Điện thờ “chui” ở Văn Miếu, xử lý thế nào?

(Ngày Nay) - Hà Nội phát hiện và ngăn chặn hành vi lén lút chở vật liệu xây điện thờ ở hồ Văn thuộc di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tuy nhiên bài toán giải quyết triệt để những hành vi tương tự đòi hỏi kế hoạch dài hơi hơn.
Cơ quan chức năng phong tỏa phương tiện, vật liệu của một số người lén lút xây điện thờ trên gò Kim Châu, hồ Văn. Ảnh: Như Ý.
Cơ quan chức năng phong tỏa phương tiện, vật liệu của một số người lén lút xây điện thờ trên gò Kim Châu, hồ Văn. Ảnh: Như Ý.

Lại tự phát xây điện

Theo báo cáo gửi UBND thành phố Hà Nội ngày 15/9 do Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Tô Văn Động ký, Sở phát hiện một số người dân lén lút chở vật liệu vào gò Kim Châu, hồ Văn xây điện thờ. Sở thông báo, đề nghị UBND quận Đống Đa vào cuộc. Tình trạng xâm lấn di tích này tiếp tục tái diễn trong đêm 13/9, cho nên ngày 14/9, UBND và công an phường Quốc Tử Giám phong tỏa khu vực và sử dụng một số biện pháp mạnh ngăn chặn người dân chuyển vật liệu xây dựng vào gò Kim Châu, hồ Văn.

Giữa hồ Văn có gò hay còn gọi đảo Kim Châu, hầu như không có người ra đó ngoài các công nhân của Trung tâm hoạt động Văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Gần đây khu vực này có đặt bát hương do một cụ tên Hội gần đó xin được nhang khói vào dịp ngày rằm, mồng một cho những người chết đuối tại hồ. Theo đại diện Trung tâm, hành động của ông cụ chỉ đơn giản vậy thôi, mỗi khi làm đều có ý kiến với người có trách nhiệm cho đến khi ông mất vài tháng trước. Nay một số người dân lén lút chở vật liệu xây điện thờ ở gò Kim Châu, vi phạm Luật Di sản văn hóa. Một số chuyên gia lo ngại đây là hành vi trục lợi, buôn thần bán thánh - trước đó xảy ra quanh di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Hẳn người dân Hà Nội nhiều năm trước từng quen cảnh người dân xì xụp khấn vái, hương hoa tại góc đường Tôn Đức Thắng, Nguyễn Thái Học ngay bên ngoài tường bao khu Văn Miếu. Đó là nơi dân quen gọi miếu Hai cô, mà phát tích mỗi người kể một khác, được thổi phồng sự linh thiêng. Chính quyền khu vực này mất khá nhiều thời gian để quây hàng rào, canh giữ và để giải thiêng, mãi cho tới cuối năm 2012 mới thành công khi tổ chức linh đình lễ rước bát hương đó về đền Sòng Sơn ngay phố Tôn Đức Thắng.

Sau đó, chính quyền địa phương vẫn phải cắt cử người canh gác một thời gian dài, tránh tái diễn tình trạng đặt bát hương ở đây. Hành động này vốn của một số người dân gần đó, hòng kiếm chác từ niềm tin mù quáng của không ít con nhang, đệ tử bỏ tiền mua đồ lễ, vàng mã và cả tiền đặt lễ.

Quy hoạch lại hồ Văn

Ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu- Quốc Tử Giám khẳng định, hiện Trung tâm kéo thuyền lên khỏi hồ để người dân không ra đảo Kim Châu nữa. Liệu có nên nhượng bộ để xây mới một điểm thờ cúng mới cho người dân tại đây? “Tôi cho rằng phải tìm hiểu kỹ lịch sử. Nếu nơi thờ ấy không gắn gì với lịch sử văn hóa của Văn Miếu thì không thể cho tồn tại. Nếu cho nơi này mọc lên điện thờ giải quyết nhu cầu tín ngưỡng tâm linh, nơi khác cũng muốn đặt bát hương thờ thì sẽ ra sao”, PGS.TS Trần Lâm Biền, Ủy viên Hội đồng di sản văn hóa quốc gia, nói.

Hồ Văn xưa vốn là nơi vịnh thơ, bình văn. Đầu thế kỷ 20, đảo Kim Châu nhìn trên ảnh tư liệu trông khá rõ từ cổng Văn Miếu, không bị khuất lấp do nhà cửa chật chội như bây giờ. Trong lịch sử, có thời gian hồ Văn bị tách khỏi quần thể Văn Miếu, sau bao thăng trầm người ta phải trả nó về cho Văn Miếu với đúng chức năng - bộ phận khăng khít của toàn bộ công trình kiến trúc Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Còn nhớ năm 2013, khi đón nhận bằng Di sản Tư liệu thế giới quy mô toàn cầu do UNESCO trao tặng, Trung tâm từng tổ chức tọa đàm lấy ý kiến nhiều chuyên gia về tương lai cho di tích quốc gia đặc biệt này, với mong muốn phát huy giá trị xứng đáng của khu vực bị lãng quên - hồ Văn. TS Đặng Kim Ngọc, nguyên Giám đốc Trung tâm trình bày ý tưởng khôi khục và khai thác hạng mục hồ Văn. Theo đó, gò Kim Châu sẽ là vị trí để dựng lên nhà bát giác trở thành nơi hội ngộ văn chương - đúng ý nghĩa ban đầu của hồ Văn  trong lịch sử. Cùng với đó là hai chiếc văn kiều nối đảo với hai bên bờ. GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính mạnh dạn đề xuất giải tỏa để mở rộng không gian cạnh hồ Văn, để tạo cảnh quan phù hợp.

