Cụm từ "kẻ bị truy nã gắt gao nhất của Israel" được sử dụng trong đoạn băng ghi âm phát sóng khi Hamas bắn hàng nghìn quả tên lửa từ Dải Gaza hôm thứ Bảy là màn đáp trả cho các cuộc tấn công của Israel nhắm vào nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa ở Jerusalem.
Theo một nguồn tin thân cận với Hamas ở Gaza, vào tháng 5 năm 2021, sau một cuộc đột kích vào địa điểm linh thiêng thứ ba của Hồi giáo khiến thế giới Ả Rập và Hồi giáo phẫn nộ, Mohammed Deif bắt đầu lên kế hoạch cho chiến dịch trả đũa hiện khiến hơn 1.200 người thiệt mạng ở Israel.
"Nguồn cơn bắt đầu từ những cảnh quay người Israel xông vào nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa trong tháng Ramadan, đánh đập những tín đồ, lôi người già và thanh niên ra khỏi nhà thờ Hồi giáo/ Tất cả điều này đã thúc đẩy và khơi dậy sự tức giận", nguồn tin chỉ ra.
Cuộc tấn công vào khu nhà thờ Hồi giáo, vốn đã là điểm xoay quanh các vấn đề chủ quyền và tôn giáo ở Jerusalem, đã châm ngòi cho 11 ngày giao tranh giữa Israel và Hamas.
Hơn hai năm sau, cuộc tấn công hôm thứ Bảy vừa qua đã buộc Israel tuyên chiến và tiến hành các cuộc tấn công trả đũa nhắm vào Dải Gaza khiến hơn 800 người thiệt mạng vào thứ Ba.
Là người sống sót sau 7 vụ ám sát, vụ gần đây nhất vào năm 2021, Mohammed Deif hiếm khi lên tiếng và không bao giờ xuất hiện trước công chúng. Vì vậy, khi kênh truyền hình của Hamas thông báo Deif sắp phát biểu vào thứ Bảy, người Palestine đã biết điều gì đó quan trọng sắp xảy ra.
Trong một đoạn ghi âm, Deif nói: “Hôm nay, cơn thịnh nộ của Al Aqsa, cơn thịnh nộ của nhân dân và quốc gia chúng ta đang bùng nổ. Các mujahedeen (chiến binh) của chúng ta, hôm nay là ngày các bạn phải làm cho tên tội phạm này hiểu rằng thời của hắn đã kết thúc”.
Chỉ có ba hình ảnh của Deif: một hình ảnh ở độ tuổi 20, một hình ảnh khác về người này đeo mặt nạ và hình ảnh về một cái bóng, được sử dụng khi đoạn băng ghi âm được phát sóng.
Hai bộ não, một chủ mưu
Nguồn tin thân cận với Hamas cho biết, quyết định chuẩn bị tấn công được đưa ra bởi Deif, người chỉ huy Lữ đoàn Al Qassam của Hamas, cùng với Yehya Sinwar, thủ lĩnh Hamas ở Gaza, nhưng rõ ràng ai là người trực tiếp lên ý tưởng.
“Có hai bộ não, nhưng chỉ có một kẻ chủ mưu”, nguồn tin này cho biết, đồng thời khẳng định rằng thông tin về cuộc tấn công này này chỉ một số ít lãnh đạo Hamas được biết.
Kế hoạch này bí mật đến mức Iran, vốn là nguồn cung cấp tài chính, huấn luyện và vũ khí quan trọng cho Hamas, chỉ biết một cách chung chung rằng phong trào này đang lên kế hoạch cho một chiến dịch lớn và không biết thời gian cũng như chi tiết.
Nguồn tin cho biết: “Đó là một vòng tròn rất khép kín”.
Lãnh đạo tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei hôm thứ Ba cho biết chính quyền Tehran không liên quan đến cuộc tấn công vào Israel. Mỹ cũng nhận định không có thông tin tình báo hay bằng chứng nào cho thấy Iran trực tiếp tham gia vào các cuộc tấn công Israel.
Kế hoạch mà Deif nung nấu bao gồm một chuỗi các bước được ngụy trang khéo léo. Israel sẽ bị thuyết phục trước luồng thông tin rằng phong trào Hamas hiện không quan tâm đến việc phát động xung đột và thay vào đó đang tập trung vào phát triển kinh tế ở Gaza, nơi phong trào này đang kiểm soát.
