Màu thời gian
“Hương thời gian không nồng
Hương thời gian thanh thanh”
“Màu thời gian không xanh
Màu thời gian tím ngát”
Gần đây, chúng ta chẳng mấy ai còn quan tâm đến thời gian mang hình tướng gì nữa, điều chúng ta còn quan tâm ở thời gian có lẽ chỉ là tiền bạc, thời gian hình gì tướng gì chẳng được, miễn ra tiền là được. Làm gì có thời gian để nghĩ ngẩn ngơ về thời gian, vì điều ấy từ rất lâu đã gắn quá chặt với ẩn dụ về tiền bạc.
Chúng ta đi thẳng từ cuối tuần này tới đầu tuần tới, từ kỳ nộp tiền nhà tháng này tới kỳ nộp tiền học phí cho con tháng tới, từ đợt sale này tới ngày lễ mua sắm khác. Thời gian của thị dân được chiếc xe lu cuộc đời trải phẳng, rải lên một lớp nhựa đường để đời ta bám dính, rồi họ kẻ làn, đặt giới hạn tốc độ, rồi được cắm lên các biển báo liên tục như quốc lộ, một con đường một chiều đi thẳng đến cái chết. Ngày sinh nhật, ngày đầy tháng con, lịch gửi báo cáo, lịch ly hôn, lịch nâng ngực, lịch chụp ảnh checkin với hoa sen…
Trước khi thời gian được coi là một đường thẳng, cô giáo tôi từng kể về thời kỳ mà thời gian có hình tròn. Có lẽ đó thời nông nghiệp khi người ta rất gần với mặt trời mặt trăng. Thời gian của người làm nông xưa sẽ là xuân, hạ, thu, đông rồi lại xuân, là vòng tròn lặp đi lặp lại của trăng khuyết, thượng huyền, trăng tròn rồi lại hạ huyền. Thời gian lúc này là những vòng tròn lồng vào nhau như sóng nước. Họ sống trong những vòng tròn nhỏ, cuộc đời người ta lúc này cũng là những vòng sóng nhỏ lồng vào nhau, làm gì rồi cũng lại nhìn mặt nhau, lặp đi lặp lại, khác hoàn toàn với những người sống cuộc đời công nghiệp quyết tuyệt, với thời gian bằng đường thẳng. Những đường thẳng công nghiệp đã cắt nhau một lần sẽ không gặp nhau lần nào nữa.
Chúng ta có cái mâu thuẫn bán thời gian của mình, đổi lại tiền bạc và tự đánh lừa mình đấy là giá trị bản thân. Điều ấy còn không mâu thuẫn bằng việc cho gán cho thời gian một sự khan hiếm giả tạo. Người ta tạo ra một thúc ép về sự khan hiếm của thời gian để bắt người ta làm tất cả những điều họ muốn: Thanh xuân ngắn lắm hãy hưởng thụ bằng cách mua hàng của tôi, tuổi trẻ nhanh qua cần cưới vợ theo ý bố mẹ, con gái có thì hãy sinh con đẻ cái và sau đó lớn lên dạy nó đúng điều ấy, sắp về hưu rồi hãy làm cố gắng giàu thêm cho sếp em nhé,... thực ra chúng ta có khan hiếm thời gian đến mức ấy không, vì sao làm kinh doanh gọi là busy-ness tạo ra sự bận rộn?
Nói đến tiêu chuẩn kép, đó sự mâu thuẫn về hình hài của quá khứ và tương lai. Chúng ta có xu hướng nhìn dòng sông tương lai rõ ràng lạc quan, chắc chắn trong khi dòng sông quá khứ thường đục ngầu và mờ mịt, trong khi mồm nói điều ngược lại.
Ta không thể nhớ rõ mặt người yêu cũ nhưng hình dung rất rõ cô gái mình mới thả tim.
Ta luôn muốn biết về năm mới mình tốt thế nào nhưng thường lờ đi năm ngoái mình tệ ra sao.
Thời gian là vàng bạc, ấy là chỉ thời gian của tương lai.
Thời gian của quá khứ chỉ là vàng nổi, và gắn kết lại với nhau bởi những ký ức không rõ ràng, thứ mà không ai muốn ngoái lại nhìn kỹ, trừ khi mắc kẹt lại trong dòng sông thời gian.
Không nhớ gì về thời gian quá khứ, rát tự tin ở các mốc tương lai, tôi cho rằng đó là một năng lực quan trọng của con người.
Vì một cuộc đời hạnh phúc, là một biểu hiện quan trọng của một trí nhớ tồi.
Những người hạnh phúc chẳng mấy khi bận tâm thời gian có hình thù gì.
