, giảm ngân sách nhà nước, lại giúp người lao động sớm tìm được việc làm ổn định. Bà Nguyễn Thị Lâm Tuyền, Phó Chủ tịch công đoàn Tổng công ty Dệt-may Hòa Thọ cũng cho rằng: Lâu nay, doanh nghiệp vẫn thực hiện việc tự tuyển dụng và đào tạo công nhân theo tiêu chuẩn của mình. Nếu các trung tâm đào tạo có thể liên kết, tổ chức đào tạo theo đúng yêu cầu, có sự giám sát, kiểm tra chất lượng đào tạo của doanh nghiệp thì giảm chi phí đào tạo cho doanh nghiệp một khoản không hề nhỏ.

Theo ông Nguyễn Văn An, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH thành phố Đà Nẵng, hiện nay, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở Đà Nẵng được phân công cho nhiều ngành, hội đoàn thể, nhiều cơ sở… Sự phân chia ấy một mặt giải quyết được bài toán đào tạo - việc làm trước mắt cho người lao động. Tuy nhiên, về lâu dài, việc đào tạo nghề theo kiểu giao chỉ tiêu, phân chia miếng bánh ngân sách mỗi ngành, hội, đoàn thể một ít, sẽ dẫn đến manh mún, hiệu quả thấp.

Chính quyền thành phố và các quận, huyện cần định hướng rõ kế hoạch phát triển từng năm, từng giai đoạn, giao nhiệm vụ đào tạo nguồn lao động vừa có chất lượng, vừa đáp ứng yêu cầu thị trường theo đúng quy hoạch, định hướng phát triển. Cần có những khuyến cáo, thậm chí là biện pháp hành chính trong việc phát triển ngành nghề ở khu vực nông thôn. Tránh tình trạng để nông dân tự phát trong sản xuất như hiện nay. Từ đó dẫn đến việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn vất vả chạy theo, tốn kém thời gian, công sức mà hiệu quả không cao. Chỉ khi công tác đào tạo nghề được chuẩn hóa, sát với nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, sát với thực tế ở từng địa bàn nông thôn cụ thể, mới mang lại hiệu quả thiết thực.

Nhà nước cũng cần điều chỉnh kế hoạch đào tạo theo hướng giảm dần hệ thống trường đại học, cao đẳng thiên về lý thuyết, nghiên cứu, tăng dần hệ thống trường dạy nghề, trường thực hành, từng bước giải quyết thực trạng “thừa thầy thiếu thợ” như hiện nay. Có như vậy, lao động ở nông thôn mới có thêm việc làm, tăng thu nhập, hoặc có điều kiện ly nông, trở thành công nhân, thành lao động đô thị, từ đó góp phần đẩy nhanh tiến trình CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn.

Hợp tác cùng Thời Nay

Xem thêm:

Giải đáp những câu hỏi cơ bản về du học Nhật Bản

Những truyền thống lạ lùng của đại học Mỹ

Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.