Nhưng trong khi Israel bắt đầu cung cấp các biện pháp khuyến khích kinh tế cho công nhân Gaza, các chiến binh của Hamas vẫn được huấn luyện và tập trận, dù nằm trong tầm theo dõi của quân đội Israel.
Ali Baraka, người đứng đầu vấn đề quan hệ đối ngoại của Hamas cho biết: “Chúng tôi đã chuẩn bị cho trận chiến này trong hai năm".
Phát biểu với giọng bình tĩnh, Mohammed Deif cho biết Hamas đã nhiều lần cảnh báo Israel chấm dứt tội ác chống lại người Palestine, trả tự do cho các tù nhân mà ông cho rằng đã bị ngược đãi và tra tấn cũng như chấm dứt việc trưng thu đất đai của người Palestine.
"Hàng ngày, lực lượng chiếm đóng xông vào làng mạc, thị trấn và thành phố của chúng tôi ở Bờ Tây và đột kích vào các ngôi nhà, giết, làm bị thương, phá hủy và giam giữ. Đồng thời, họ tịch thu hàng ngàn mẫu đất của chúng tôi, buộc người dân của chúng tôi phải rời bỏ nhà cửa để xây dựng các khu định cư trong khi cuộc bao vây vẫn tiếp tục ở Gaza", Mohammed Deif tuyên bố.
Trong hơn một năm, tình trạng hỗn loạn đã xảy ra ở Bờ Tây, khu vực dài khoảng 100 km và rộng 50 km, là trung tâm của cuộc xung đột giữa Israel và người Palestine kể từ khi bị Israel chiếm giữ vào năm 1967.
Deif cho biết Hamas đã kêu gọi cộng đồng quốc tế chấm dứt "tội ác chiếm đóng", nhưng Israel đã tăng cường hành động khiêu khích. Người này cũng cho biết Hamas trước đây đã yêu cầu Israel thực hiện một thỏa thuận nhân đạo để thả các tù nhân Palestine, nhưng lời kêu gọi này đã bị từ chối.
Bước ra từ bóng tối
Sinh ra với cái tên Mohammad Masri vào năm 1965 tại trại tị nạn Khan Yunis được thành lập sau Chiến tranh Ả Rập-Israel năm 1948, thủ lĩnh dân quân này được biết đến với cái tên Mohammed Deif sau khi gia nhập Hamas trong cuộc nổi dậy Intifada đầu tiên của người Palestine bắt đầu vào năm 1987.
Một nguồn tin của Hamas cho biết ông bị Israel bắt giữ vào năm 1989 và bị giam giữ khoảng 16 tháng.
Deif có bằng khoa học tại Đại học Hồi giáo ở Gaza, nơi ông ta nghiên cứu vật lý, hóa học và sinh học. Từng bước nâng cao vị thế trong hàng ngũ Hamas, Deif đã phát triển mạng lưới đường hầm và chuyên môn chế tạo bom của phong trào.
Ông ta đứng đầu danh sách truy nã gắt gao nhất của Israel trong nhiều thập kỷ, chịu trách nhiệm cá nhân về cái chết của hàng chục người Israel trong các vụ đánh bom liều chết.
Hiện chưa rõ hành tung của nhân vật này. Một nguồn tin an ninh Israel cho biết Deif trực tiếp tham gia vào việc lập kế hoạch và điều hành cuộc tấn công.
Các nguồn tin của Hamas cho biết ông ta bị mất một mắt và bị thương nặng ở một chân trong một vụ ám sát của Israel. Vợ của Deif cùng con trai 7 tháng tuổi và con gái 3 tuổi đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel năm 2014.
Vượt qua các vụ ám sát của Israel và điều hành cánh vũ trang của Hamas đã giúp Deif được mến mộ. Trong các video, ông ta thường bịt mặt hoặc chỉ để lộ bóng. Nguồn tin thân cận với Hamas cho biết Deif không sử dụng điện thoại thông minh.
"Ông ta rất khó nắm bắt. Ông ta là người ở trong bóng tối", nguồn tin này nói.