Hình tượng nữ tu ngày càng nổi bật trong văn hóa đại chúng

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Tháng trước, ca sĩ người Mỹ Rihanna đã gây sốc với bộ ảnh bìa mới cho tạp chí Interview, qua đó khiến công chúng có có cái nhìn khác về hình ảnh nữ tu.
Hình tượng nữ tu ngày càng nổi bật trong văn hóa đại chúng

Trang bìa gợi cảm này xuất hiện không lâu sau khi bộ phim kinh dị “Immaculate” ra rạp, với sự tham gia của nữ diễn viên Sydney Sweeney (trong vai một nữ tu bí mật mang thai) chiến đấu giành lấy mạng sống của mình trong một tu viện ở Ý.

Trên thực tế, sự xuất hiện của những nữ tu trong lễ phục là bước tiến mới nhất của một hiện tượng có phần trái ngược trong văn hóa đại chúng.

Trong thời trang, hình ảnh nữ tu từ lâu đã là nguồn cảm hứng cho các nhà thiết kế. Trong thời gian giữ vị trí giám đốc sáng tạo của Dior, nhà thiết kế John Galliano đã trình diện bộ sưu tập Haute Couture năm 2008 với điểm nhấn là chiếc khăn quàng nhọn gợi liên tưởng đến trang phục của các nữ tu vào những năm 1950.

Năm 2019, Galliano tiếp tục lấy cảm hứng từ lễ phục công giáo với những người mẫu đeo mạng che mặt bằng vải trắng và đen sải bước trên sàn diễn Maison Margiela. Các tạo hình lễ phục cổ điển cũng đã được mô phỏng lại nhiều lần bởi các nhà mốt như Schiaparelli, Marine Serre, Emilia Wickstead và Vaquera... Gần đây, Bella Hadid đã sải bước trên sàn diễn Thu Đông 2022 của Coperni với chiếc mũ đội đầu gợi nhớ đến phụ kiện của nữ sơ.

Các nữ tu còn được khắc họa trong nhiều ấn phẩm văn hóa đại chúng khác: hình ảnh các sơ ăn kem một cách khêu gợi trên bìa của những tấm thiệp chúc mừng, hoặc ăn bánh thánh khi đang đeo một chiếc khuyên lưỡi. Ngoài ra còn có một bức ảnh đặc biệt nổi tiếng được chụp vào năm 1965 thuộc Bộ sưu tập Hulton-Deutsch miêu tả bốn nữ sơ đang đứng hút thuốc.

Năm 1983, nghệ sĩ Andy Warhol cũng lấy cảm hứng từ hình ảnh các sơ để khắc họa nữ diễn viên Thụy Điển Ingrid Bergman vào vai một nữ tu Công giáo trong bức chân dung “The Nun”.

Cả họa sĩ người Mỹ Ken Vrana và nghệ sĩ Nhật Bản Yoshitomo Nara đều đã tạo ra phiên bản “The Flying Nun” của riêng họ. Bức tranh năm 2014 của Vrana miêu tả một nữ sơ mặc đồ lùm xùm đứng trên võ đài đấu vật, trong khi tác phẩm năm 2002 của Nara vẽ một nữ tu đang lao vút qua không trung trên một chiếc máy bay mini.

Nhưng vì sao hình tượng này lại đem tới nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho giới giải trí đến vậy?

Tiến sĩ Lynn S. Neal, tác giả cuốn sách “Tôn giáo trong Vogue: Cơ đốc giáo và Thời trang ở Mỹ” cho biết: “Sức hút này bắt nguồn từ niềm vui và/hoặc sự chú ý ta nhận được khi tạo ra những tác phẩm vượt qua những kỳ vọng và ranh giới vốn có. Khi mọi người nhìn thấy trang phục của nữ tu, nó gợi lên rất nhiều hàm ý và định kiến… sự thánh thiện, từ bỏ bản thân và sự tự nguyện phục tùng một thực thể khác.”

Điện ảnh - vốn thường được sử dụng để phá bỏ những định kiến đó - từ lâu đã dành sự quan tâm đặc biệt đến đời sống của các nữ tu.

Bộ phim ly kỳ “The Nun's Story” với sự tham gia của nữ minh tinh Audrey Hepburn trong vai một tu nữ trên hành trình tái hòa nhập với thế giới trần tục, là một trong những bước đột phá đầu tiên của Hollywood xoay quanh sự đấu tranh đức tin của các nữ tu.

Sau đó, vào những năm 60 và 70, lại xuất hiện thêm một làn sóng phim kinh dị giật gân ở châu Âu. Thể loại "Nunsploitation" chứng kiến sự biến đổi của các nữ sơ từ biểu tượng của đạo đức và sự hy sinh thành kẻ báo hiệu cho cái ác và nỗi ám ảnh tình dục.

Trong “Our Lady of Lust” (1972), “Behind Convent Walls” (1978), “The Sinful Nuns of Saint Valentine” (1979) và nhiều hơn nữa, những nữ sơ được miêu tả với hình tượng dâm đãng và sa đọa, không thể duy trì đức tin của mình với Chúa vì nỗi ham muốn nguy hiểm của họ. Bộ phim “Killer Nun” (1979) kể câu chuyện về sơ Gertrude, y tá trưởng của một bệnh viện đa khoa bị rối loạn tâm thần dẫn đến hành động giết người hàng loạt.

Theo một nghiên cứu năm 2018 của Trung tâm Nghiên cứu Pew, phần lớn các phim trong số này được thực hiện ở Ý - quốc gia có gần 80% dân số trưởng thành theo đạo Công giáo.

Và các nữ tu vẫn còn có ảnh hưởng đến lĩnh vực phim ảnh ngày nay. Thương hiệu phim kinh dị “The Conjuring” đã sản xuất hai phần phim phụ — “The Nun” (2018) và “The Nun 2” (2023) — khiến người xem háo hức mong chờ phần ba.

Hãng phim độc lập A24 đã phát hành tác phẩm “Saint Maud” vào năm 2020, trong khi “Benedetta” - bộ phim kể về mối tình đồng tính cấm kị giữa hai nữ tu vào thế kỷ 17 - ra mắt tại Liên hoan phim Cannes vào năm 2021.

Ở mức độ giải trí nhẹ nhàng hơn, “Sister Act 3” - phần thứ ba trong loạt phim “Sister Act” được yêu thích từ những năm 1990 với sự tham gia của Whoopi Goldberg - hiện đang trong quá trình sản xuất.

Trong bối cảnh này, cả Rihanna và Sweeney đang tham gia vào một truyền thống thiêng liêng và lâu đời nhằm phá bỏ kỳ vọng về sự trong sạch thường gắn liền với các nữ tu.

Tiến sĩ Neal viết: “Việc đặt hình tượng của nữ tu cùng với sự tình dục hóa hoặc sự trau dồi bản sắc và phong cách cá nhân là điều gây sốc và thu hút sự chú ý của mọi người. Một số người cảm thấy thích thú với việc xúc phạm những gì được coi là thiêng liêng như một cách để chỉ trích thể chế tôn giáo hoặc thể hiện sự phản kháng đối với các chuẩn mực xã hội. Những người khác cảm thấy bị xúc phạm và chỉ trích những hành động này là thiếu tôn trọng, thậm chí là báng bổ. Dù thế nào đi nữa, sự chú ý thường đi liền với cơ hội quảng bá".

Theo CNN
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
Ông Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương
(Ngày Nay) - Chiều 22/11, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ Chính trị về việc điều động, phân công, bổ nhiệm Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình Ngô Đông Hải giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.