Được hỏi phương án lâu dài phát huy giá trị hồ Văn, ông Lê Xuân Kiêu, cho biết, sau khi có kiểm kê toàn bộ di tích thời gian tới, Trung tâm trình Hà Nội dự án quy hoạch tổng thể Văn Miếu - Quốc Tử Giám, trong đó có phương án khôi phục di tích hồ Văn. Hiện tại, đây mới chỉ là nơi diễn ra triển lãm thư pháp, hội cho chữ đầu năm và là nơi để sinh hoạt cộng đồng thường nhật của người dân gần đó.

Lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội ký văn bản số 5471 về việc đảm bảo công tác an ninh trật tự, bảo vệ khu vực gò Kim Châu trong hồ Văn. Theo đó, Hà Nội giao Chủ tịch UBND quận Đống Đa chủ trì, phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao, Công an thành phố Hà Nội, Sở Xây dựng, Ban Tôn giáo thành phố xây dựng và thực hiện ngay phương án để giải quyết tình trạng xâm hại di tích, giải tỏa, chấm dứt hoạt động xây dựng trái quy định tại khu vực gò Kim Châu. Thời gian thực hiện trong tháng 10, sau đó báo cáo kết quả cho UBND thành phố.

Theo Tiền Phong
Có một Hà Nội bình dị qua ống kính NSƯT Chiều Xuân
Có một Hà Nội bình dị qua ống kính NSƯT Chiều Xuân
(Ngày Nay) - Chụp ảnh không chỉ là sở thích cá nhân của NSƯT Chiều Xuân mà còn là cách để chị lưu giữ ký ức về một Hà Nội đang biến đổi nhanh chóng. Đối với nữ nghệ sĩ, nhiếp ảnh trở thành phương tiện để bảo tồn các không gian tinh thần của Hà Nội, nơi chị sinh ra, gắn bó và dành trọn tình yêu.
Ảnh: Kellie French/The Guardian
Mối nguy hại từ giường tắm nắng
(Ngày Nay) - Giường tắm nắng không giúp sản xuất vitamin D và không thay thế được điều trị y tế cho các vấn đề về da như nhiều người lầm tưởng. 
Hãng thời trang Uniqlo dự kiến lợi nhuận tăng vọt
Hãng thời trang Uniqlo dự kiến lợi nhuận tăng vọt
(Ngày Nay) - Tập đoàn Fast Retailing (Nhật Bản) sở hữu “ông lớn” thời trang bình dân Uniqlo được dự báo sẽ đạt lợi nhuận vượt kế hoạch đề ra, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp lợi nhuận đạt kỷ lục. Thành công này đến từ việc thương hiệu Uniqlo ngày càng được ưa chuộng tại các thị trường phương Tây và sự hồi phục hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang (phải) và ông Ly Thuch, Bộ trưởng cấp cao, Phó Chủ tịch thứ nhất Cơ quan Bom mìn và Hỗ trợ nạn nhân Campuchia, Chủ tịch Hội nghị kiểm điểm lần thứ năm Công ước quốc tế về cấm mìn sát thương tại buổi gặp. Ảnh: Quang Huy/PV TTXVN tại Hoa Kỳ
Các đối tác đánh giá cao Việt Nam trong công tác xử lý, khắc phục hậu quả bom mìn
(Ngày Nay) - Ngày 8/10, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc (LHQ), đã có cuộc gặp làm việc với Ông Ly Thuch, Bộ trưởng cao cấp, Cơ quan Bom mìn và Hỗ trợ nạn nhân Campuchia, Chủ tịch Hội nghị kiểm điểm lần thứ năm Công ước quốc tế về cấm mìn sát thương (Công ước Ottawa) cùng đại diện đến từ Đơn vị hỗ trợ thực hiện Công ước và một số đối tác liên quan.
Khám phá "Cây Quân Tử", triển lãm cá nhân đầy cảm hứng của Hoàng Thiện Phúc tại Mơ Art Space
Khám phá "Cây Quân Tử", triển lãm cá nhân đầy cảm hứng của Hoàng Thiện Phúc tại Mơ Art Space
(Ngày Nay) - Tháng 10 này, công chúng Thủ đô có thể bước vào thế giới nghệ thuật đầy mê hoặc của họa sĩ trẻ Hoàng Thiện Phúc qua triển lãm cá nhân "Cây Quân Tử" dưới sự giám tuyển của Nguyễn Hải Nam. Triển lãm mang đến 15 bức tranh khổ lớn và hai tác phẩm điêu khắc gốm độc đáo, là thành quả của hơn ba năm sáng tạo miệt mài kể từ triển lãm đầu tiên của Phúc tại Mơ Art Space.
Mặt trăng nhìn từ Los Angeles, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Khai thác Mặt Trăng: Từ ý tưởng đến thực tế
(Ngày Nay) - Mặc dù tiềm năng kinh tế là rõ ràng, khai thác Mặt Trăng cũng đối mặt với thách thức công nghệ, chi phí khổng lồ, và các vấn đề pháp lý phức tạp. Tuy nhiên, sự phát triển không ngừng của các công nghệ và tinh thần hợp tác quốc tế có thể biến ý tưởng này thành hiện thực.